Hem Sanatsal Hem de Öğretici! Soğuk Savaş Dönemini Konu Alan Birbirinden Çarpıcı 15 Film
Truman Doktrini'nden Domuzlar Körfezi'ne, Berlin Duvarı'ndan Çernobil'e insanlık tarihinde etkisi büyük pek çok olayın yaşandığı Soğuk Savaş dönemini keyifli bir alternatifle öğrenmeye ne dersiniz? 1947'de başlayıp 1991'de son bulan bu kasvetli dönem pek çok filme ve diziye esin kaynağı oldu. Dilerseniz bu filmleri izleyerek Soğuk Savaş dönemine dair fikir edinebilirsiniz. İşte o filmlerden 15'i içeriğimizde!
Not: Film açıklamalarında Beyazperde'den faydalanılmıştır.
1. Good Bye Lenin! (2004)
1989 yılında, Doğu Almanya’da yaşayan Alex’in annesi aniden komaya girer. Komada kaldığı sekiz ay boyunca dünya politik düzeninde hiç beklenmedik gelişmeler olur. Komünist Parti’nin en sıkı savunucularından ve aktif destekçilerinden biri olan Christiane, sekiz ay sonra uyandığında artık yaşadığı dünya sandığından çok farklıdır.
Berlin Duvarı yıkılmış; kapitalizm, Doğu Almanya’da kendisini göstermeye başlamıştır. Alex, annesinin zaten hassas olan sağlığını düşünerek bu gerçekleri ondan saklamaya karar verir! Ama bu hiç de kolay olmayacaktır. Değişimin rüzgarları, sadece sokaklarda değil, evlerin içinde de esmeye başlamışken annesini tüm bu gerçeklerden koruyabilmek için içlerinde sadece kendilerinin olduğu, gerçek üstü masalsı bir dünya kurar.
2003 Avrupa Film Akademisi’nin En İyi Avrupa Filmi ödülünü kazanan film, uluslararası festivallerin de gözdelerinden biri olmuştu.
2. Children of Glory (2006)
Yıllardan 1956. Soğuk Savaş tüm şiddetiyle sürmektedir. Macaristan Sovyet İmparatorluğu’nun hükmündedir.
Ama aynı zamanda da bir süper güçtür, Milli su topu takımı yenilmezliğini sürdürüyor. Komünist hareketler Macaristan halkının günlük yaşantısı kötü yönde etkilerken, takımın yıldız atletleri ulusun patlayan kahramanlarıydı.
Onlar günümüz rock starları gibi ceplerinde para şıngırtıları ve her birinin kolunda güzel bir kızla yaşamaktaydılar.
3. Death of Stalin (2018)
70'li yaşlarının ortasındaki SSCB lideri Joseph Stalin'in sağlığı gayet yerindedir. Paranoyak yapısı ile düşmanlarına kök söktürmeye, acımasızlığı ile en yakınlarının bile gözünü korkutmaya devam etmektedir. 20 milyon insanın ölümüne sebep olmuş bir diktatör olarak hala tüm gücü elinde bulundurmaktadır. Ta ki bir sabah çalışma odasında ölü bulunana dek... Diktatörün ölümünün ardından 30 yıl demir yumrukla yönetilen ülkenin içine düştüğü kaos kimileri için ise bir fırsat anlamına gelmektedir. Stalin'in çevresindeki yalakalar bir anda iktidar yarışına girişir...
Fabien Nury ve Thierry Robin'in Fransız çizgi romanından uyarlanan filmde, SSCB lideri Joseph Stalin'in son günleri ve ölümün ardından yaşananlar anlatılıyor. Armando Iannucci'nin yönetmenliğini üstlendiği filmin oyuncu kadrosunda Jeffrey Tambor, Steve Buscemi, Andrea Riseborough, Olga Kurylenko, Rupert Friend, Michael Pali yer alıyor.
4. The Lives of Others (2006)
Başkalarının Hayatı, Alman sinemasının son döneminin en önemli filmlerinden biri olarak kabul görmüştür. Film iktidarın meşrutiyetini devam ettirebilmek için ülke genelinde kurduğu istihbarat servisini ve bu birim içerisinde önemli bir pozisyonda çalışan ve Bakan tarafından bir sanatçıyı takip etme görevine atanan Yüzbaşı Gerd Wiesler’in karşılaştığı oyunları konu edinir. Wiesler, gözetlediği tiyatro yazarının rejime karşı gelmediğini, şüpheli herhangi bir harekette bulunmadığını görür ve bu görevin altında başka bir amaç yattığını fark eder. Yazarın hayatına her gün daha bir fazla giren Wiesler, zamanla yazara kendisinin bile fark etmediği yardımlarda bulunur; böylece aralarında gizli bir dostluk kurulur.
5. Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb (1964)
Dr. Garipaşk, sinemanın dahi çocuğu Kubrick'in enteresan filmlerinden.... Her ne kadar ustanın her filmi nevi şahsına münhasır olsa da 'Dr. Strangelove'ın yeri ayrı... Soğuk Savaş'a alternatif bir bakış açısı taşıyan filmde, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği'ne saldırmak isteyen çatlak general Jack D. Ripper (ismine dikkat) karakterine odaklanırız. Bu tuhaf militer, soğuk savaş zamanında Rusların 'Amerikan halkının vücut sıvılarını kirlettiği' gerekçesiyle SSCB’ye nükleer saldırı yapma kararı alır. Amerikan uçağı Sovyet sınırına yakın bir bölgede dönemin tipik devriye uçuşlarından birini yapmaktayken, mürettebat Ripper’dan saldırı emri alır. Ne var ki ABD Başkanı, Pentagon’daki danışmanlarıyla bir toplantı yaparak durumu değerlendirmektedir. Savaş yanlısı general Turgidson bu durumun komünizmle hesaplaşmak için güzel bir fırsat olduğunu belirtir. Fakat Sovyet Büyükelçisi DeSadesky, ABD makamlarına Sovyet savunma teknolojisinin geldiği son noktanın ürünü olan 'Doomsday Device'dan bahsettiğinde ve başkan danışmanları eski Nazi bilim adamı Dr. Strangelove'ın görüşüyle durum daha da tehlikeli bir hal alır; 'Doomsday Device', Sovyetlere yapılacak herhangi bir nükleer saldırıda dünyadaki tüm canlıların yok olmasını sağlayacak bir karşı tehdit silahıdır.
6. Tinker Tailor Soldier Spy (2011)
Birimin başındaki isim olan Control'ün sağ koluyken, görevden uzaklaştırılan İngiliz casusu George Smiley (Gary Oldman), hükümet tarafından gizlice tekrar kiralanır. Zira, İngiliz Gizli İstihbarat Servisi Sirk'in içinde Sovyetler Birliği için çalışan 'köstebek' bir ajan olduğu şüphesi tüm örgütü sarmıştır... Smiley şimdi gözden çıkartılan kafatası avcılarını himayesine alma pahasına Budapeşte'den İstanbul'a uzanan bir ihanet hikâyesini çözerek itibarını geri kazanmaya çalışacaktır...
Klasikler arasına girmiş aynı adlı romanın uyarlaması ve televizyon için çekilen dizinin yeniden çevrimi olan yapım 1950'li yıllarda yaşanan soğuk savaş döneminin en keskin günlerine odaklanıyor.
2008 yılında çektiği Gir Kanıma (Låt den rätte komma in) ile çok olumlu eleştiriler alan Tomas Alfredson'un İngiltere/Fransa ortak yapımcılığında çektiği film; Gary Oldman, Colin Firth, Tom Hardy, Mark Strong ve John Hurt'ten oluşan oyuncu kadrosuyla Oscar'ın favorileri arasında.
7. Thirteen Days (2000)
Başroldeki Kevin Costner’ın yapımcıları arasında da yer aldığı film, 1962 yılında ABD ile Küba arasında yaşanan füze krizini konu alıyor:
U-2’lerle çekilen fotoğraflar sonucu ABD Hükümeti, Rusların Küba’ya nükleer silahlar yerleştirmekte olduğunu öğrenir. Güney ve doğudaki ABD eyaletlerini haritadan silecek güçteki bu silahlanma karşısında Başkan John F. Kennedy ve müsteşarları hassas bir formül bulmak durumunda kalır. Savunma Bakanlığı (Pentagon) adaya çıkartma yaparak ilhak etmeyi önerse de, Kennedy durumu daha zekice ve barışçıl yöntemlerle çözme çabasına girer - tabii bir yandan da, SSCB’ye karşı güçlü görünmek durumundadır.
8. The Hunt for Red October (1990)
Rus Kaptan Marko Ramius (Sean Connery), Amerika’ya iltica etmeye karar verir ve gemideki KGB subayını öldürerek Amerika’ya yönelir.
Onu durdurmak isteyen Ruslar, Amerika’ya kaptanın kontrolden çıktığını ve füzelerini ateşlemeyi planladığını söylerler. Bunun üzerine CIA ajanı Jack Ryan (Alec Baldwin), geminin kontrolünü ele geçirmek ve kaptana eşlik etmek için denizaltıya biner.
9. Cold War (2018)
Soğuk Savaş, birbirinden tamamen farklı farklı karakterlere sahip bir kadın ve bir erkek arasındaki tutkulu ama imkansız bir aşkın öyküsünü anlatıyor. Zula ve Wiktor birbirinden tamamen farklı karakterlere sahip olan iki aşıktır. Her ne kadar birbirleriyle anlaşamayacak tipler olsalar da kader onların yollarını ayrılmayacak şekilde birbirine bağlar. Soğuk Savaş sırasında Polonya’dan Berlin’e, Yugoslavya’dan Paris’in gece kulüplerine uzanan filmde, siyasi görüş, karakter ve kaderin cilvesiyle savrulan Zula ve Wiktor’un tutkulu aşkı ele alınıyor. Romantik dram filmi Soğuk Savaş'ın yönetmenliğini Ida, Aşk Yazım ve Gizemli Kadın filmlerinin yönetmeni Pawel Pawlikowski üstleniyor. Joanna Kulig, Tomasz Kot, Borys Szyc ve Agata Kulesza gibi isimleri kadrosunda bulunduran film, 2018 Cannes Film Festivali'nden En İyi Yönetmen Ödülü ile döndü. San Sebastián ve Toronto gibi uluslararası film festivallerinden de adaylıklar kazanan yapım, Polonya Film Festivali'nden ise 4 ödül birden kazanmayı başardı.
10. The Shape of Water (2017)
Soğuk Savaş döneminin Amerika'sında yaşayan Elisa yalnız bir kızdır. Sessiz, rutin bir hayatı olan Elisa, gizli ve yüksek güvenlikli bir devlet laboratuvarında temizlikçi olarak çalışır. Ancak günün birinde Elisa'nın hayatı, iş arkadaşı Zelda ile devletin yaptığı gizli bir deneyi keşfetmesi ile değişir. Suda hapsedilen insansı bir yaratığın acımasız bir deneyde kullanıldığını fark eden Elisa, onunla iletişim kurmaya başlar. Aynı dili bilmeyen, aynı hayatlara sahip olmayan, hatta aynı genetikleri bile olmayan bu ikili, aralarında kurdukları tarifsiz bağ ile birbirlerinin hayatını değiştirecektir...
Guillermo del Toro'nun yönetmenliğini üstlendiği filmin oyuncu kadrosunda Sally Hawkins, Michael Shannon, Richard Jenkins, Doug Jones, Michael Stuhlbarg, Octavia Spencer yer alıyor.
11. Barbara (2012)
İki hayat arasında kalan bir kadının hikayesi olan 'Barbara', 1980'ler Doğu Almanya'sından bir dram. Doğu blokundan bir daha dönmemek üzere kaçmak isteyen Barbara, doktor olarak görev yaptığı Doğu Berlin'den sürülerek kırsal bölgedeki küçük bir hastaneye gelir. yeni hayatına göze batmadan alışmaya çalışan ama Batı tarafı ile de ilişkisini, kesmeyen -hatta oradaki sevgilisiyle kaçamak da olsa halen görüşen Barbara, bir şekilde ülkeden kaçmayı planlamaktadır. Fakat geldiği küçük kasaba hastanesindeki çocuk doktoru Andre, tüm soğuk davranışlarına rağmen insani tavrı ve mesleğindeki yetisiyle Barbara'nın kapılarını aralar...
2012 Berlin Film Festivali'nde En İyi Yönetmen dalında Gümüş Ayı kazanan Christian Petzold'ün yönettiği film, 31. İstanbul Film Festivali'nde 'Dünya Festivallerinden' bölümünde seyirciyle buluşmuştu.
12. First Man (2018)
Ay’da İlk İnsan, astronot Neil Armstrong'un NASA temelli aya gidiş görevini konu ediyor. 1969 yılında Apollo 11, Ay’ın yüzeyine dokunduğunda otuz sekiz yaşındaki Amerikalı astronot Neil Armstrong bir efsane oldu. Tarihin en tehlikeli görevlerinden birini üstlenen Neil Armstrong, Ay’a ilk ayak basan insan olmayı başardı. NASA’nın aya ayak basma yolculuğunun hikayesinin anlatıldığı filmde, Neil Armstrong’a ve 1961-1969 yılları arasına odaklanılıyor. Armstrong ve ülkenin ödediği bedellere, yapılan fedakarlıklara yer veren film, NASA ve Apollo 11 ekibinin 1960'larda SSCB'ye karşı uzay yarışını kazanmak için karşı karşıya kaldıkları muazzam baskıyı da seyircilerin gözleri önüne seriyor.
2014 yapımı “Whiplash” ile adının duyurmasının ardından Aşıklar Şehri” ile En İyi Yönetmen Oscar’ına layık görülen Damien Chazelle'in yönetmen koltuğunda oturduğu yapımın başrolün Ryan Gosling üstleniyor. James R. Hansen’ın “First Man: The Life of Neil A. Armstrong' isimli biyografik kitabından beyaz perdeye uyarlanan yapımın kadrosunda Claire Foy, Jason Clarke, Kyle Chandler, Corey Stoll, Ciarán Hinds gibi isimler yer alıyor.
13. A Beautiful Mind (2001)
Akıl Oyunları, Soğuk Savaş’ın ilk yıllarında CIA için çalışan asosyal bir matematikçi olan John Nash'in hayatını konu ediyor. John Forbes Nash kazandığı bir bursla Princeton Üniversitesi'nde öğrenim görmeye başlar. Bu süreçte parlak zekasını her daim hissettiren ve çevresindekilerle uyum sorunu yaşayan dahi Nash, inanılmaz bir teoriyi ortaya sürüp kanıtlama aşamasına kadar gelir. Böylece matematik çevrelerince ününü yayan dahi adam zamanla şizofrenik belirtilerle mücadele etmeye başlar. Nash artık kendi kurgusal gerçekliklerinden oluşturduğu dünyasıyla asıl gerçekleri ayırt edemeyecek bir aşamaya gelir.
Önemli başarılarından uzunca yıllar sonra Nobel Ödülü'ne layık görülen ünlü matematikçi John Nash'in gerçek hayat hikayesine odaklanan 'Akıl Oyunları', iki önemli dalda kazandığı Oscar ödülüyle başarısını kanıtlamıştı.
14. Bridge of Spies (2015)
Bir Fox Pictures - DreamWorks Pictures yapımı, bu dramatik gerilim türündeki filmde
Brooklyn’de bir sigorta avukatının kendisini bir anda Soğuk Savaş'ın ve Sovyetler tarafından ele geçirilen Amerikalı U-2 pilotunun değişimi için olacak pazarlığın ortasında bulmasını konu alıyor. 3 Oscar ödüllü Steven Spielberg’in yönetmenliğini yaptığı filmin başrollerinde iki Oscar ödülü bulunan Tom Hanks avukat James Donovan rolünde, ona üç Tony Ödülü ve iki Olivier Ödülü bulunan Sovyet ajanı Rudolf Aben rolündeki Mark Rylance eşlik ediyor. Casuslar Köprüsü'nün senaristleri ise usta yönetmen ve senarist Coen Kardeşler.
15. Farewell (2009)
Bir insan dünyayı tek başına değiştirmek isteyebilir ve o zaman da yapabileceklerinin sınırı önceden kestirilmesi mümkün olmayandır. 1981 yılında KGB’den Albay Grigoriev gerçekten de inancını yitirmiştir çünkü Brejnev sonrasında komünizm öyle bir hale gelmiştir. Albay, bu idealden yana olan umutlarını kaybedince işin başa düştüğüne karar verir. Moskova’da görevli bir Fransız mühendis ile diyalog kurarak ona Amerika’yı ilgilendiren gizli evraklar göndermeye başlar. Bu evrakların içinde Soğuk Savaş’a dair ziyadesi ile önemli bir takım bilgiler vardır.
Bu içerikler de ilginizi çekebilir;
Hepsi Birbirinden Ürkütücü: Nükleer Savaşları Konu Edinen 21 Şahane Film
Savaşların Yıkıcı Etkilerini Gözler Önüne Seren 23 Savaş Karşıtı Film
Yorum Yazın