Mezopotamya Uygarlığında Hukuk ve Devlet

Mezopotamya Uygarlığında Hukuk ve Devlet tarihin en önemli konularından

biridir.Mezopotamya da kurulan bu büyük uygarlık sayesinde tarihin akışı

değişmiş ve mezopotamya uygarlığında ki hukuk ve devlet anlayışı daha sonraki

çağlara derin izler bırakmıştır.

Arkeolojik kazılarda

ortaya çıkan esas itibariyle ekonomik nitelikteki çiviyazılı metinler ve

yönetimle ilgili belgeler, Eski Me­zopotamya’daki resmi ve özel yaşamın çok

yönlü bir hukukla dü­zenlenmiş olduğunu göstermektedir. Yasalar, mahkemeler,

satış akitleri ve kontratlar (sözleşmeler), tümüyle günlük yaşamdaki

uygulamalarla ilgilidir. «Çiviyazılı hukuk)) un gelişiminde bazı ev­reler

belirlenmiştir: Kent tanrısının «kefil» olarak göründüğü ve «ensi»nin hukuki

bir kaynak olduğu, olasılıkla dinsel yönü çok güçlü bir başlangıç evresinden

sonra, «Eski hukuk» ta. MÖ 1700 yıllarındaki HAMMURABİ’ye kadar belirli bir

dünyevileşme göze çarpmaktadır. «Orta hukuk» olarak MÖ 2. binyılm ikinci yansı­na

ait Orta Asur uygulaması anlaşılır; buna karşılık çok sert olan «Yeni hukuk»,

Yeni Asur Dönemi’ne tarihlenmektedir

Mezopotamya hukuk yaşamının çok

yönlülüğü, yalnızca ge­lişmiş mahkeme prosedürlerinde değil, aynı zamanda aile

hukuku, evlilikteki mal hukuku, borçlar ya da ceza hukuku gibi ayn ayrı hukuk

alanlarında da açıkça görülmektedir. Geç Sümer ceza hu­kukunda belirli bir

yumuşaklığın olmasına karşın, Hammurabi Yasaları sonuçta Assur hukukundaki son

derece katı hukuk an­layışına yol açan bir sertleşme göstermektedir («ius

talionis» = kısasa kısas hukuku; Latince «talio» = bedene verilen bir zararın

aynı biçimde cezalandırılması).

Çok gelişmiş olan Mezopotamya

hukuki belge dokümentas- yonunda, belgeleri korumak amacıyla mahfazalı

tabletler kulla­nılıyordu. Yargıçlar, verdikleri kararları önceleri herhalde

gele­neklere, fakat çok kısa bir süre sonra, belirli hükümlerin toplan­dığı

hukuk kitaplarına dayandırmış. olacaklardır. Elimize geçen yasa örneklerinden

de anlaşıldığı üzere (îssin ve Elnunna yasaları

Yazının Devamı İçin: http://bilelimmi.com/mezopotamya-uygarliginda-hukuk-ve-devlet/