Zamanda Donmuş Birkaç Nokta: Pulitzer Ödüllü Bu Fotoğrafların Hikâyeleri Yüreğinizi Burkacak!
Bir fotoğrafın bin kelimeye bedel olduğu söylenir. Fakat bazı yetenekli, cesur ve şanslı fotoğrafçılar için, bir fotoğraf 15 bin dolar ödüle ve kötü şöhrete de bedel olabilir. 1942 yılından beri çeşitli alanlarda verilen Pulitzer Ödülü, bazı unutulmaz anları fotoğraf formunda da önümüze sermiştir. Fotoğrafların çoğu bir masal anlatırken, kimi fotoğrafların hikayeleri kabus gibi olabilir.
Gelin Litverse kaynaklı içeriğimizde hikayeleriyle herkesi şaşırtan bu ödüllü fotoğraflardan birkaçına göz atalım...
10. İran'da İdam Mangası, 1980
Jahangir Razmi'nin kışkırtıcı fotoğrafı, İran'da İdam Mangası, 1980 yılında Pulitzer kazandı fakat Razmi hak ettiği övgüyü 2006 yılına kadar göremedi. 27 Ağustos 1979'da çekilen fotoğraf İran gazetes, Ettela'at'ta isimsiz yayınlanmıştı. Razmi ise anonim olarak Pulitzer kazanan tek fotoğrafçı olmuştu. Fakat ismini yayınlamamak için iyi bir nedeni vardı.
Fotoğraf Sanandaj havaalanında idam edilen Kürt militanları konu alıyor. Ateşli silah kaçakçılığı, ayaklanmaları kışkırtmak ve cinayetten tutuklanan 11 kişinin 30 dakikada hüküm giydiği olayın hemen ardından idam gerçekleştiriliyor.
Hükümlü adamları dışarıya kadar takip eden Razmi ise idam mangasının bir kısmının çoktan ateş ettiği, kimininse henüz etmediği bu fotoğrafı yakalıyor. Razmi'nin adı ise yayıncı tarafından saklanıyor ki, hükümet kendisine zarar veremesin. 2006 yılında Razmi The Wall Street Journal'a fotoğrafı çekenin o olduğunu belirttiği bir röportaj verene kadar da fotoğrafın sahibi anonim kalıyor.
9. Yangın Merdiveninin Çöküşü, 1976
1976'da Son Dakika Haberleri Fotoğrafçılığı dalında Pulitzer Ödülü kazanan bu fotoğraf Stanley Forman'a ait. Forman fotoğrafı 22 Temmuz 1975 günü, bir kadın ve çocuğun çöken yangın merdiveninin düştüğü anda yakalamış. Kurbanlar ise 19 yaşındaki Diana Bryant ve 2 yaşındaki vaftiz kızı Tiare Jones.
Döner yangın merdiveni yaklaşık 15 metre yukarıdaki ikiliye uzatılırken yaşanan çöküşün ardından Bryant hayatını kaybederken, Jones mucizevi bir şekilde Bryant'ın vücuduna düşerek kurtulmuş.
Forman olay yerine geldiğinde kendisini zorlayıcı bir kurtarma operasyonu olacağı belli olan olayı fotoğraflamak için konuşlanmış. Yangın merdiveni çöktüğünde ise itfaiyeci Bob O'Neil, Bryant ve Jones'a uzanma sürecindeymiş.
Forman düşüş gerçekleşirken fotoğraf çekmeye devam etmiş, fakat yere çarptıklarına tanıklık etmek istemediğini fark edince son anlarda arkasını dönmüş. Bu fotoğraf ayrıca Yılın Dünya Basını Fotoğrafı unvanına da sahip.
8. Heather Heyer Cinayeti, 2018
2017 yılında Ryan Kelly, Charlottesville, Virginia'daki The Daily Progress'te çalıştığı son gününü geçirirken şehirde Konfederasyon Ordusu Komutanı Robert E. Lee'nin heykelinin kaldırılması planlarından kaynaklanan bir protesto vardı.
Gösteri sırasında beyaz ırkın üstünlüğünü savunan hareketlerle alakası bulunan bir adam protestocuların üzerine arabasını sürdü. Bu saldırı Heather Heyer'ın ölümüyle sonuçlandı. 35 kişinin araba trafından çarpıldığı anları gösteren isimsiz fotoğraf Kelly'ye Flaş Haber Fotoğrafçılığı dalında bir Pulitzer kazandırdı.
Fotoğraf zamanla ülke çapında gerçekleşen gösterilerin ve yaygınlaşan ırksal gerilimlerin bir sembolü oldu. Kelly fotoğrafı çekemden önce yerel bir kahve dükkanının sosyal medya müdürü olmayı kabul etmişti fakat çalıştığı ofiste kalmayı ve sağcı mitingler kontrolden çıkarsa yardımcı olmayı tercih etti.
7. Yalnız Yahudi Kadın, 2007
Oded Balilty'ye, Batı Şerida'da Yahudi göçmenlerin İsrailli güvenlik güçlerine karşı protestolarını fotoğraflaması söylediğinde Associated Press ile çalışıyordu. 1 Şubat 2006'da çekilen fotoğraf daha sonra 2007 yılında Balilty'ye Flaş Haber Fotoğrafçılığı dalında Pulitzer kazandırdı.
Balilty bu kategoride iki kere aday olmuş olsa da, ödülü kazanan tek İsrailli fotoğrafçı. Bu fotoğrafı Doğu Ramallah'taki Amona yerleşim bölgesindeyken tek bir kadının güvenlik güçlerine karşı tek başına durduğunu fark ettiğinde çekmiş.
Bölgenin boşaltılması sırasında İsrailli güvenlik güçlerine direnen 200 kişi yaralanmış olsa da, güvenlik güçleri kadının üzerine yüklenirken çektiği fotoğraf ve bu yalnız kadın İsrail'deki hükümete olan karşıtlığın önemli bir sembolü oldu. Fotoğraf sadece anı değil, bütün durumu da özetliyordu.
6. Mutluluk Patlaması, 1974
Slava 'Sal' Veder Yarbay Robert L. Stirm'ün California'daki Travis Hava Kuvvetleri Üssü'ne dönüşünü yakaladığında Associated Press ile çalışıyordu. Kuzey Vietnamlılar tarafından 5 yıldan uzun süredir esir tutulan Stirm, 15 yaşındaki kızı ve ailesinin geri kalanı tarafından asfalt pistte karşılandı. 5 yıldan uzun süre önce kaybettiği babasına kavuşan kızın mutluluğu gerçekten kalplere dokundu.
1974 yılında fotoğrafın Pulitzer kazanmasının ardından, kopyaları fotoğraftaki çocukların evinde yerlerini aldı.
5. Savaşın Dehşeti, 1973
Vietnam Savaşı boyunca kullanılan napalm, yaprak döken bir bir ilaç olarak üretilmesine rağmen sık sık düşmanlar ve siviller üzerinde kullanılmıştı. 8 Haziran 1972'de benzer bir olay gerçekleştiğinde ise, Nick Ut olarak tanınan Huynh Cong Ut savaşın en rahatsız edici hikayelerinden birini ölümsüzleştirmek için oradaydı.
Fotoğraf Vietcong sığınağı olduğundan şüphelenilen Trang Bang kasabasına yapılan napalm saldırısının ardından yakınlardaki 1 numaralı yolda çekilmişti. Fotoğrafta görünen ise 9 yaşındaki Kim Phuc idi.
1973 yılında Son Dakika Haberleri Fotoğrafçılığı dalında Pulitzer kazanan fotoğraf ayrıca Yılın Dünya Basını Fotoğrafı unvanını da kazandı. Ayrıca Ut sadece fotoğrafı çekmekle kalmadı, küçük kızı bir de hastaneye götürdü, küçük kız vücudunun %30'undan fazlası yandığı halde kurtarıldı.
4. Saigon İdamı, 1969
1 Şubat 1968'de zamanın ulusal polisinin şefi olan Vietnamlı General Nguyen Ngoc Loan, bir Vietcong polisi olan Nguyen Van Lem'i idam etti. İdam Saigon sokaklarında, herkesin gözü önünde gerçekleşti. İzleyenler arasında NBC'nin televizyon kameramanı ve Associated Press fotoğrafçısı Eddie Adams da vardı. Bu fotoğrafı da o çekti.
Adamı kafasından vurduktan sonra, general muhabirlere doğru yürüyüp 'Bu adamlar bizim insanlarımızdan çok öldürdüler, sanıyorum ki Buddha beni affedecektir.' demiştir.
Hızla süregelen savaşın ve vahşetin sembolü haline gelen fotoğrafın ardındaysa başka gerçekler yatıyordu. İdam edilen adam bir 'intikam mangasının' lideriydi ve aynı günün erken saatlerinde silahsız düzinelerce sivili öldürmüştü. Buna rağmen idam anına yapılan benzetmeler Adams'ı rahatsız etti ve Pulitzer ödüllü bir fotoğraf çekmiş olmaktan duyduğu pişmanlığı 'General Vietcong'u öldürdü, ben de generali kameramla öldürdüm' cümlesiyle açıklamıştır.
3. Iwo Jima'da Yükselen Bayrak
İkinci Dünya Savaşı'na ait binlerce asker fotoğrafı vardır. Fakat Amerikan savaş ruhunun bir sembolü haline gelmeyi başaran fotoğraf 23 Şubat 1945'te Saribachi Dağı'nın tepesinde Joe Rosenthal tarafından çekilmiştir.
Iwo Muharebesi sırasında daha küçük bir bayrağın yaklaşık 90 dakika önce dağda dalgalanmasının ardından çekilen fotoğraf Amerikalılar için öyle bir öneme sahiptir ki bir heykeli yapılmış ve Arlington Tepesi Parkı'na dikilmştir.
2. Oklahoma Şehri Bombalamasının Kurbanı, 1996
Amerika Birleşik Devletleri'nin deneyimlediği en kötü terör olaylarından biri olan Oklahama olayının ardından, 168 kişi hayatını kaybetmişti.
Bombalanan Alfred P. Murrah Federal Binası'nın içindeki kreş ise en üzücü kayıpların yaşandığı kısımlarda biriydi. Kreşte yaralanan 19 kişiden 15'i çocuktu.
Olaylar ve olayın ardından gerçekleşenler belgelenmiş ve kayıt altına alınmış olsa da, Charles Porter IV'un bu fotoğrafı gerçekten insanın uykusunu kaçıran türden.
19 Nisan 1995'te çekilen fotoğrafta bir itfaiyeci ciddi şekilde yaralanmış çocuğun bedenini kolları arasında tutuyor.
1. Akbaba ve Küçük Kız, 1994
Pulitzer Ödüllü bütün fotoğrafların arasında, Akbaba ve Küçük Kız en üzücü hikayeye sahip olanı olabilir. Kevin Carter'ı çektiği bu fotoğraf 26 Mart 1993 tarihinde, zamanında Sudan'da olup bitenleri belgelemek için The New York Times'da yayınlanmıştı.
Aslında erkek olan fakat o zamanlar kız olduğu düşünülen çocuk yere yığıldığında Birleşik Milletler beslenme merkezine ulaşmaya çalışıyor ve zorlanıyordu, çünkü açtı. Carter bir deri bir kemik kalmış çocuğun ve yanında bekleyen akbabanın fotoğrafını çekti, 1994 yılında da Pulitzer kazandı.
Çocuğa yardım etmek yerine fotoğraf çekmeyi tercih ettiği için oldukça sert eleştirilere maruz kalan Carter, ödülü kazanışından dört ay sonra intihar etti.
Yorum Yazın
Biz de derdimiz var diye dolanıyoruz ortalıkta
#1 Bu fotoğrafı çektikten sonra ufacık bir yardım dahi etmeden yoluna devam eden Kevin Carter evet iyi bir fotoğrafçıdır. Ama daha iyi de bir Vicdansızdır.
ki intiharının sebebi bu vahşete şahit olmak değil, insanların sonradan tepki göstermesi ve dışlaması sebebiyle, sosyal linç ile olmuştur...
hayatın manasının ne olduğunu her bakışta tekrar sorgulatacak fotoğraflar, en acımasız hayvanın insan olduğu gerçeğini bana tekrar hatırlattı zira hayvan kar... Devamını Gör