12 Yaşında 3 Kere Dul Kalıp Feleğin Sillesini Yiyen, Tüm Gücünü Köleleri Azat Etmek İçin Kullanan Son Aztek Prensesi
16. yüzyılın başlarında Aztek İmparatoru'nun kızı olarak dünyaya gelen Prenses Isabel Moctezuma, 50 yaşında öldüğü zaman tarihe kazınan bir kadındı...
Bu içerik hazırlanırken Wikiwand ve The Vintage News sitelerinden yararlanılmıştır.
Böyle bir hayat hikayesi tarihte insanın karşısına çok sık çıkmıyor...
1510'da dünyaya gelen Aztek Kralı Moctezuma II'nin kızı Aztek Prensesi Isabel Moctezuma, 'Tecuichpotzin Ixcaxochitzin' olarak adlandırılıyordu. Nahuatl dilinde 'Kralın Kızı' anlamına geliyor.
Isabel ilk önce Aztek imparatoru Atlixcatzin ile evlendi, ancak kısa bir süre sonra Aztek imparatorunun ölümüyle, yaklaşık 10 yaşında dul kaldı.
8 Kasım 1519'da İspanyol Hernán Cortés, Tenochtitlan'ı istila etti ve Montezuma’nın sarayının kuşatılmasına öncülük etti.
Moctezuma kuşatıldığında, Isabel amcası İmparator Cuitláhuac ile evlendi. Aztekler, 1520 Haziran'da Cortés'i Tenochtitlan'dan kovmayı başarırken, İspanyollar ölümcül çiçek hastalığını da beraberinde getirmişti. Cuitláhuac hastalığa yakalanarak öldü, Isabel ikinci kez dul kaldı.
Isabel, son kralın ölümünden sonra iktidara geçen Cuauhtemoc ile üçüncü evliliğini yaptı.
O zamanlar Aztek halkı çiçek hastalığı salgını tarafından harap olmuştu. Dahası, Cortés ve ordusu İmparator Cuauhtémoc'u ele geçirdi. 1525 yılında Aztek iktidarı fiilen bitmişti ve Cuauhtémoc tekneyle kaçmaya çalıştı ancak İspanyollar tarafından ele geçirildi, ardından Cortés tarafından idam edildi ve Isabel 12 yaşında üçüncü kez dul kaldı.
Cuauhtémoc idam edilmeden önce, Cortés'ten genç karısı Isabel de dahil olmak üzere İspanyol mahkemelerinde kadınlara saygı duymasını istedi. Cortés imparatorun son isteğini yerine getirdi.
Cortés, Isabel'i Aztekler ve İspanyollar arasındaki yönetimin sürekliliğinin bir sembolü olarak gördü bu sebeple ona çok değer verdi.
Doña Isabel Cortés'in, en yakın arkadaşı Alonso De Grado'ya ile Haziran 1526'da evlendi. Cortés Isabel'e verdiği değeri göstermek için, ona büyük bir encomienda bahşetti. (Encomienda: Amerika ve Filipinler’e yapılan ilk kolonizasyon çalışmaları sırasında İspanyollar tarafından kurulan bir sistem. Amaç, bu bölgelerdeki yerli halk için işgücü yaratmak ve halk üzerinde Katolik dini zorlamaktı.) Doña Isabel'in encomiendası yüzyıllarca sürdü. İspanyollar ve daha sonra Meksika hükümetleri, 1933'e kadar Doña Isabel'in torunları için emekli maaşı sisteminde ücret ödemeye devam ettiler.
Hristiyanlık eğitimi alan Isabel, 1526’da Katoliklik inancına döndü ve daha sonra tanınacağı isim olan Doña Isabel olarak vaftiz edildi. Eski Aztek prensesi olan Isabel'in yeni dinine sadık kaldığı biliniyor.
Isabel, soyunda geleneksel olduğu için önde gelen bir köle sahibiydi ama bütün kölelerini ömrünün sonuna kadar serbest bıraktı.
Cortés, aynı zamanda Alonso De Grado'ya tüm şehirleri ve köyleri ziyaret ederek, 'Hristiyanlaşma süreci hakkında bilgi alma ve Burgos Yerlileri Kanunları'na göre, iyi muamele edilmesine ilişkin yasalara saygı gösterilmesini sağlama' görevi verdi.
Amaç, yasadışı köleleştirmeyi cezalandırmak, yasadışı yerlilerin köleleştirilmesine ve İspanyol memurlar ile yerel halkın arasındaki anlaşmazlıklara odaklanmaktı ve kendisine karşı çıkan herhangi bir İspanyol'u hapse gönderiyordu. Alonso bu görevini yerine getirirken hayatını kaybetti.
Isabel, kocasının ölümünden sonra yeni yasaların denetimi ile ilgilenmeyi üstlendi ve ayrıcalıklarını özgürlük adına kullanarak adil bir şekilde davrandı.
İlk iş olarak, yasaların İspanyol kölelerin mülkiyetine sınırlar koyma kurallarından memnun olmadığı bildirip, doğrudan ortadan kaldırmayla başladı. Encomienda ayrıcalığını kullanarak, yaşamı boyunca çok sayıda yerli köle aldı. Ancak, ömrünün sonuna kadar. Vasiyetinde hepsini serbest bıraktı. Kölelik karşıtı bir 'eylemci' ve bazı ideolojik alanlarda doğal bağımsızlık anası olarak gösterilmiştir.
'Tüm hizmetlerini tutsaklıklarından arınmış, özgür insanlar olarak yapacakları gibi yaparlar, çünkü ben onları köle olarak tutmuyorum; öyleyse (kölelerse) ben de özgür olmalarını emrederim.'
Doña Isabel oldukça güzel ve güç sahibi bir kadın olarak dikkat çekiciydi en son dördüncü evliliğinden sonra 17 yaşında olan Isabel'i Cortes evine aldı.
Cortes'in evinde yaşamaya başlayan Isabel, kısa bir süre sonra hamile kaldı. Sonrasında, Pedro Gallego de Andrade ile evlendi ve bebeği birkaç ay sonra dünyaya geldi.
İspanyol kaynaklarına göre, Cortés’in bir başka yakın yardımcısı olan Juan Gutierrez de Altamirano bebeğin bakımından sorumluydu ve bu durumu reddetti. Ancak Cortés çocuğu kendi çocuğu olarak kabul etti ve iyi yetiştirildiğinden ve Doña Isabel’in mülkünden miras aldığından emin oldu. Isabel’in Gallego’yla olan evliliğinden bir oğlu oldu. Ancak Gallego bundan kısa bir süre sonra hayatını kaybetti. 1532'de altıncı kocası Juan Cano de Saavedra ile evlendi, üç oğlu ve iki kızı oldu. Her iki kız çocuk da tıpkı erkek çocukları gibi oldukça iyi bir eğitim gördü ve Amerika'daki ilk manastırda rahibe oldular.
Bu evliliklerden önce, seçkin ismi dışında hiçbir şeye sahip olmayan Aztek prensesi Doña Isabel, geriye bıraktığı servetiyle hala savaşını devam ettirebilecek güçte 1551'de hayatını kaybetti.
Sadece encomienda da değil, İspanyollarla olan evlilikleri sırasında edindiği kişisel mallardan oluşan bir servete sahipti.
Hint kölelerinin serbest bırakılmasını, mülkünün beşte birinin Katolik Kilisesi'ne verilmesini ve ödenmemiş borçlarının ödenmesini istedi. Mücevherat ve birçok lüks eşya satın aldı ve bunların çoğunu kızlarına bıraktı. Ayrıca diğer malların satılmasını ve gelirlerin üçte birinin kızlarına gitmesini talep ederek hayata gözlerini yumdu.
Yorum Yazın
Kimse kusura bakmasın da ben ortada bir başarı öyküsü göremiyorum. Ama 'kadının adı yok' öyküsünü çok net görebiliyorum. Çocuk yaştan itibaren imtiyazlı erke... Devamını Gör
ispanyollarin kurdugu kole ve somuru duzeninden kazanc ve mevki saglayan, ispanyollarin hakimiyetlerini ve vahsetlerini meshulastirmak icin kullandiklari din... Devamını Gör
O çağa göre değerlendirildiğinde belki haklı olabilirsiniz de, günümüzde bunu bu kadar muhteşem bir şeymiş gibi pazarlayıp ne yapmaya çalışıyorsunuz? 10 yaşı... Devamını Gör
Biz aptal gibi bu platformları bu salak haberleri takip etmeye devam ettikçe de bitmeyecek.