ABD'nin Tarihindeki En Uzun ve Başarısız İşgali: Afganistan
ABD Afganistan'a girdiğinde doğan çocuklar şu an üniversitedeler. Yani ABD aşağı yukarı bir nesildir bu topraklarda. Hollywood'da anlata anlata bitiremedikleri Vietnam işgali ise aşağı yukarı 15 yıl sürmüştü. Buradan pay biçebilirsiniz durumun vahametini...
Kaynak: BBC
11 Eylül 2001 günü dünya bir daha hiç eskisi gibi olmayacak şekilde değişirken aslında bu saldırının özellikle biz Türklerin hayatını da doğrudan etkileyeceğinin farkındaydık.
Dünya Ticaret Merkezi saldırılarından kısa bir süre sonra 7 Ekim'de ABD, Afganistan'ı bombalamaya başlar. Ayrıca CIA destekli az sayıda ABD özel kuvveti ülkeye iner. Burada ilginç olan nokta ise...
Saldırıyı gerçekleştiren 19 hava korsanından 15'inin Suudi olmasıdır. Buna rağmen ABD saldırıdan müttefiki Arabistan'ı değil, El-Kaide'yi ve onun kamplarının bulunduğu Afganistan'ı sorumlu tutar ve Taliban'dan Usame bin Ladin'i ister.
Ancak Taliban bu isteğe yanaşmaz ve eğer ABD sağlam deliller sunarsa Ladin'i şeriat mahkemesinde yargılayacağını belirtir. Aslında tahmin edeceğiniz üzere bu sadece siyasi bir restleşmedir.
ABD işgali kafasına koymuştur ve muhalif güç olarak 11 ülkeyi daha yanına dahil eder. Sonrasında BM'de alınan karar ile 34 ülke daha ABD saflarına katılır. Dahası bu ülkeler arasında Rusya, Çin ve İran da vardır, koalisyon oldukça geniştir.
Bu arada 2002'de toplanan geleneksel Afgan Meclisi Hamid Karzai başkanlığında geçiş hükumeti belirler. Amaç, ülkenin Taliban ve El-Kaide'den temizlenmesidir. Karzai 2004'te seçimle başa gelir.
Mayıs 2003'te ise Bush, Afganistan'daki büyük askeri operasyona son verdiklerini açıklar. Ancak unutulmamalıdır ki Afganistan'ın karışık iç dinamikleri ülkede ulusal bir birlik kurulmasının ve huzurun önündeki en büyük engel olarak durur.
Taliban'ın sonunun geldiğini iddia eden Bush Irak'ı işgal etmek istemektedir. İlginin Irak'a kayması Taliban rejimini güçlendirirken ABD Afganistan'a asker konuşlandırmaya devam eder.
Hatta 2009'a gelindiğinde ülkedeki yabancı güçlerin sayısı 150 bini aşar, bunların 100 bini ise ABD'lidir. ABD, Afganistan'dan çekilirken Taliban'a askeri bir göz dağı vererek onları seçilmiş meclis ile diyaloğa zorlamak ister.
Ancak yabancı asker sayısı arttıkça Taliban'ın saldırıları da aynı oranda artar. Bu arada Karzai yönetiminin başarısızlığı, sivil kayıplar, haşhaş üretiminin yasaklanması halkı Taliban'a iter.
1 Mayıs 2011'e geldiğimizde ise Başkan Obama dünyaya şu haberi verir: El Kaide lideri Usame Bin Ladin öldürüldü. Yıllarca Afganistan'da aranan Ladin Pakistan'daki bu evinde öldürülür.
Bu arada Amerika'nın uzun Afganistan işgali Afganların olduğu kadar Amerikalıların da tepkisini çekmektedir. Ve Obama yönetimi fiili savaşı 2014'te bitirirken sorumluluğu Afgan güçlerine bırakır. Ancak NATO 12 bin 500 asker ile ülkede kalır.
Ancak Taliban ile bir türlü uzlaşma sağlanamaz. Ayrıca 19 yıldır Afganistan'da olan ABD'nin etkinliği 2020'de Trump yönetimi tarafından sert bir şekilde eleştirilmeye başlar. Taliban ise...
Kontrolündeki toprakları genişletmektedir. Bu kadar uzun süredir Afganistan'da olmayı 'saçmalık' olarak niteleyen Trump, Taliban'la masaya oturur ve 29 Şubat 2020'de Doha Anlaşması imzalanır. Bu anlaşmaya göre ABD 14 ay içinde askerlerini çekecektir.
4 başkan gören Afganistan işgalinde son sözü söyleyen ise şimdilik Biden olur. Taliban kendisine güvenmektedir ve ülkede huzuru sağlayacağını söyler. Ve bu yüzden ülkede "Türkiye de dahil"...
Hiçbir işgal kuvveti istemez. Ancak Taliban'ın yanı sıra Afgan Hükumeti de şu an görevde. Ve bir orta yol, anlaşma şart. Bu mümkün mü? Gelecek gösterecek. Ancak uzmanlar yeni bir iç savaşın kapıda olduğundan da endişe ediyorlar.
Peki bu 20 yılın sayısal bilançosuna baktığımızda ne görüyoruz? Afganistan'da 171-174 bin arası can kaybı, ABD tarafında ise 2 bin 442 askerin ölümü ve 20 bin 666 askerin yaralanması...
Nato'daki diğer müttefiklerin kayıpları ise 1144. Tahminlere göre savaş ve yeni bir düzen için harcanan para ise '2 trilyon dolar' civarında. Bunun yarısını ABD harcar. Ayrıca diğer ülkelerdeki Afgan mülteci sayısı ise şu an 3 milyondan fazla...
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Test
Gündem
Magazin
Video
Bu içerikler de ilginizi çekebilir:
Azerbaycan, İsrail'i Neden Destekliyor?
Özel Harp Dairesi Nedir, Neden Kurulmuştur?
Yorum Yazın
İşgalin sebebi neydi?