Daha Sağlıklı İletişim Kurmanız İçin Kendinize Yapacağınız En İyi Yatırım: Johari Penceresi Modeli
Öz farkındalık geliştirmek ve kişisel gelişimimizi tamamlamak birey olarak hepimizin yapması gereken bir şey. Bu bağlamda sizlere 'Johari penceresi'nin ne olduğunu anlattık. Hadi buyurun.
Johari penceresi modeli, bir gruptaki üyeler arasındaki iletişimi anlama ve geliştirme görevini yerine getirmek için kullanılan uygun bir yöntemdir.
Bu modeli 1955 yılında Amerikalı psikologlar Joseph Luft ve Harry Ingham geliştirdiler. Fikir, California Üniversitesi'ndeki grup dinamiklerinin sonucu olarak türetildi ve daha sonra Joseph Luft tarafından geliştirildi.
'Johari' adı, iki psikoloğun isimlerinin birleşmesinden geldi. Bu model aynı zamanda öz-farkındalığın geribildirim/açıklama modeli olarak da ifade edilmektedir.
Johari penceresi modeli, bireyin başkaları hakkındaki algısını geliştirmek için kullanılır.
Johari pencere modeli, bireyin başkaları hakkındaki algısını geliştirmek için kullanılır. Bu model iki fikre dayanmaktadır. Modele göre güven, sizinle ilgili bilgileri başkalarına söyleyerek ve onların geri bildirimlerinden öğrenerek kazanılabilir.
Her kişi, Johari modeli tarafından dört kadran veya pencere bölmesi aracılığıyla temsil edilir. Her dört pencere bölmesi, kişisel bilgileri, duyguları, motivasyonu ve bu bilgilerin dört bakış açısıyla kendisinin veya başkaları tarafından bilinip bilinmediğini belirtir.
Geri bildirimi iletme ve kabul etme yöntemi bu modelde yorumlanmıştır.
Johari, dört bölmeli ortak bir pencere olarak temsil edilir. Bu bölmelerden ikisi benliği, diğer ikisi ise kendisinin bilmediği ancak başkaları tarafından bilinmeyen kısmı temsil eder. Bilgiler, sosyalleşme ve grubun diğer üyelerinden alınan geri bildirimler yoluyla sağlanabilecek karşılıklı güven sonucunda bir bölmeden diğerine aktarılır.
Modelde dört adet pencere vardır: Açık/serbest alan, kör alan, gizli alan ve bilinmeyen alan.
1. Açık/serbest alan: Burada kişinin tutumları, davranışları, duyguları, hisleri, becerileri ve görüşleri hakkındaki bilgiler, hem kişi hem de başkaları tarafından bilinecektir. Bu esas olarak tüm iletişimin gerçekleştiği alandır ve alan ne kadar büyük olursa, ilişki o kadar etkili ve dinamik olur. 'Geri bildirim talebi', başka bir kişiden gelen geri bildirimi anlayarak ve dinleyerek gerçekleşen bir süreçtir. Bu sayede kör nokta azaltılarak açık alan yatay olarak artırılabilir. Alanın boyutu da aşağı doğru artırılabilir ve böylece kişinin duygularını karşıdaki kişiye iletilerek gizli ve bilinmeyen alanları azaltılabilir.
2. Kör benlik veya kör nokta – Bir grup içinde başkalarının bildiği, ancak sizin bundan habersiz olacağınız kendinizle ilgili bilgiler. Diğerleri kendinizi beklediğinizden farklı yorumlayabilir. Başkalarından geri bildirim istenerek verimli bir iletişim için kör nokta azaltılır.
3. Gizli alan: Sizin tarafınızdan bilinen ancak başkaları tarafından bilinmeyen bilgiler bu alandadır.
Bu, insanlarla paylaşmak istemediğiniz herhangi bir kişisel bilgi olabilir. Buna hisler, geçmiş deneyimler, korkular, sırlar vb. dahildir. Bazı duygu ve bilgilerimizi ilişkileri etkilediği kadar özel tutarız ve bu nedenle bilgiyi açık alanlara taşıyarak gizli alan azaltılmalıdır.
4. Bilinmeyen alan: Bu alan hem sizin hem de başkalarının sizin hakkında bilmediği bilgileri kapsar. Bunlara bilgi, duygular, yetenekler, yetenekler vb. dahildir. Bu, bir ömür boyu bilinmeyen travmatik geçmiş deneyimler veya olaylardan kaynaklanabilir. Kişi, gizli niteliklerini ve yeteneklerini keşfedene kadar veya başkalarını gözlemleyerek habersiz olacaktır. Açık iletişim, bilinmeyen alanı azaltmanın ve dolayısıyla etkili iletişim kurmanın da etkili bir yoludur.
Bir örnekle anlatacak olursak;
Diyelim ki Ali bir iş buldu. İş arkadaşları onun hakkında biraz bilgi sahibiydi. Bu bağlamda bilinmeyen ve gizli alanlar daha büyük olacak ve açık alan daha küçük olacak. Diğerleri onun hakkında fazla bir şey bilmediği için kör nokta da daha küçük olacak.
Ali, boş zamanının çoğunu, tek başına geçiyor ve iş arkadaşları onu çok utangaç ve zor buluyordu. Bu değerlendirmeyle nasıl biri olduğu hakkında bir fikir edindi ve daha konuşkan olmaya ve diğer iş arkadaşlarıyla daha fazla etkileşim kurmaya çalıştı. Bu onun açık alanını artırmasına ve böylece gizli ve bilinmeyen alanları küçültmesine yardımcı oldu.
