Ülke, var olduğu süre boyunca çeşitli ekonomik modelleri denedi. İlk başta, Pakistan ekonomisi büyük ölçüde özel girişime dayanıyordu, ancak finansal hizmetler, imalat ve ulaşım dahil olmak üzere önemli sektörleri 1970'lerin başından itibaren kamulaştırıldı.
Bağımsızlık döneminde ağırlıklı olarak tarımsal olan ekonomi, önemli ölçüde çeşitlendi. Artık en büyük sektör olmayan tarım, kabaca GSYİH'nın beşte birine katkıda bulunurken, imalat yaklaşık altıda birini sağlıyor. Ekonominin en büyük bileşenini oluşturan ticaret ve hizmetler önemli ölçüde büyümüştür. Pakistan, ekonomik yapısı itibariyle Hindistan Yarımadası'nın daha fakir ülkelerinden çok, Doğu ve Güneydoğu Asya'nın orta gelirli ülkelerine benziyor. Pakistan, bağımsızlığından bu yana sürekli ve oldukça istikrarlı bir yıllık büyüme oranını sürdürdü.
Aynı zamanda, nüfusta amansız bir artış oldu, bu nedenle ekonomideki gerçek büyümeye rağmen bu daha yavaş bir biçimde hissedildi. Bununla birlikte, nüfusun önemli bir kısmı yoksulluk sınırının altında yaşıyor ve Karaçi ve Lahor çevresindeki sanayileşmiş bölgelerin göreli refahı diğer bölgelerin yoksulluğuyla keskin bir tezat oluşturuyor.
Ülkenin kabaca yüzde 5'i ormanlıktır. Bununla birlikte, tarım, ormancılık ve balıkçılık nüfusun daha da büyük bir kesimi için geçim kaynağı sağlıyor. Kalkınma planlarında tarım sektörüne verilen önem, yüzyıllara dayanan tarım tekniklerinde bazı köklü değişiklikleri beraberinde getirmiştir. Sulama ve tuzluluk kontrolü için tüp kuyuların inşası, kimyasal gübrelerin ve bilimsel olarak seçilmiş tohumların kullanımı ve tarım makinelerinin kademeli olarak kullanılmaya başlanması, üretkenlikteki dikkate değer artışa katkıda bulunmuştur.
Ticaret, Pakistan ekonomisinin ana sektörlerinden biri haline geldi ve işgücünün önemli bir bölümünü istihdam ediyor. İhracatı artırma eğilimi olmasına rağmen, ithalatın genellikle ihracatı geride bırakmasıyla, ülke kronik bir yıllık ticaret açığına sahip.
Burada hükümet büyük bir işveren olmuştur. Kamu hizmetleri, GSYİH'nın kabaca dörtte birini oluşturuyor. Turizm ise ekonomiye çok az katkı sunmuştur.
Yorum Yazın