Yılın İlk 6 Ayında En Az 794 İşçi Hayatını Kaybetti...

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi'nin verilerine göre 2015'in ilk 6 ayında en az 794 işçi hayatını kaybetti.

İşçiler, kamu çalışanları, işçi aileleri, doktorlar, mühendisler, akademisyenler, gazeteciler ve hukukçuların örgütlenmelerinin oluşturduğu emek örgütü İSİG, yazılı, görsel ve dijital basına yansıyan, emek-meslek örgütlerinden gelen bilgiler ve işçiler ile işçi yakınlarının bildirimleri ışığında işçi ölümleriyle ilgili rapor hazırlıyor.

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi'nin (İSİG) tarafından paylaşılan son rapora göre;

• Ocak ayında en az 128 işçi,

• Şubat ayında en az 85 işçi,

• Mart ayında en az 139 işçi,

• Nisan ayında en az 133 işçi,

• Mayıs ayında ise en az 162 işçi,

• Haziran ayında ise en az 147 işçi yaşamını yitirdi.

• Böylece 2015 yılının ilk altı ayında iş cinayetlerinde en az 794 işçi can vermiş oldu.

Rapora göre, 2012 yılından bugüne Haziran ayında yaşanan iş cinayetlerine bakıldığında son iki yılda iş cinayetleri büyük bir artış gösterdi. İşçilerin örgütlenme özgürlüğü olmayınca, yasal düzenlemeler geriye giden bir ivme gösterince ve sermayenin kayıtsız şartsız hareket özgürlüğü neticesinde iş cinayetlerinde değişen birşey gözükmedi.

• 2012 yılının Haziran ayında 59 işçi,

• 2013 yılının Haziran ayında 104 işçi,

• 2014 yılının Haziran ayında 151 işçi,

• 2015 yılının Haziran ayında ise 147 işçi yaşamını yitirdi.

Tarım, inşaat, taşımacılık ve ticaret/büro işkolları, raporlarda çoğu zaman değişmeyen dörtlü. 

“Çılgın projeler”in bir sonucu olarak inşaat işçilerinin ölümü arttı. Yine tarımda yıkımın hızlanmasıyla beraber özellikle yaz aylarında işkolundaki emekçi ölümleri sıçrama gösteriyor. Bu yağma ve talan düzeni geliştikçe ulaşım, lojistik sektörü de büyüyor ve özellikle uzunyol şoförleri arasında iş cinayetlerine yol açıyor. Yine kapsamı çok geniş olan 10 numaralı işkolunda yani eğitim, sağlık, büro, diyanet, sinema vb. emekçilerinin ölümleri öne çıkıyor...

• Tarım, Orman işkolunda 40 emekçi; 

• İnşaat, Yol işkolunda 33 işçi; 

• Taşımacılık işkolunda 18 işçi; 

• Ticaret, Büro, Eğitim, Sinema işkolunda 10 emekçi; 

• Belediye, Genel İşler işkolunda 9 işçi; 

• Madencilik işkolunda 6 işçi; 

• Çalıştığı işkolunu belirleyemediğimiz/öğrenemediğimiz 6 işçi;

• Metal işkolunda 5 işçi,

• Çimento, Toprak, Cam işkolunda 4 işçi; 

• Savunma, Güvenlik işkolunda 4 işçi;

• Gıda, Şeker işkolunda 2 işçi;

• Enerji işkolunda 2 işçi;

• Gemi, Tersane, Deniz, Liman işkolunda 2 işçi;

• Konaklama, Eğlence işkolunda 2 işçi,

• Ağaç, Kağıt işkolunda 1 işçi,

• İletişim işkolunda 1 işçi,

• Banka, Finans, Sigorta işkolunda 1 işçi,

• Sağlık, Sosyal Hizmetler işkolunda 1 işçi can verdi.

Haziran ayında yaşamını yitiren 147 emekçinin 121’i işçi, memur statüsünde çalışan ücretlilerden; 24’ü çiftçilerden/küçük toprak sahiplerinden ve 2’si esnaflardan olmak üzere 26’sı kendi nam ve hesabına çalışanlardan oluşuyor.

İş cinayetlerinin nedenleri de hemen hemen değişmiyor. İşçiler servislerle ya da kendi imkanlarıyla ulaşımdayken yollara savruluyorlar. Üzerlerine ağır nesneler düşmesi, göçük oluşması ya da makineye sıkışma sonucu eziliyorlar. Özellikle inşaatlarda çalışırken yüksekten düşüyorlar. Yine son dönemde diğer nedenler olarak belirtilen başlık içinde; ağır çalışma koşullarından kalp krizi geçiriyorlar, baskı politikalarından, işsizlikten ya da borç kıskacından intihar ediyorlar... İş cinayetlerinin nedenleri:

• Trafik, Servis Kazası nedeniyle 42 işçi;

• Ezilme, Göçük nedeniyle 33 işçi; 

• Diğer nedenlerden dolayı (yıldırım düşmesi, arı sokması, sıtma, kalp krizi, intihar, silahlı saldırı) 26 işçi; 

• Düşme nedeniyle 22 işçi; 

• Elektrik Çarpması nedeniyle 10 işçi;

• Zehirlenme, Boğulma nedeniyle 7 işçi;

• Kesilme, Kopma nedeniyle 4 işçi;

• Patlama, Yanma nedeniyle 2 işçi;

• Nesne Çarpması, Düşmesi nedeniyle 1 can verdi.

İnşaat, maden, taşımacılık, metal, enerji gibi iş cinayetlerinin sık yaşandığı sektörlerde çalışanların hemen hemen hepsini erkek işçiler oluşturuyor. Kadınlar daha çok tarım, sağlık, eğitim, büro, gıda, havacılık, ev içi çalışma gibi sektörlerde çalışıyorlar. Diğer yandan kadınların iş cinayetleri ya saklanıyor ya da kayıt dışı çalıştıkları için görünmez kılınıyor. İSİG, SGK'dan daha fazla kadın işçi ölümü tespit ettiğini belirtiyor.

• 14 yaş ve altında 2 işçi,

• 15-17 yaş aralığında 6 işçi,

• 18-27 yaş aralığında 24 işçi,

• 28-50 yaş aralığında 58 işçi,

• 51 yaş ve üstünde 47 işçi,

• Yaşı tespit edilemeyen/bilinmeyen 10 işçi yaşamını yitirdi...

Resmi makamlara göre ülkemizde bir milyon civarında çocuk işçi çalışıyor ve çalışan çocuklar giderek artıyor. Eğitim sisteminde 4+4+4 modeline geçiş ve meslek liselerinin sanayinin ucuz işgücü kaynağı olması temel sebepler. Diğer yandan yoksulluk gerçekliği özellikle yaz aylarında çocuk işçiliği artıran en temel sebep oluyor.

Suriye'deki durumdan dolayı çok sayıda Suriyeli yaşamını yitirdi ve 2 milyona yakın Suriyeli Türkiye'ye sığındı. Bu göçmenlerin ezici bir çoğunluğu fakir ve sefalet koşullarında yaşıyor. Bu durum onları ucuz işçiliğin önemli bir kaynağı haline getiriyor. Tabi herhangi bir statüsü olmayan Suriyeli işçilerin sosyal güvencesinden de söz etmek abes oluyor.

Haziran ayında iş cinayetleri çok yaygın bir coğrafyada yaşandı. Türkiye’nin 59 şehri ile yurtdışında iki ülkede iş cinayetlerinde işçi kardeşlerimizi yitirdik... Buna göre:

• 9 ölüm İzmir’de; 

• 8 ölüm İstanbul’da; 

• 7’şer ölüm Adana ve Antalya’da; 

• 6’şar ölüm Adıyaman, Bursa ve Manisa’da; 

• 5 ölüm Samsun’da; 

• 4’er ölüm Kayseri ve Konya’da; 

• 3’er ölüm Aydın, Bilecik, Çanakkale, Denizli, Gaziantep, Hatay, Karabük, Mardin, Muğla ve Şırnak’ta; 

• 2’şer ölüm Ankara, Amasya, Balıkesir, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Kastamonu, Kocaeli, Mersin, Niğde, Sakarya, Sivas, Trabzon ve Van’da; 

• 1’er ölüm ise Afyon, Aksaray, Bartın, Batman, Bingöl, Bolu, Burdur, Çankırı, Çorum, Giresun, Hakkari, Isparta, Kahramanmaraş, Karaman, Kars, Kırıkkale, Kırşehir, Malatya, Muş, Nevşehir, Siirt, Tekirdağ, Tokat, Yozgat, Zonguldak, Cezayir ve Irak’ta yaşandı.

İSİG, 20 Haziran’da Nijerya’da yatı görevi yaparken sivrisinek ısırması sonucu sıtmaya yakalanıp hayatını kaybeden THY Kabin Amiri Selda Durmaz'ın ölümünden THY'yi sorumlu tuttu ve 'THY ile Sağlık Bakanlığı, Selda Durmaz’ın ölümünden sorumludur' dedi.

Ayrıca İSİG, taleplerini tekrarlayarak şunları söyledi:

• 'Yeni seçilen Meclis’ten çok acil temel işçi sağlığı taleplerimiz şunlar:

• 1- İş cinayetlerinin sorumlusu siyasiler, patronlar, bürokratlar yargılanmalıdır...

• 2- İşçi sağlığı ve iş güvenliğinin sağlanmasının en temel unsuru işçilerin sendika seçme özgürlüğüdür. İşçiler üzerinde örgütlenme özgürlüğüne dair her türlü baskı sona ermelidir...

• 3-  İşyerlerinde işçi sağlığı ve iş güvenliği kurulları kurulmalı, işler hale getirilmeli ve en az yarısını işçiler oluşturmalıdır...

• 4- Başta taşeronlaştırma olmak üzere güvencesiz çalıştırma biçimleri yasaklanmalıdır...

• Yukarıda ifade ettiğimiz talepler işçilerin en temel haklarıdır. Bu bağlamda işçi sağlığı ve iş güvenliği hakları anayasal güvence altına alınmalıdır...'

Kaynak: İSİG ve Onedio