Herkesin Kullandığı Sıkıcı Sözcükler Yerine Kendinizi Daha İyi İfade Etmenizi Sağlayacak Eski Türkçe Alternatifler
Girdiğiniz ortamda herkes size kulak kesilsin. Hem sıradan sözcükler kullanmaktan siz de sıkılmadınız mı?
1. Mütenasip
Oranlı, orantılı anlamına gelen sözcük alternatiflerinden çok daha şık tınılıyor.
2. Carî
Çok sık belli başlı kavramların içinde duysak da tek başına pek kullanmadığımız cari sözcüğü yürürlükte olan, mevcut durumda yaşanan olay yahut durumları anlatıyor. İki kelime yerine daha açıklayıcı tek bir kelime yani.
3. Tevessül
Bazı durumlarda bir cümlelik bir durumu tanımlıyor bu sözcük. Yalvarma, dileme ya da bir şeyden medet ummayı anlatıyor. Yani sözcüğün köküne de atıfta bulunursak 'vesile saymak'.
4. Müftehir
Müftehir eski Türkçe'nin yapısal olarak ürettiği, kullanıldığı yeri renklendiren bir sözcük. Herhangi bir olaydan dolayı övünç duyan kişi anlamına geliyor.
5. Sarih
Anlamı açık, berrak anlamına gelen sarihi birkaç kez kullandıktan sonra siz de seversiniz.
6. Müphem
Aynı anlama gelen farklı kelimelere hakim olmak cümle yapısına uygun olanı seçebilmeyi de sağladığından anlatımı kuvvetlendiriyor. Belirsiz, net olmayan sözcükleriyle benzer bir kapsama sahip olsa da bu üç kavram da farklı cümlelerde daha şık duruyor.
7. Veçhe
Çok az duyulmuş sözcüklerden biri, veçhe özellikle yönelim kavramını, genel olarak da yön anlamını sırtlıyor.
8. Cihanşümul
Evrensel sözcüğünün eşanlamlısı olması yanında cihanşümul 'dünya çapında, dünyayı kapsayacak biçimde' anlamını da beraberinde getiriyor.
9. Girift
İngilizce kökenli zannedilse de girift eski Türkçe'de bolca kullanılır. İç içe girmiş, karmaşık ve birbirine dolaşmış anlamlarına geliyor.
10. Vukuf
Vakıf sözcüğüyle benzer kökleri paylaşan sözcük durma, özellikle bir konu üzerinde durma, bir şeyi derinlemesine bilmeyi tanımlıyor. Cümle içinde kullanması zor gibi görünmesin, birkaç kullanımdan sonra alışıyor insan.
11. Serencam
Uzun bir kelime grubunu tek başına açıklayabilen, kuvvetli bir sözcük esasen, serencam. Bir iş yahut olayın sonunu, sonucunu anlatır.
Serencamımız ne olacak?
12. Amil/Âmil
Hangi biçimde kullanacağınız size kalmış. İşleyici veya sanatkâr anlamının yanında ikinci olarak bir olayın gerçekleşmesindeki faktörü de açıklıyor.
13. Mütevellit
Cümle içerisinde bazı yapıları tıpkı bir kilidi açan anahtar gibi tamamlayan kelimelerden biri mütevellit. -den meydana gelen anlamını taşıyor. Misal, 'Bu seçimlerden mütevellit sonuçları dikkate almak gerekiyor.'
14. Sirayet
Neredeyse 10 asır önce hastalıkların bulaşmasını anlatmak için kullanılan sözcük arklı noktalara yayılan şeyleri tanımlamak için kullanılıyor.
O halde zihnimize sirayet eden bu sözcükleri sık sık kullanalım mı?
Yorum Yazın
Bunlar eski türkçe değil. Misal Hun türklerinin bu kelimeleri kullandığından şüpheliyim.
Bunlar Türkçe kelimeler değil, Arapça ve Farsça kökenli kelimelerdir. Bulaşmak gibi bir kelime varken ha sirayet kullanılmış ha infected (enfekte) kullanılm... Devamını Gör
Bir tane de benden, "Hissikablelvuku" özetle "Şerefsizim benim aklıma gelmişti" yerine kullanılabilir.