19 Maddeyle Felsefe Bilmeyen Birinin Hayatı Anlamasını Beklemenin Saçmalığı
Felsefe yapma lan! Felsefeye bakış açımızı özetleyen nadide bir söz öbeği. Oysa felsefe kişinin kendisini, çevresini, varlığını, inancını sorgulamasının, keşfetmesinin, kişinin kendisini bilmesinin tartışmasız tek yolu. Bir soru sorma disiplini. Ancak ülkemizde maalesef felsefeye gösterilen ilgi sadece o bölümü okumak isteyenlerle ve küçük bir azınlıkla sınırlı. Zengin işi olarak görülen felsefenin hayatımıza girmemiş oluşu, insanların felsefeye karşı son derece mesafeli yaklaşımı hayatı algılamızı, mutlu olmamızı, daha da ileri gidersek gelişmemizi engelliyor.
Felsefe, insanlara ilkokuldan itibaren öğretilmesi, sevdirilmesi, anlatılması gereken bir olgu. Liselerde verilen 1 saatlik felsefe tarihi eğitimiyle insanları düştükleri derin çukurlardan çıkarmak imkansız. Ve felsefe okumayan, bilmeyen, soru sormayan bir insanın, bir toplumun gelişmesi ya da mutlu olması mümkün değil.
Felsefenin bu kadar önemsiz, değersiz, gereksiz görüldüğü bir toplumda, felsefe yapmanın olumsuz niteleme sayıldığı bir ülkede geleceğe umutla bakma da maalesef şimdilik mümkün değil. Felsefe okuyun, soru sormayı öğrenin, sorgulamanın tadına varın… Özgürleşeceksiniz.
1. Montaigne zamanında bugün bizim düşündüklerimizi kendi toplumu için söylemiş “ Günümüzde felsefeye gereksiz bir şeymiş gibi yaklaşıyorlar, ama yanıldıklarının farkında değiller.”
2. Felsefe bir tür kişinin çevresini algılama yöntemidir, kişiler etraflarında oluşan koşullardan yola çıkarak sorular sorup cevaplar arıyor, bu nedenledir ki felsefenin sonunu gelmesi gibi bir şey söz konusu değil.
3. Felsefe dogmatik düşünceleri kırarak onlar hakkında eleştiri yapmayı mümkün kılan bir yöntemdir.
4. Felsefe ortak bir dildir, herkesin anlaşabildiği.
5. Felsefe olması gerekenle olan arasında durup düşünmemizi sağlayan olgudur.
6. Felsefe sizi düşünmeye zorlar, cevaplar bulmaya, sorular sormaya zorlar.
Her duyduğunuzu hemen kabullenmemeyi öğretir size, neden sonuç ilişkileri kurmaya sevk eder, zihninizi özgür bırakır felsefe.
7. Felsefe, insan zihninin üzerinde düşündüğü tüm soru ve sorunlarla ilgilenir, bunlarla ilgili akıl yürütür, yorum yapar ancak hiçbir konuda son sözü söyleyip, noktayı koymaz.
Sonsuzdur felsefe…
8. Karl Jaspers’e göre “yolda olmaktır” felsefe, yani sürekli aktif, hareketli ve araştırandır.
Çünkü insan, varlığının nihayetine kavuşma amacıyla düşünmez, onun aslı zaten varolmaktır. İşte bu yüzden mutluluğu da varoluşunun özüyle birleştirdiği en geniş etkinlikte bulur; bu etkinlik düşünmektir. Ancak insanın düşüncesi doğadan kopuksa onun gerçeği de doğayla bağlantısız olacaktır.
9. Felsefenin özü, herhangi bir bilgiye veya bilgi birikimine sahip olmaktansa, o bilginin aranması, amaç edinilmesidir.
İşte bu nedenledir ki, felsefe cevaptan çok soru sorma disiplinidir.
10. Henri Lefebvre’ye göre felsefe parçalı düşünceleri ve ayrışmış bilgileri birbirine bağlayan şeydir.
Zihnimizdeki köprülerdir felsefe.
11. Felsefe tek başına size çok şey katamaz, ancak tıpla, matematikle, sanatla, kısaca bilgiyle birleştirildiğinde yapılan çalışmalara anlam katar.
bilginin, dolayısıyla gücün nereye yönlendirilmesi gerektiğini sorgular. Dogruyu veya yararlıyı sorguladığı icin, kime göre neye göre gibi sorunlarla boğuştuğu için sorulara kesin cevaplar bulması imkansızdır, ama zaten amacı da bu degildir felsefenin, felsefe bir araçtır. Hatta insanlara düşünmeyi öğreten tek araçtır.
12. Aristoteles, metafizik adlı ünlü eserine şöyle başlar: "bütün insanlar doğal olarak bilmek ister".
Felsefe işte bu doğal isteğin, en derin yansımasıdır.
13. Felsefe her türlü düşünceye açık, kendini hiçbir zaman hiçbir şeyle sınırlamamış özgür beyinli insanların ilgi alanıdır.
14. Max Horkheimer, akıl tutulması eserinde: “felsefeye inanmak, insanın düşünme yetisinin korku yüzünden körelmesine karşı çıkmak demektir." der.
15. Cengiz Çakmak bize felsefeyi çok güzel özetlemiştir.
”Felsefe hayatın anlamı ne diye sorular sorup da hayatın anlamı şudur diye cevaplar vermemiştir. felsefe böyle bir araştırma etkinliği değil. anlam arıyorsanız dogmatik yapısı olan dinler vardır, inanırsınız veya inanmazsınız, onlar size daha net cevaplar verebilir. net derken inanırsanız geçerlidir, inanmazsanız geçerli değildir. felsefenin doğrudan doğruya insanların hayatına ilişkin, nasıl yaşamalarına ilişkin reçetesi yoktur. felsefede sorular daha ziyade farklı şekillerde sorulur.'
16. Kısacası felsefe okumayı bilmeyen, felsefe ile ilgilenmeyen insanın çevresini doğru şekilde anlaması mümkün değildir.
17. Felsefe belki tek başına hiçbir şeydir, ama her bilim dalının içinde mutlaka bulunması gerekendir.
18. Felsefe bilmeden, öğrenmeden, sorgulama, araştırma, cevap arama yetilerini felsefe ile taçlandırmayan bir kişinin başarılı olması, özgür olması, sınırlarını kırması mümkün değildir.
19. Eğer Türkiye’de bir dersin zorunlu olması gerekiyorsa, o ders kati suretle felsefe dersidir.
Geri kalmışlığımızın, kulluğumuzun, cahilliğimizin, vs. temelinde yatan en büyük sebep felsefe yoksunluğudur. Felsefenin engin sularına dalmadan, dalgaları aşabilmenin imkanı yoktur.
