İş Yerinde Mutsuzluk Üreten Şeylerde Bugün: Kimseye Söz Hakkı Tanımayan Yönetici!
'- Her seferinde aynı hataları yapıp duruyor, gereksiz prosedürlerle uğraşıyoruz. Bu da bize zaman kaybettiriyor. Elbette para da.
- Peki, bunu yöneticinizle konuşsana?
- Konuşmak mı? Biz kim oluyoruz ki? Bizim aklımız ermez. Biz, bize verilen işleri yapmakla yükümlüyüz. Fazlasına gerek yok.
- Nereden biliyorsun?
- İşittiğim azarlardan.'
.
Tanıdık bir manzara mı?.. Şirketimizde yanlış giden şeyler hakkında yöneticiyle konuşamamak çok büyük bir kabustur; şanslı bir azınlık dışında bunu hepimiz iyi biliriz. Halbuki bunun ne kadar önemli olduğu konusunu biraz incelemekte fayda olabilir!
Kurum içi verimsizliğin en önemli sebeplerinden biri, yöneticinin iletişim eksikliği ve takım bireylerine söz hakkı vermemesi.
Özellikle hiyerarşik kültürlerde talimatlar zinciri şeklinde ilerleyen bu düzen, bir süre sonra insanların susmasına neden olmaya başlıyor.
Bu bazen kurumun tamamında görülmese de daha dominant yapıda bir yöneticiyle çalışan bir ekipte belirgin bir şekilde ortaya çıkabiliyor.
Halbuki düşüncelerimize değer verilmedikçe, bir süre sonra fikir üretmemeye de başlamaz mıyız?
Küçükken “sen anlamazsın, bilmediğin işe karışma” şeklinde susturulmanın, öz güvenimize ne denli zarar verdiğini bir hatırlayın.
İnsanlar ortamda konuşmadıklarında ve dertlerini anlatamadıklarında, anlatacak başka birilerini bulmaya ve doğal olarak dertleşmeye meylederler.
Ve zamanla bu dertleşme bir dedikodu kazanının kaynamasının yolunu açar.
“Ben yaptım oldu” şeklinde ilerleyen her iletişim zincirinde, körlerle sağırların birbirini ağırlamaması mümkün mü?
Değil. Çünkü o noktada artık enformasyon akışı ya tıkanır, ya da kapı tutucuların eline geçmeye başlar.
Aslında bunları çok iyi bildikleri halde, işte yine de bazı yöneticiler ya monolog yapmayı sever, ya da nutuk atmayı.
Oysa söz hakkı vermediği bu sessiz kitlenin bir süre sonra gemiyi terk edeceğini bilmezler.
Kaldı ki, zaten insanlar dinlemeyi de bırakırlar zamanla. Zira konuşmak ve dinlemek arasındaki ahenk kalmamıştır.
İğneli şakalar ve küçümseme gülüşleri arasında dile getirilmeye çalışılır sözler…
İtiraz, aslında tatmin edilmemiş duygulardır ve bilinçaltındaki inanç ve değer sistemleriyle ilgilidir.
Sadece kural ve prosedürleri ya da yeni sistemi anlatarak ve kimseye söz hakkı vermeden davranış değişikliği yaratabilir misiniz?
Mesela, kurumda insanlar toplantıların gereksiz ve zaman kaybı olduğuna inanıyorlarsa, toplantılara geç kalmaya devam edeceklerdir. Bu konuda uyguladığınız cezalar da bir işe yaramaz.
Buzdağının altında biriken “hayır”ları duymaya başlamak geminizin, Titanic gibi, bunlara çarpıp batmasını da önler.
Diğer yandan, söz hakkı veren yöneticiler kendilerine “hayır” denmesinden korkmaz ve azınlığın içinde bir bilgelik olduğunu bilirler.
“Hayır” demeyi öğrenmek kadar “hayır”ları duymayı da istemek yönetimin en önemli becerilerinden biri değil midir sizce de? Dirençlerin altında yatan nedenleri anlamadan, hissetmeden bir değişim yaratmak mümkün olabilir mi? Bu değişim bazen basit bir taşınma işlemi de olabilir, ERP sistemi gibi günlük işimizi etkileyen bir süreç iyileştirmesi de…
Ne kadar basit bir cümleden bahsediyoruz aslında, “Görüşünü benimle paylaştığın için teşekkür ederim” gibi.
Bu teşekkürün nasıl bir mucize yarattığına ve iletişimde pozitif duygular oluşturduğuna inanamazsınız. Söz hakkı verildiğini hisseden kişi, kuşkusuz kendini çok daha iyi hissedecektir.
Sadece “Peki sen ne düşünüyorsun?” diye sormak bile “Sana söz hakkı veriyorum” demektir.
Ya da “Senin önerin ne olurdu?” gibi basit bir soruyu sormayı öğrenmek, iletişimi ne kadar da güçlü ve verimli bir hale getirir.
Son olarak, sosyal medyayı bu denli çabuk kabul etmemiz ve hayatımızın iletişim platformu haline getirmemiz sizce de toplumsal olarak söz almaya çok fazla ihtiyacımız olduğunu göstermiyor mu?
Kısacası, “Hayır”ları duyun.
Duymakla da kalmayın. Yayın.
Başka “hayır” diyen var mı diye sorun. Sorun ki; karşıt görüşlerin içinde var olan sihirli önerileri ya da korkuları keşfedin.
Unutmayınız ki; ancak söz hakkı verilen kurumlar, toplumlar gelecekte var olmaya devam edecekler. Ve kurumsal bağlılığın ve performansın sırrı da burada gizli. Gelişim ve değişimin de…
Başak Tecer
Harvard Business Review Türkiye
Yorum Yazın
🙈🙉🙊
aaaaaaaaa şirketlerin geneli :=)
Sanki bu içerikler bazı müdürlere gönderiliyor gibi :)