BDDK Kararına Özgür Demirtaş 'Ekmek 10 TL Olacak' Dedi! Kerim Rota'dan Mahfi Eğilmez'e Dikkat Çekici Yorumlar
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) cuma akşamı piyasalar kapandıktan aldığı bir karar ile şirketlere döviz pozisyonları ile ilgili bir kredi sınırlaması getirildiğini açıkladı. Karar, dolar/TL'de gerilemeye neden oldu. Sonrasında hafta sonu boyunca ekonomistler, piyasa uzmanları bu kararı, etkilerini, getiri ve götürülerini tartıştı. Pazar gecesi BDDK, kararın detaylarını açıkladı. Bir çok uzman ilk etapta bu detaylarla 20 Aralık 2021'de olduğu gibi bir düşüş amaçlandığını belirtirken, kısıtlamanın etkilerinin beklendiği gibi olmayacağı konusunda da uyarıda bulundular.
BDDK'nın cuma akşamı açıkladığı kararın detayları👇
BDDK'nın pazar akşamı açıkladığı detaylar ise şu şekilde👇
Önceki kararın detaylarının açıklanma gereği duyulduğu belirtilirken, şartlar şu şekilde belirtildi:
Bağımsız denetime tabi bir şirket olması,
Şirketin yabancı para (YP) nakdi varlıklarının (altın dahil, efektif döviz ile bankalardaki YP mevduatın) TL karşılığının 15 milyon liranın üzerinde olması,
Şirketin YP nakdi varlıkların TL karşılığının aktif toplamından veya son 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanının yüzde 10'unu aşması,
Herhangi bir şirketin karar kapsamına girebilmesi söz konusu 3 şartın hepsinin birden sağlanması gerekmektedir. Karar kapsamına gerçek kişiler ile gerçek kişi şirket ortakları da girmemektedir.
Kararlar kafaları karıştırınca şema ile anlatıldı.
İlk etkiler görüldü👇
Dolar ve Euro Haftaya Sert Düşüşle Başladı
Prof. Dr. Emre Alkin kararın piyasaları doğru okumadan alındığı konusunda uyarıda bulunurken, 'Yan etkileri olacak!' dedi
Prof. Dr. Emre Alkin yayınladığı videoda, Yurt içinde tüm üreticilerinin dövize endeksli girdi kullandıklarını hatırlatıyor. Bürokratlara seslenen Alkin, iş dünyasına döviz tarafından yapılan uyarıların ise iktisadi rasyonel ile uyuşmadığını söylüyor. Ülkede döviz ile endeksli olmayan hiç bir satın alma olmadığını açıklıyor.
Kararın kötü niyetli olmadığını ancak doğru okuma yapılmadığını da anlatan Alkin, hayatın gerçeklerinde her şeyin dövize endeksli olduğunu iletirken, arzu edilmeyen yan etkiler yaratacağının da altını çiziyor.
Son 10 yıldaki politikalara değinen Demirtaş, döviz, enflasyon gibi temek ekonomiye değinirken, 'Ekmek 10 lira olacak!' dedi
Özgür Demirtaş, kararı YouTube'da yorumlarken, negatif bir etkisi olacağını belirtiyor. Şirketler için 15 milyon TL'nin (yaklaşık 900 bin dolar) meblağın az olduğuna dikkat çekerken, şirketlerin üretim için ithalat yaptığını ithal ettikleri ürünler için döviz tutması gerektiğinin altını çiziyor.
10 yıldır döviz için uyarıda bulunduğunu belirtiyor. Doların yükselişinin enflasyondan korunmak ve ithalat için olduğunu hatırlatırken, KKM'nin yükselişe engel olmadığını zaman kazandırdığını ancak maliyeti de olduğunu açıkladı.
TCMB'nin sattığı dövizlere de değinen Demirtaş, şirketlerin üzerinde etkisinin öngörülemez olduğunu belirtiyor. KKM'ye geçen ya da döviz satan şirketler olacağı gibi bazı şirketlerin ithal talebini öne çekebileceğini hatırlatırken, bazı şirketlerin de parasının yan şirketler ile yurt dışına kaçabileceğine değiniyor. Temettü halinde ortaklarına para çıkışı yapabileceğine de dikkat çekiyor.
Bu kararın sağlıklı, matematiksel ve optimal olmadığını belirtiyor. Son 10 yıldır alınan kararların bu durumlara ters olduğunu bunun da etkilerinin enflasyon, CDS, döviz tarafında görüldüğünü hatırlatırken, fiyatlarda daha yükseliş öngörerek 'Ekmek 10 lira olacak' dedi. Matematik kurallarının herkes için geçerli olduğunun da altını çizdi.
Kerim Rota BDDK'dan yapılan ilk açıklama için tahammülsüzlük derken, ikinci açıklama için de 'gerekirse geri adım atılır' dedi
İlk açıklama için Rota'nın paylaşımı şu şekilde:
Şirketlerin hesaplarında tasarruf amaçlı 1 milyon $ bile tutmasına tahammül edemez hale düşmüşler. Artık bir sonraki adımı beklemekten dolayı bozulacak beklentiler, kısa vadeli kazanımlardan çok daha zehirleyici olacak. Yeni ekonomi modeli dedikleri 1970'lere dönüşmüş.
Pazar gecesi yapılan açıklama için de Rota şunları söyledi:
Uzun okumak istemeyenlere; Yukarıdan emir gelince alelacele bir karar yazıp yayınladık ama ne yaptığımızı, nasıl anlaşılacağını sonra anladık. Aman panik yapmayın, aslında o sandığınızı kastetmedik, gerekirse geri adım da atarız olur biter.
"'Ekonomik olarak sıkıştım' diyen iktidarın yardım çağırısı"
Prof. Dr. Öner Günçavdı PoltikYol'da kararı yorumlarken,20 Aralık 2021’de Kur Korumalı Mevduat (KKM) açıklamasından çok daha önemli ve bir o kadar da radikal bir tedbir olarak belirtti. BDDK’nın bu tebliğinin mali piyasa kurallarında ciddi bir değişime imza attığını ve hep birlikte farklı bir ekonomik yapıya uyandığımızı bu değişimin ise küçümsememesi gerektiğini göz ardı edilmesinin ise mümkün olmadığını açıkladı. Kararın iktidar yanlısı sermaye kesimini göreve çağırdığının da altını çizdi.
"Yazmaktan yorulduk ama yine yazalım"
Ekonomist Arda Tunca da yorumunda şunlara dikkat çekiyor:
Şirketlerin kredi kullanımının önüne geçilmeye çalışılması KKM, GES gibi diğer bazı uygulamalara benzer dövize yönelmeyi engellemeye çalışmak anlamına geliyor. Bu yolla kredi kullanımının da kısılabileceği düşünülüyor. Üretim yapısı gereği Türk şirketleri ithalat yapmadan üretim yapamıyor. Dolayısıyla, ihracatçı da ihracat yapamıyor. Yazmaktan yorulduk ama yine yazalım. Türkiye, hammadde ve ara malında dışa bağımlı. Yani, dövize ihtiyacı var. Sistem de kredisiz yaşayamaz hale geldi.
Döviz düşsün derken yeni sorun ne?
Uğur Gürses T24'te kararı yorumlarken, Bloomberg haberine göre 10 bin şirketi kapsayan bir karar olduğunun altını çiziyor. Gürses, 'Şirketlere 'Ucuz TL kredi ile döviz alıyorlar, cezalarını verelim' diye düşünülen karardan önce, 'Neyi yanlış yaptık?' diye düşünülmemiş belli ki' diyor ve şöyle devam ediyor:
Şirketlerin buna da bir ‘yol’ bulacaklarına şüphe yok. Özel kesimin edindiği ‘yol bulma’ deneyimi hafife alınamaz. Dövizden düşüş haberi beklerken, Ankara’nın karşılaşacağı yeni durumun kredi darboğazı olması muhtemeldir. Bu da tüm kesimleri zincirleme etkileyecektir. Cuma günü bu karar geldiğinde herkes ‘döviz satışı zorlamasına’ odaklanmışken, kredi darboğazı ve buna bağlı ekonomik durgunluğun tetiklenmesi tartışmaları da başladı.
Mahfi Eğilmez de konuyla alakalı yorumunda, tüm ekonomistler gibi 32 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma kararını hatırlatıyor
Eğilmez, yorumunda, üzerinde durulması gerekenin kararın yabancı para kısıtlaması mı yoksa kredi yönlendirilmesi mi olduğu meselesi olduğunu belirtiyor. Ve sonuç olarak; 2021 Eylül ayında başlayan faizi indirimlerine değiniyor. Faiz indirimleri başlamadan önce dolar/T'nin 8,65, enflasyonun da yüzde 19,58 olduğunu, bugün kurun 16,88, enflasyonun da yüzde 73,50 olduğunu hatırlatıyor.
'Faiz indiriminin her alanda yarattığı büyük hasarı faizi artırmadan giderebilmek, kuru bastırabilmek için milyarlarca dolar rezerv satılmıştır. KKM yürürlüğe konularak hiç gerek yokken Hazine’ye milyarlarca liralık faiz yükü yüklenmiştir. Bütçe, yıl ortasında neredeyse sıfırdan yeniden yapılmak zorunda kalınmıştır. KKM hesapları ödemesi ilk altı ayda yasa dışı olarak ödenmek durumunda kalınmış, bütçe hakkı hiçe sayılmıştır. Bütün bunlara ek olarak şimdi de dolaylı yoldan yine yetkiler aşılarak sermaye kısıtlaması yoluna gidilmektedir' derken, her zaman söylediğini tekrar ediyor; faizin doğru belirlenmesinin tek başına çözüm getirmediğini ama yanlış belirlenmesinin bin türlü bela getirdiğini hatırlatıyor.
Sosyal medyada da yorumlar şu şekilde oldu👇
Türkiye'de erken seçim mi? Erdoğan, anketlerde kazanabileceğine dair bir pencere görürse 23 Haziran'a kadar beklemeyecek. Ancak Türkiye, neredeyse sürekli olarak bir borç ödeme krizinin eşiğinde olduğu için, Erdoğan'ın saçma para politikası ayarlarından dolayı dokun + git.
Yorum Yazın
İlk düğme yanlış iliklendiği halde hâlâ diğer düğmeleri doğru iliklemeye çalışmak gibi aptalca bir uğraş var. Ve bunun maliyetini sadece millet ödüyor.
Bir ileri 3 geri . Halayı tersten izliyoruz.Ekonomi piyasaların tepkisine göre yönetilmez. Her türlü duruma uygun hareket edemiyorsanız piyasaya müdahele etm... Devamını Gör