Saray Ressamlığından Karanlık Diyarlara: Goya Hakkında 13 İlginç Bilgi
Asıl adı Francisco José de Goya y Lucientes olan Goya, 1746'da İspanya'da doğdu.
1828'de son bulan 82 yıllık yaşamı boyunca şair Baudelaire'den ressam Picasso'ya pek çok isme ilham kaynağı olan Goya'yı, onun hakkında pek bilinmeyen ilginç bilgilerle daha yakından tanıyalım.
1. San Fernando Güzel Sanatlar Kraliyet Akademisi'nden ret cevabı aldı.
San Fernando Güzel Sanatlar Akademisi (Real Academia de Bellas Artes de San Fernando), 1744 yılında Madrid'te kraliyet fermanıyla kuruldu. Goya, 1763 yılında Madrid'e gelip okula girmek için başvuru yapsa da akademiden ret cevabı aldı.
2. Parma Güzel Sanatlar Akademisi'nin açtığı yarışmada ikinci oldu.
Correggio'nun yapıtlarını görmek için İtalya'ya gelen Goya, burada Parma Güzel Sanatlar Akademisi'nin (Accademia di Belle Arti di Parma) açtığı yarışmada ikincilik kazandı.
3. Boğa güreşçileri çetesiyle Roma'ya yolculuk etti.
Goya'nın hayatında hâlâ netleşmemiş noktalar var. Biyografi yazarlarının bir kısmı, çocukluğundan beri boğa güreşlerine meraklı olan Goya'nın, hayatının bir döneminde boğa güreşçileri çetesiyle Roma'ya seyahat ettiği yazdı. Başka bir gruba göre, Goya, Fransız bir diplomat için akrobatlık yapmak üzere Roma'ya gitti. Daha da başka bir gruba göre, ünlü ressam, âşık olduğu bir rahibeyi manastırdan kaçırmak için bu yolculuğu yaptı.
4. Hem dikkat çekmek hem de ününe ün katmak için rokoko tarzı duvar halıları işledi.
Santa Barbara Kraliyet Halı Fabrikası'nda çalışmaya başlayan Goya, gündelik yaşamdan pastoral sahneleri rokoko tarzı bir üslupla halılara işledi. Bu iş onun tanınırlığını arttırdı ve kısa zaman sonra saray ressamlığına yükseltti. Ayrıca İspanyol hükümdarlarının konutlarındaki taş duvarlar için desenler tasarlamasına da vesile oldu.
5. Zamanında reddedildiği ve eşinin üyesi olduğu okula müdür oldu.
Goya, 1763 yılında reddedildiği San Fernando Güzel Sanatlar Akademisi'ne 1785'te müdür oldu. Goya'nın bu dönemde ressam Francisco Bayeu'nun kız kardeşi ve akademinin de üyesi olan Josefa Bayeu ile evli olduğu gerçeği, okula kabul edilmesinde biraz yardım almış olabileceğini düşündürüyor.
6. Bakır levhalara kezzapla işlediği çizimleri satıştan geri çekildi.
Ünlü ressam 1790'larda bakır levhaları kezzapla işleyerek Los Caprichos adlı gravür sergisine imza attı. İspanya'nın içinde bulunduğu duruma eleştirel yaklaştığı 80 bakır levha hazırladı ve eserleri kısa süre sonra satıştan çekildi. Ancak İspanya dışında büyük beğeni kazandı.
7. Bilinmeyen bir hastalığa yakalandı, duyma yetisini kaybetti.
1792 yılında ağır bir hastalığa tutulan ünlü ressam, bu nedenle sağır kaldı. Teşhis edilemeyen bu hastalık kimilerine göre yüksek tansiyon veya viral beyin iltihabıyla ilgili. Bazıları belirtilerden dolayı Goya'nın meniere hastalığından mustarip olduğunu düşünüyor. Bazılarıysa Goya'nın boyamak için kullandığı kurşunlardan zehirlendiğine inanıyor.
8. Hastalığının ve savaş atmosferinin etkisiyle giderek karanlık bir ruh hâline büründü.
Maddi manevi kariyerinin zirvesini yaşayan Goya, sağırlığının ardından ilginç bir döneme girdi. Üstüne üstlük 1808 yılında patlak veren İspanyol Bağımsızlık Savaşı, hem ülkeyi hem de Goya'yı derinden sarstı. Artık Goya'nın resimlerine kasvet, delilik, umutsuzluk ve karanlık hâkimdi.
9. İki katlı evinin duvarlarına 14 ürkütücü resim çizdi.
Goya, 1820-1823 yılları arasında iki katlı evinin duvarlarına 14 karanlık tablo çizdi. 'Kara Resimler' (Pinturas Negras) sergisinde yer alan hiçbir eserin ismi yoktu, adları sonradan verildi.
İşte kara resimlerin Goya'nın evine dağılımı;
10. Goya, kalp krizi geçirdiğinde onu iyileştiren doktorla kendisini resmetti.
73 yaşındayken kalp krizi geçiren ünlü ressam, kendisini tekrar hayata döndüren doktorunu resmetti. Resimde de doktor, ölmek üzere olan Goya'yı tedavi ediyordu.
11. Tablolarından dolayı Engizisyon Mahkemesi'ne çıkarıldı.
Goya, bazı tablolarından dolayı Engizisyon Mahkemesi'ne çıkarıldı. İkinci kez çıkarılırsa paçayı kurtaramayacağını anlayan Goya, önce bir rahibin evinden gizlendi, ardından Fransa'ya yerleşti.
12. Altı çocuğundan sadece biri hayatta kaldı.
Diğer tüm çocukları ergenliğe erişmeden ölen Goya'nın hayatta kalan tek çocuğu, Francisco Javier Goya y Bayeu oldu. 1784'te doğan Javier, 1854'e dek yaşadı.
13. Parmağındaki yüzükte Goya yazan Alba Düşesi ile aralarında gizli bir aşk olduğuna inanılıyor.
Goya, İspanya Krallığı'na bağlı Alba Düşesi María del Pilar Teresa Cayetana de Silva Alvarez de Toledo'nun tam 7 portresini çizdi. O zamanlar 35 yaşında genç, güzel ve dul olan düşesin bir resminde parmağındaki altın yüzüğün üstünde Goya yazıldığı görülüyor. Goya, düşesin ölümünden sonra bu resmi uzun süre atölyesinde saklıyor. Birçok tarihçi ikilinin arasında gizli bir aşk olduğuna inanıyor.
Yorum Yazın