Hemogram (Tam Kan Sayımı)

Hemogram (Tam Kan Sayımı)

Tam kan sayımı (Hemogram) kanda bulunan hücrelerin (Eritrosit,

lökosit, trombosit v.b) sayısını ve oranlarını gösteren bir testtir.

Hemogram testi bir çok hastalık hakkında fikir vermekle birlikte

Anemi (Kansızlık) tiplerini ayırt etmek amacıyla kullanılmaktadır.

Tam kan sayımı içerisinde sayılan hücrelerin açıklamaları;

WBC (White Blood cells) Beyaz kan hücreleri (lökosit-akyuvarlar);

Lökositler vücudun savunma sisteminde görev alırlar bu hücrelerin

kandaki miktarı bağışıklık sisteminde görev alan hücrelerin yani

lökositlerin toplamını gösterir. Yüksekliği bir enfeksiyon hastalığı

veya lupus gibi kronik iltihabi hastalıkların varlığını gösterir. Ayrıca

lösemi’de yükselir. Düşüklüğünde ise lökosit yapımını bozan ciddi bir

hastalık varlığını gösterir. Örneğin bazı kanserlerde, kemik iliği

hastalıklarında, AIDS’te lökosit miktarı (WBC) düşüktür.

WBC (lökositler)in alt grupları;

LYM / Lymphocytes (Lenfositler): Kandaki lökosit

miktarının neredeyse yarısını oluşturan bir lökosit türüdür. T-B ve NK

lenfositleri olmak üzere 3 gruba ayrılırlar. T ve B lenfositleri küçük

lenfositler olarak adlandırılır. Lenfositlerin %80’lik kısmını

oluştururlar. Hücresel bağışıklıktan ve B lenfositlerin aktivasyonundan

sorumludur.

B-Lenfositleri ise humoral bağışıklığından sorumludurlar ve antikor

oluşturmada etkilidirler. NK lenfositleri ise büyük granüler lenfositler

olarak adlandırılır. Doğal öldürücü hücreler olarak da bilinir, doğal

bağışıklığın bir parçasıdırlar. Tümörlere ve virüslerle enfekte olmuş

hücrelere karşı savunmada işlev görürler.

Kanda Lenfosit artışına lenfositoz denir. Lenfositler, Bazı kronik

hastalıklarda (Tüberküloz ,Toksoplasmosis) Viral enfeksiyonlarda (HIV

enfeksiyonu,CMV,EBV enfeksiyonu) Non Hodgkin lenfoma, Bazı Endokrin

Hastalıkları (Hipertiroidi,Addision Hastalığı,Hipopitütiarism gibi) ve

Lösemi (KLL) de artış gösterirler.

MON / Monocytes (Monositler): Bir lökosit türüdür.

Kemik iliğinde üretilir, kan dolaşımına geçer ve oradan da dokulara

geçer burada makrofaj adını alırlar. Diğer lökosit türleri gibi

monositler de savunma sisteminde görev alırlar. Düşüklüğünden çok

yüksekliği anlamlı olup, bazı bakteriyel enfeksiyonlar ya da akut

enfeksiyonlar sonrası iyileşme dönemleri, bazı protozoal

enfeksiyonlar(sıtma gibi), bazı kan hastalıkları (monositik lösemi, KML,

Polisitemi) Lenfomalar, bazı kanser türleri (Over,Mide,Meme Kanseri),

sebebi bilinmeyen bazı ateşli hastalıklar da artarlar. (%10-12

seviyesinin üzerine çıkarlar) Kan sayımı içerisinde bakılır. Tek başına

monosit testi yoktur.

EOZİNOFİL: İsmini eozin adlı boyadan alan bu

hücreler kandaki lökositlerin %7 sini oluştururlar. Savunma sisteminde

görev alırlar. Parazitlere ve allerjik reaksiyonların sebep olduğu

iltihaplanmalara karşı vücudu korurlar. Yüksekliği genel olarak

parazitlere ya da vücudun allerjik bir reaksiyona (gıda ve ilaç

alerjileri dahil) tepki verdiği anlaşılır. Bunun yanı sıra böbreküstü

bezlerinde yaşanan sorunlar, cilt hastalıkları, zehirli maddelerin

vücuda girmesi, bağışıklık sistemi hastalıkları, tümörler ve endokrin

hastalıklarında kemik iliğinde üretilen eozinofil miktarı artar. 

Anaflaktik şok, stres sonrası ve cushing sendromu gibi bazı

hastalıklarda düşük çıkabilir.

Genel olarak eozinofilin artış gösterdiği hastalıklar;

Astım

Atopik dermatit (egzama)

Kronik miyeloid lösemi

Eozinofilik lösemi

Churg-Strauss sendromu

İdiopatik HES sendromu

Crohn hastalığı

Hodgkin lenfoma

Leishmaniazis

Askariasis

Trişinelloz

Yumurtalık kanseri

Primer immün yetmezlik

Ülseratif kolit

Diğer kanser türleri

Diğer paraziter enfeksiyonlar

BAZOFİL: Lökositler içerisinde en az bulunan hücrelerdir. (%1’e yakın) Bazı hastalıklarda artar ya da azalırlar.

Bazofil’in yüksek olduğu durumlar;

– Bazofilik lösemi

– Miyeloproliferatif hastalıklar

– Hodgkin hastalığı

– Kolit (Barsak İltihabı)

– Hipotiroidi

– Diabetes Mellitus (Şeker Hastalığı)

Bazofil’in düşük olduğu durumlar;

– Akut romatizmal ateş

– Lober pnömoni (zatüre)

– Steroid tedavisi alan kişilerde

– Tirotoksikozis

– Stres durumları

RBC ( Red Blood Cell ) Kırmızı Kan hücreleri (Eritrositler)

RBC , Red (kırmızı ) Blood (kan) Cell (hücre) kelimelerinin

kısaltması olup, eritrosit adı verilen alyuvarlar olarak bilinen oksijen

taşıyan hücrelerdir. Tam kan sayımı (Hemogram) testi içerisinde bir

parametre olarak bulunmaktadır. Bu parametre ile kandaki eritrosit

(alyuvar) miktarı tespit edilebilmektedir.

Eritrositlerin temel görevi içerisinde bulunan hemoglobin ile

akciğerlerdeki oksijeni dokulara, dokulardaki karbondioksiti akciğerlere

taşımaktır.

Normal değerleri, yaşa, cinsiyete göre farklılık göstermektedir. Ayrıca yüksek rakımlı yerde yaşayanlarda farklıdır.

İshal, kusma, Akciğer ödemi, Anafilaktik şok, Dağ hastalığı,

Karbonmonoksitle zehirlenme, Mitral kapak hastalığı gibi kalp

hastalıkları, Amfizem gibi akciğer hastalıkları, Polisitemia rubra vera,

Lösemi, Kemik iliği tümörlerinde yükseklik göstermektedir.

Anemi ve Lösemiler de düşüklük gösterir.

Hgb ( Hemoglobin)

Hemoglobin, eritrositler (alyuvarlar) içerisinde bulunan protein

yapısında bir moleküldür. İçerisinde ihtiva ettiği Demir sayaseinde kana

kırmızı rengi verir. Hemoglobinin görevi dokulara oksijen taşımaktır.

Dokulardan da organlara karbondioksit taşır.

Hemoglobin, Hemogram (Tam kan sayımı) içerisinde çalışan

parametrelerden biridir. Kan tahlilinde hemoglobin yüksekliği çeşitli

sebeplere bağlı olabilir. Sigara kullanımı, ırk özelliklerine göre

genetik faktörler ve yüksek rakımlı yerlerde yaşayanlarda yüksek

çıkabilir. Bu faktörler dışında yüksekliğinde ek tetkikler bir dahiliye

varsa hemotoji uzmanı yönetiminde araştırılabilir.

Hemoglobin, erkeklerde kadınlara oranla daha yüksektir. Çok yüksek

çıktığı durumlarda kan bağışı yapmak hemoglobin değerini düşürmektedir.

Hct (Hematokrit)

Hematokrit; Kırmızı kan hücreleri olan eritrositlerin (Alyuvarlar)

oluşturduğu hacmin, toplam kan hacmine oranına denir. Hemogram tahlili

içerisinde çalışılan bir parametre olup, manuel (eski) yöntemlerle de

tespit edilmesi mümkündür ancak bu yöntem pek kullanılmamaktadır.

Eritrosit değerlerinde olduğu gibi Hematokritte de normal değerler,

yaşa, cinsiyete göre farklılık göstermektedir. Ayrıca yüksek rakımlı

yerde yaşayanlarda farklıdır.

Hematokrit, Kan hücrelerinin fazlalığı olarak bilinen Polisitemi de,

Hemokonsantrasyon da (vücut sıvısı ya da plazma kaybı sonucunda kanın

yoğunlaşması) Hemokonsantrasyona sebep olan dehidratasyon (sıvı kaybı),

yanık, aşırı kusma, intestinal obstrüksiyonlarda, egzersizlerde ve

yüksek rakımlı yerlerde yaşayanlarda yükselir.

Anemi (kansızlık) da hematokrit düşer.