Hakikat Bir Mektupla Anlaşılmıştı: ABD'li Askerlerin Öldürdüğü Kamyoncunun Ailesine 2.3 Milyon TL Tazminat

Şeymus İlan, Irak'taki ABD Üssü’ne 13 yıl önce inşaat malzemesi taşırken ABD askerleri tarafından vurularak öldürüldü ve cenazesi Hristiyan geleneklerine göre yakıldıktan sonra kayıtlara 'var olmayan adam' anlamına gelen 'John Doe' olarak kaydedildi. İlan Ailesi açtıkları dava sonucu 2 milyon 330 bin lira tazminat almaya hak kazandı. Aile, Şeymus İlan’ın ölümünü Amerikalı bir yüzbaşının yolladığı itiraf mektubu ile öğrenmişti.

Kamyon şoförü Şeymus İlan, Gözal Mümessillik Müşavirlik ve Serka İnşaat Şirketi adına Irak'taki ABD Üssü’ne taşıma işi aldı. Mardin'den 17 Mart 2005’te kamyonuna çakıl taşı yükleyen İlan, diğer kamyon şoförleriyle birlikte konvoy halinde yola çıktı. Ancak kamyonun lastikleri patladı ve konvoydan geri kaldı. Lastiklerini tamir ettikten sonra hızla yoluna devam eden İlan, tek başına Musul'a vardı. Yükünü teslim edeceği noktaya 100 metre kala bulunan kontrol noktası girişinde ise Amerikalı askerler tarafından  vuruldu. Yaralanan Şeymus İlan, tedavi gördüğü hastanede 15 gün sonra hayatını kaybetti.

DHA'nın aktardığına göre, İlan’ın ölümü imam nikahlı eşi ve 3 çocuğu ile anne babasından saklandı. Amerikalılar ve Türk şirketlerin yetkilileri, aileye Şeymus İlan'ın yaralı olarak Almanya’da Ramstein-Karserslaite arasında bulunan Amerikan Hastanesi'nde tedavi altına alındığı bilgisini verdi. Aile ise İlan'a ulaşamadı.

Bir süre sonra ABD Ordusu’nda görevli Yüzbaşı Andrew S. Lunoff, şoförün ailesine bir mektup göndererek, olayı itiraf etti. Şeymus İlan'ın 18 Mart 2005'te ABD'li askerler tarafından yanlışlıkla vurulduğunu bildiren Yüzbaşı Lunoff, 15 günlük tedavi süresince şoförün kimlik bilgilerine ulaşılamadığını, bu nedenle ABD’de yaygın olarak kullanılan 'Var olmayan adam' anlamındaki  'John Doe' adıyla kayda geçtiğini ve Hristiyan geleneklerine göre yakıldığını anlattı. 

İlan ailesi bunun üzerine İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesi'nde, Şeymus İlan’ın bağlı olduğu şirketlere tazminat davası açtı.

Türk şirketlerden Gözal, verdiği yanıt dilekçesinde davanın, Türk mahkemeleri yerine ABD ve Irak mahkemelerinde görülmesi gerektiğini savundu. Şirket, ölüm olayının gerçekleşmesinde kusur ve ihmalinin bulunmadığını, Şeymus İlan'ın güvenlik güçlerinin ‘dur’ ihtarına uymadığını bu nedenle açılan ateş sonucu hayatını kaybettiğini ileri sürerek, davanın reddini istedi. Serka İnşaat ise Şeymus İlan'ın şirket çalışanı olmadığını, olayda kullanılan kamyon ve yükün de şirkete ait olmadığını belirterek, ölüm olayıyla bağlantıları bulunmadığını iddia etti.

Mahkeme dosyayı bilirkişiye gönderdi. Bilirkişi hazırladığı raporunda 2 şirketi, iş güvenliği konusunda yüzde 40'ar kusurlu buldu. Şeymus İlan'ı da kontrol noktasında güvenliği sağlayan ABD askerlerinin işaret ve uyarılarına uymadığı gerekçesiyle yüzde 20 kusurlu buldu. 

Mahkeme bilirkişi raporu doğrultusunda iki şirketin, Şeymus İlan'ın imam nikahlı eşi Zekiye İlan'a 1 milyon 254 bin TL maddi, 80 bin TL manevi, 3 çocuk ile İlan’ın anne babasına toplam 931 bin TL maddi, 65 bin TL manevi tazminat ödemesine karar verdi. 2 şirket, kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi'ne taşıdı.