‘Suriye Barış Görüşmeleri 29 Ocak'ta’

BM Suriye Özel Temsilcisi Mistura, bugün başlaması planlanan görüşmelerin katılımcılar konusundaki anlaşmazlık sebebiyle ertelendiğini açıkladı ve 'Davetiyeleri bugün göndermeye başlayacağım. Cenevre toplantısı 29 Ocak'ta yapılacak' dedi.

BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura,  Cenevre'de yapılması planlanan Suriye görüşmelerinin akıbetiyle ilgili basın toplantısı düzenledi.  

De Mistura, 'Davet edilecekler konusunda birçok farklı görüş var. Tartışmalar birçok başkentte yürütülüyor. Cenevre-2'de olanların tekrarlanmaması için bu kez davetliler konusunda çok dikkatli davranmaya çalışıyoruz. Başladığımızda doğru adımla başlamak istiyoruz' dedi.

BM yetkilisi ayrıca, 'Yoğun anlaşmazlıklar üzerine bugün başlaması planlanan görüşmeler ertelendi. Davetiyeleri bugün göndermeye başlayacağım. Cenevre toplantısı 29 Ocak'ta  yapılacak.'  açıklamasını yaptı. 

Görüşmelerin içeriği konusunda ise 'Gündem geniş çaplı bir ateşkes, IŞİD ile mücadele ve insani yardımlar olacak. 29 Ocak'ta başlayacak gündem 6 aylık bir siyasi süreci kapsayacak. Bu Cenevre 3 değil' bilgisini verdi. 

Birinci Cenevre sonuç bildirisi hâlâ geçerli mi' sorusuna 'Evet. Her şey Birinci Cenevre Bildirgesi'yle başladı. Hükümet-Yeni Anayasa-Seçimler...' yanıtını verdi. 

'Müzakarelerde 4 farklı çalışma grubu oluşturulacağını açıklamıştınız bunlar ne olacak sorusunu ise de Mistura, 'Viyana süreci başlamadan önce, mülteci krizi çıkmadan ve Rusya'nın müdahalesi başlamadan önce neler yapabileceğimiz konusunda tartışmalar vardı. Şu an üç farklı konuda çalışmamız söz konusu. Dolayısıyla artık çalışma grupları gündemde değil. Sadece Suriyeliler arasında görüşmeler söz konusu. Ancak her alanda özel, bilimsel çalışma grupları olabilir. Mesela ateşkes için özel çalışma grubu olacak'ifadeleriyle yanıtladı. 

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, görüşmelere kimin katılacağı konusunda net bir mutabakat sağlanmadan davetiyelerin gönderilmeyeceğini ifade etti ve '24 ila 48 saatlik gecikme, toplantının hiç olmamasından daha iyi' demişti.

Laos ziyareti sırasında konuşan Kerry, Cenevre'den nasıl bir sonuç elde edilebileceği konusunun, Devlet Başkanı Beşar Esad yönetimi ile muhalif grupların elinde olduğunu da vurgulamıştı.

'Kalıcı barışın sağlanması konusunda ciddi olmaları gerek. Eğer ciddiyetle yaklaşmazlarsa savaş devam eder' diyen Kerry, 'Atı suya kadar götürebilirsiniz ama zorla su içiremezsiniz' ifadesini kullanmıştı.

Barış görüşmelerinin başlayabilmesi için Birleşmiş Milletler'in (BM) bir çerçeve oluşturduğunu ifade eden Kerry, ülkenin geleceğine Suriyelilerin karar vereceğini ifade etmişti.

Beşar Esad yönetimi Cenevre toplantılarına hazır olduğunu söylüyor. Ancak muhalif grupların oluşturduğu Yüksek Müzakere Konseyi, masaya oturmadan önce hükümetin 3 temel talebi yerine getirmesini istiyor:

• Hava operasyonlarının durdurulması

• Devam eden kent kuşatmalarının kaldırılması

• Tutukluların serbest bırakılması

BM Güvenlik Konseyi'nin Aralık ayında aldığı Suriye kararında da Suriye hükümetinden bu adımları atması talep edilmişti.

Ancak Suriye hükümetinden yapılan son açıklamada, görüşmelerin öncesinde yeni tavizlerin verilmeyeceği vurgulandı.

Cenevre görüşmelerinin önündeki bir diğer engel ise Suriye'nin kuzeyinde etkin olan Kürt güçleri YPG'nin siyasi kanadı PYD'nin durumu.

PYD'yi 'Terör örgütü' olarak kabul eden Türkiye'nin, grubun Cenevre toplantılarına davet edilmesi durumunda görüşmeleri boykot edeceği öne sürülmüştü.

BM'nin Suriye Özel Temsilcisi Stefan De Mistura'nın, PYD Eş Genel Başkanı Salih Müslim ile Belçika'nın başkenti Brüksel'de görüştüğü ve PYD'nin katılımına dair 'her an' bir değişiklik olabileceğini söylediği de ifade edildi.

Salih Müslim ise toplantıda Kürtlerin temsil edilmemesi halinde Cenevre görüşmelerinden sonuç çıkmayacağını iddia etmişti.

Cenevre görüşmelerinin öncesinde, Suriye'de ise Suriye ordusu Lazkiye kenti yakınlarındaki muhalif gruplara yönelik operasyonlarına hız verdi. 

Suriye devlet televizyonu, Lazkiye yakınlarındaki Rabia kentinin, Suriye ordusu ve orduya destek veren Hizbullah güçleri tarafından ele geçirildiğini açıkladı.

Ordu, son bir hafta önce de yine Lazkiye yakınlarındaki stratejik Salma kasabasını ele geçirmişti. 

Fransız haber ajansı AFP'ye konuşan bir Suriye ordusu komutanı, 'Gelecek haftalarda tüm Lazkiye'nin silahjlı gruplardan temizlendiğini sçyleyebileceğiz' dedi.

BBC Türkçe ve Al Jazeera