Ülke Ülke Kadınların Seçme ve Seçilme Haklarına Sahip Olma Kronolojisi
Nereden nereye... Ülkemizde kadınların herhangi bir mücadele vermeksizin kazandığı bu haklar diğer ülkelerde ne zaman ve ne şekilde alındı kronolojik olarak göz atalım.
1890'lar
Yeni Zelanda 1893
Bir zamanlar kısıtlı yönetimiyle İngiliz bölgesi olan Yeni Zelanda’da 1893 yılında kadınlar aktif seçim hakkını elde etmiştir. Pasif seçim hakkını da ilk olarak 1919 yılında elde etmişlerdir.
1900'ler
Avustralya 1902
Britanya’dan ayrılarak resmen bağımsızlığını ilan eden, yeni kurulmuş Avustralya devleti kadınlara bu hakkı tanımıştır. Böylece Avustralya kadın haklarını kabul eden ilk modern egemen devlet olmuştur.
Finlandiya 1906
1906 yılında Finlandiya kadın vatandaşlarına seçme ve seçilme hakkı tanıyan ilk Avrupa ülkesi olmuştur. O yıllarda Rusya büyük çarlığına bağlı bir düklük olan Finlandiya, dünyada ilk kadın milletvekillerinin meclise girdiği ülke unvanını da taşır. 1907 yılında 19 kadın milletvekili meclise girmeyi başarmıştır.
1910'lar
Danimarka ve o zaman Danimarka'ya bağlı olan Izlanda da 1915'de kadınlara oy hakkı vermiştir. Dünyada bir kadının bir parlamentoda görev alması ilk kez 1924'de Danimarka'da mümkün olmuştur.
İzlanda 1915
Kanada 1917
Kanada'da Quebec bölgesi hariç, kadınlar 1917'de seçme ve 1920'de seçilme hakkı elde ederken, Quebec'de kadınlara seçme ve seçilme hakkı 1940 yılında verilmiştir.
Litvanya 1919
Azerbaycan 1918
Estonya 1918
Macaristan 1918
Kırgızistan 1918
Letonya 1918
Polonya 1918
Rusya Federasyonu 1918
1917'de Rusya ve eski Sovyet cumhuriyetlerinden bir kısmında da kadınlar seçme ve seçilme hakkı elde etmişlerdir. Bu hak 1918 yılı genel seçimlerinde ilk defa kullanılmıştır
Avusturya 1918
12 Kasım 1918'de Avusturya kadınlarına oy hakkı vermiş, onu takip eden günlerde 30 Kasım 1918'de Almanya'da kadınların seçme ve seçilme hakkı yasayla garantilenmiş ve 19 Ocak 1919 seçimlerinde kadınlar ilk defa oy kullanmıştır.
Almanya 1918
Gürcistan 1918
İrlanda 1918
Birleşik Krallık 1918
1918 yılında 30 yaşının üstünde olup, bazı özel durumlarda oy kullanabilme hakkını elde etmiş olan, Birleşik Krallık kadınları için tam oy hakkı 1928 yılında sağlanmıştır. Avrupa ulusları içinde ilk kadın başbakan 1979'da seçilen Margaret Thatcher oldu.
Beyaz Rusya 1919
Ukrayna 1919
Lüksemburg 1919
Hollanda 1919
İsveç 1919
Belçika 1919
Zimbabve 1919
Kenya 1919
1920'ler
Arnavutluk 1920
ABD 1920
Amerika Birleşik Devletleri'nde 1920 yılında yürürlüğe giren anayasa değişikliği ile ülke genelinde kadınlara oy verme hakkı tanınmış, Kasım 1920'de kadınlar ilk parlamento seçimlerine katılmışlardır.
Çek Cumhuriyeti 1920
Slovakya 1920
Ermenistan 1921
Tacikistan 1924
Moğolistan 1924
Kazakistan 1924
Türkmenistan 1927
Romanya 1929
Ekvator 1929
1930'lar
Türkiye 1930, 1934
Türkiye'de kadınlar 20 Mart 1930'da belediye seçimlerinde seçme hakkı kazandılar. 1933'te Köy Kanunu'nda muhtar seçme ve köy heyetine seçilme hakkı düzenlendi. Milletvekili seçimlerinde seçme ve seçilme hakkına ise 5 Aralık 1934'te yapılan anayasa değişikliğiyle kavuştular. 8 Şubat 1935'de ilk defa meclis seçimlerine katılan Türk kadınları mecliste 18 sandalye elde ettiler.
Güney Afrika 1930
Güney Afrika Cumhuriyeti ırklarlarına göre kadınlara 1930'da beyaz ırka, 1984'de Hint ırkına , 1994'de de siyah ırka, oy hakkı tanımıştır.
Brezilya 1932
İspanya 1931
Sri Lanka 1931
İlk kadın devlet başkanı 1960'da göreve gelen Sri Lankalı Sirimavo Bandaranaike'dir.
Portekiz 1931
Şili 1931, 1946
Tayland 1932
Uruguay 1932
Maldivler 1932
Küba 1934
Myanmar 1935
Filipinler 1937
Özbekistan 1938
Bolivya 1938, 1952
El Salvador 1939
1940'lar (Foto: Fransa)
Panama 1941
Dominik Cumhuriyeti 1943
Fransa 1944
Fransa'da 4 Ekim 1944'de yapılan yasa değişikliğiyle kadınlara seçme ve seçilme hakkı verildi. 29 Nisan 1945'te ilk defa belediye seçimlerine katılan kadınlar 21 Ekim 1945'te de ilk defa parlamento seçimlerinde oy kullandılar.
Jamaika 1944
Bulgaristan 1944
Hırvatistan 1945
Slovenya 1945
İtalya 1945
1925'de belediye seçimlerinde oy kullanmaya başlayan İtalyan kadınları 1945'da ilk genel seçimlere katıldılar.
Endonezya 1945
Senegal 1945
Togo 1945
Japonya 1945
Sırbistan 1946
Montenegro 1946
Kuzey Kore 1946
Guatemala 1946
Liberya 1946
Makedonya 1946
Vietnam 1946
Trinidad ve Tobago 1946
Venezuela 1946
Kamerun 1946
Malta 1947
Singapur 1947
Arjantin 1947
Meksika 1947
Pakistan 1947
İsrail 1948
Güney Kore 1948
Surinam 1948
Nijer 1948
Bosna Hersek 1949
Çin 1949
Kostarika 1949
Yunanistan 1949
Suriye 1949
Hong Kong 1949
1950'ler (Foto: Hindistan)
Barbados 1950
Haiti 1950
Hindistan 1950
Dominik 1951
Grenada 1951
Nepal 1951
Lübnan 1952
Belize 1954
Kolombiya 1954
Gana 1954
Kamboçya 1955
Honduras 1955
Nikaragua 1955
Peru 1955
Etiyopya 1955
Mısır 1956
Benin 1956
Mali 1956
Somali 1956
Malezya 1957
Laos 1958
Burkina Faso 1958
Nijerya 1958
San Marino 1959
Tunus 1959
Tanzanya 1959
1960'lar (Foto: Cezayir 1962)
Kıbrıs 1960
Paraguay 1961
Malavi 1961
Ruanda 1961
Sierra Leone 1961
Bahamalar 1961
Monaco 1962
Cezayir 1962
Uganda 1962
Zambia 1962
Afganistan 1963
Kongo 1963
Fiji 1963
Fas 1963
İran 1963
Libya 1964
Sudan 1964
Yemen 1967
1970'ler (Foto: İsviçre 1971)
Andorra 1970
İsviçre 1971
İsviçre'de kadınların seçme ve seçilme hakkını elde etmesi 7 Şubat 1971'de gerçekleşirken İsviçre'ye bağlı Appenzell kantonunda ise 1990'ı bulmuştur.
Bangladeş 1972
Bahreyn 1973
Angola 1975
Mozambik 1975
Moldova 1978
1980'ler (Foto: Irak)
Irak 1980
Lihtenştayn 1984
Namibya 1989
1990'lar
Umman 1994
2000'ler (Foto: Kuveyt 2005)
Katar 2003
Kuveyt 2005
Birleşik Arap Emirlikleri 2006
2010'lar
Suudi Arabistan'da Kadınlar İlk Kez Oy Kullandı
Yorum Yazın