Marketlerle Savaş Kızışıyor! Sabah'ın 'Ekonomi' Yazarı Narh Sistemini Yeniden Gündeme Getirdi
Geçen günlerde Katar dönüşü uçakta Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarıyla yeniden gündeme gelen marketlerdeki fiyat artışları, yıl sonunda baz etkisiyle düşmesi beklenen enflasyon hesaplamalarını güçleştiriyor. Marketlerle pandemi başından bu yana ekonomi yönetimi arasındaki gerginlik, cezalar ve denetimlerle sürdürülüyor. Enflasyondaki hareketlenmelerde, alım gücü temel ihtiyaçlara yetecek seviyeye ulaşan vatandaşın odağına ilk taşınan marketler oluyor. Asgari ücret başta olmak üzere maaşlarda beklenen artışlar için için yıl sonu yaklaşırken, önden yüklemeli zamlarla yeniden gözler marketlere döndü.
Sabit ve dar gelirli harcamalarını temel ihtiyaç seviyesine indirirken haliyle en uğrak noktası marketle oluyor.
Marketlerin fiyatlarındaki yükseliş pandemiyle başlayan tartışmalara neden olurken, o dönem büyük cezalar kesilmişti. Faiz indirimleriyle başlayan kurdaki tırmanış maliyetleri artırdığından geçen yıl da bu zamanlarda başlayan zam furyası tüketicilerin odağına yerleşmişti. 1 yıl geçmesine rağmen halen fiyat algısı oturmazken, marketlerde yıl sonuna doğru yeni etiketlerin görülmesi yeni cezalara da işaret etti.
2022'nin ilk aylarında marketlerde fiyatlara yönelik KDV indirimlerinin yeterli gelmemesi sonrası Osmanlı'ya kadar arşiv taraması yapılarak tozlu raflardan çözümler çıkarılmıştı.
Denetimlerin sıklaştığı marketler enflasyonun ilk suçlusu olarak işaret edilirken, denetçilerin de odağında market çalışanları yer almıştı.
Lojistik, emek, enerji gibi maliyetleri görmezden gelerek serbest piyasayı farklı algılayan denetimler gündemde yer ederken, sonrasında kurda ve TÜİK'in enflasyon verilerinde ivme kaybıyla nedense bıçakla kesilmiş gibi bitmişti. Enflasyonda gerileme yıl biterken yeniden gündeme gelince baz etkisi yeterli görülmemiş olacak ki fiyatlarda reel bir gerileme hedefleniyor. Bunun için de yeniden marketler hedefe yerleşiyor.
İktidara yakınlığı bilinen Sabah Gazetesi'nin ekonomide gündemi kendi üslubuyla aktaran yazarı Dilek Güngör, fiyat sabitlemede olduğu gibi marketlerdeki yeni gündem için de ilgi çekici bir öneride bulundu.
Kelimelerini her daim cesur bir şekilde seçen Güngör, bu kez başlık olarak 'Marketler nasıl hizaya gelecek?' ifadesini kullanıyor.
Hükümete büyük bir eleştiriyle başladığı yazısında gıda fiyatlarında 'başarısız' olunduğunu belirtiyor. Fiyatlardaki 'sürekli artışta' vatandaşın iktidara tepki gösterdiğini belirten yazar, 'zincir marketlerin gıda sektöründe tekelleştiğini' söylüyor.
İndirimleriyle devreye alınmak istenen Tarım Kredi marketlerinin azlığında yakınırken, rekabet ortamı olmadığına değiniyor. Bundan dolayı rekabet ihlalleri olduğunu belirtirken, ürünün üreticiden direkt alındığını ve tüm süreçlerde kendi şirketlerini kullandıklarını söyleyerek zamlarla ceplerini doldurduklarını öne sürüyor.
Tarım Krediler için de araya şu tabloyla girelim.
Sözcü'den Kemal Atlan'ın geçen haftalarda aktardığı veriler bu şekilde. 👆
Dönelim yazıya; Devletin resmi kurumları olan Rekabet Kurulu, Ticaret Bakanlığı ve Hazine Bakanlığı'nın çaresiz olduğunu söyleyen Güngör, marketlerin "keyfi zamlara devam ettiğini" iddia ediyor. Sonrasında ise geçmişten gelen yöntemler öneriyor.
Ticaretten men, ruhsat iptali, kayyum atanması gibi isteklerin olduğunu, ancak kendisinin aklında Osmanlı döneminden narh sisteminin geldiğini açıklıyor.
Sistemin belli bir fiyat aralığı önerdiğini bunun dışına çıkılamadığını ve bizzat 'padişah, sadrazam' tarafından denetlendiği anlatıyor. Bu arada denetimi yapan sadrazamın da görev ihlalinde azledilebileceğini de ekliyor ve şöyle devam ediyor:
Diyebilirsiniz ki, serbest piyasa falan. __Eyvallah da serbest piyasa sistemi Türkiye'de hep ters yönde işlemiyor mu?
Nas varsa narh da olsun.
Güngör, daha önce de enflasyon sorumlunun ticari ahlak olduğuna değinmişti.
Enflasyonun Suçlusu Bulundu: Ahlaksızlık
Sosyal medyada da yazı ve öneri dikkat çekti.
Hazine ve Maliye Bakanı'na gözler çevrilirken,
Öneri uzmanları dahi şaşırttı.
"İzmler" gündeme gelirken,
Osmanlı'nın son dönemindeki ekonomik durum hatırlandı.
Yine Osmanlı ekonomisi!
Pariteyi baskılamak 🤔
Ecdadımızın mezar taşını okusaydık belki de ders alırdık diyenler,
Yakın tarihten örnekler de sunuldu.
Girift ilişkiler bazında sorgulamalar da yaşandı.
Bizim gibi cesur bulanlar da oldu. Siz ne dersiniz? Narh sistemi enflasyona çare, vatandaşa şifa olur mu? Yorumlarda buluşalım. 👋👇
Yorum Yazın
Eğer proplemlerin ana sebebini göremiyorsanız, hiç bir çözüm önerisi işe yaramayacaktır. Bu ülke insanları iş beğenmiyor değil, hak ettiklerini alamadıkları ... Devamını Gör
Narh'tan ziyade "nah" yapar gibiler...
Kapatirlar marketleri olur biter, eger zararina is yapacaklarsa yapmazlar. Kendin uretmeyip disardan aliyorsun, begenmedigin dolarla, ne olacakti ya?