31. Ölüm Yıl Dönümünde Yusuf Atılgan ve Türk Edebiyatına Kazandırdığı Kitaplar
Kitaplarını okumasak dahi elbette bir yerlerde Bay C'yi, Zebercet'i duymuşuzdur. Bize kazandırdıklarının anısına kendisini anmaktan ve kitaplarını sizlerle buluşturmaktan gurur duyuyoruz.
Yusuf Atılgan kimdir?
27 Haziran 1921 yılında Manisa'da dünyaya gelir. Orta okulu Manisa'da, liseyi ise Balıkesir'de bitirir. Ailesi doktor olması için ısrar etse de o kendi istediği Türk Dili ve Edebiyatı bölümünü seçer ve bu bölüm için tercihi İstanbul Üniversitesi olur.
Üniversitede Ahmet Hamdi Tanpınar, Halide Edip Adıvar gibi önemli isimlerden dersler alır.
Fakat maddi sıkıntılardan dolayı üniversitenin ilk yılında askeriyeye başvurur ve artık eğitim hayatına üniformalı biçimde devam eder.
Yusuf Atılgan'ın tez danışması ise Türkoloji için nadide isimlerden olan Ali Nihat Tarlan'dır.
Yusuf Atılgan'ın bitirme tezini 'Tokatlı Kani: Sanat, Şahsiyet, Psikoloji' başlığıyla Ali Nihat Tarlan danışmanlığında tamamlar ve mezun olur. 1 yıllık edebiyat öğretmenliği yapmasının ardından üniversitede Türkiye Komünist Partisine dahil olduğu iddialarıyla tutuklanır.
Mahkemece suçlu bulunun Yusuf Atılgan toplam 10 ay cezaevinde kalır.
İlk 6 ayını o zamanlar katı kurallarla yönetilen işkence yeri olarak ünlenen Sansaryan Han'da, geri kalan 4 ayını ise Tophane Cezaevi'nde geçirir.
Meslekten men edilmesinin ardından köyüne dönüp çiftçilik yaptı ve görücü usulü evlenmeyi kabul eder.
Annesinin isteğiyle evlendi fakat çok fazla evli kalamaz. Ardından Tercüman Gazetesi'nin düzenlediği hikaye yarışmasına, Nevzat Çorum imzası ile gönderdiği “Evdeki” adlı öyküsü birinci, Turgut Atılgan imzası ile gönderdiği “Kümesin Ötesinde” adlı öyküsü ise yedinci olur fakat kazandığı ödüller verilmez. Bunların ardına pes etmez ve ilk romanını kaleme alır. Hayatını geçirdiği bir kalp krizi ile 9 Ekim 1989 yılında kaybeder.
1. Aylak Adam
1958 yılında kaleme aldığı bu roman Yunus Nadi Roman Ödülü'nde ikincilik kazanır. Üstelik jüride Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Halide Edip gibi isimler bulunmaktadır. Kazandığı bu derece ile de ünlenir. Sonrasında ise romandaki 'B.' karakterini kendine benzeten bir hanımefendiyle 14 yıl boyunca mektuplaşır. Ardından ise evlenirler.
Kitapta:
'Düşünüyordu: “Çağımızda geçmiş yüzyılların bilmediği, kısa ömürlü bir yaratık yaşıyor. Sinemadan çıkmış insan. Gördüğü film ona bir şeyler yapmış. Salt çıkarını düşünen kişi değil. İnsanlarla barışık. Onun büyük işler yapacağı umulur. Ama beş-on dakikada ölüyor.'
cümlesiyle dahi entelektüel sorunlara aslında apaçık şekilde dile getirdiği görülüyor. Günümüze taşan bir roman olarak varlığını sürdürüyor, okunmaya devam ediyor.
2. Anayurt Oteli
1979 yılında yayımlanan romanını 3 yıllık yalnızlık döneminde kaleme alır. Kitapta, okuyucuyu Zebercet isimli içe kapanık bir karakter ve onun yönettiği bir otel karşılar ve bir gün otele gelen kadın sayesinde olumlu şekilde değiştiği gözlemlenir fakat kadının gittikten sonra bir daha dönmemesi Zebercet'i eskisinden bile daha kötü hale getirir. Romanda bireyin toplumdan soyutlanması ve bunların beraberinde getirdiği unsurlar ustaca anlatılır.
3. Canistan
Bu kitap, Yusuf Atılgan'ın ani ölümüyle yarım kalan kitaplarından biridir. İlk kez 2000 yılında yayımlanan bu kitapta son bölüm olarak sadece başlığı belli olan 'Sanık' yarım kalır. Onun dışında 5 bölümden oluşan kitap işgal altında olan Anadolu'yu konu alır tabii kendine has üslubuyla. Tanıdıklarımızı gerçekten tanıyor muyuz diye sorgulatabilecek özelliğe de sahip.
4. Siz Rahat Yaşayasınız Diye
Kitaplarına girmemiş yazılarından derlenen bu kitap ise aslında Yusuf Atılgan'ın bilinçaltına açılan kapı gibi. Bu kitabın içinde Atılgan'ın yazmaktan vazgeçtiği 'Eşek Sırtındaki Saksağan' kitabının giriş bölümünü ve daha nice notlarından oluşuyor.
5. Ekmek Elden Süt Memeden
Elbette okumanın yaşı yoktur fakat okumaya çocuk yaşta başlamak güzeldir. Büyük küçük herkesin zevkle okuyacağı bu kitap yazarın öykülerinden oluşuyor.
6. Sevgili Halil Kardeş
Çocukluk arkadaşına yazdığı mektuplardan derlenen bu kitapta, adı geçen Halil Şahan ile gerçekleştirilen bir söyleşiyle ve Yusuf Atılgan'ın köy fotoğraflarından derlenmiş bir kitap.
7. Bütün Öyküleri
İlk gençlik yıllarında yazdığı öyküler dahil yazarın bütün hikayelerini okuma imkanını okuyucuya sunan bu kitap 2000 yılında derlenmiş.
Bugün Yusuf Atılgan'ın ölüm yıl dönümü. Peki siz yazarın hangi kitaplarını okudunuz? Yorumlarda buluşalım. 👇
Yorum Yazın
Sevgiyle anıyoruz kalemi çok güçlü kitaplarını sevdiğim bir yazar.