Yerel Gıda Devrimi Yapan 10 Kent
İklim değişikliği ile beraber, kentlerde yerel gıda sistemlerinin geliştirilmesi ve böylece gıda üretim ve dağıtım yöntemlerinin oluşturulması her zamankinden daha önemli hale gelmiş durumda. Dünyadaki birçok kent, bu konuda önemli adımlar atıyor. Vatandaşlar, işletmeler ve kâr amacı gütmeyen kuruluşlar birlikte çalışıyor, gıdalarımızı nasıl yetiştirdiğimizi, sattığımızı, satın aldığımızı ve yediğimizi gözden geçiriyorlar. Bu gıda devrimi, gıdanın üç tekerlekli elektrikli bisikletlerle taşınmasından boş alanların kent bostanları haline getirilmesine kadar birçok şekilde gerçekleşiyor. İşte Food Tank’ten Emily Seifert’in seçtiği, gıda devriminde önde gelen 10 kent:
Amsterdam
Sürdürülebilir bir gıda kenti olarak bilinen Amsterdam, gıda taşımacılığı üzerinde de çalışmaya başladı. Yerel gıdaların, çiftliklerden dükkânlara ve restoranlara taşınması için Foodlogica isimli bir sistem geliştirildi. Bu sistemle yerel gıdalar, üç tekerlekli, üzerine güneş enerjisi panelleri bulunan elektrikli bisikletlerle taşınıyor. Program, hem kentteki çevresel kaygılara hem de kalabalığa ilişkin sorunlara çözümler sunuyor.
Austin
Sürdürülebilir Gıda Merkezi‘nin “Yerel Gıda Yetiştirme” programı, okul bostanlarının oluşturulmasına ve sürdürülmesine, 30 yıldan fazla süredir yardımcı oluyor. Austin’deki Merkez, toplumun gıda ile ilgili çözümlere dâhil olabilmesi için farklı yollar geliştiriyor. Vatandaşlar, kendi gıdalarını yetiştirerek, yerel çiftçilerle tanışarak, gıdaları mevsimine göre ve besin değerini koruyacak şekilde pişirerek daha sürdürülebilir bir gıda sistemi oluşturmada aktif rol oynuyorlar.
Sürdürülebilir kafeteryalar ve mutfak bostanları gibi gıda programları oluşturan kent, “Yavaş Gıda Brüksel” kapsamında sık sık “Lezzet Gezileri” düzenliyor. Bu etkinlikler, yerel gıdaya ve kentteki tarım faaliyetlerine dikkat çekiyor. Birçok yerel restoran, menülerinde sürdürülebilir gıda ve şarap çeşitlerine ayırdığı yeri artırarak, sürdürülebilir gıda hareketine verdiği desteği gösteriyor.
Calgary
“Kent tarafından yürütülen ve topluma ait bir inisiyatif olan” Calgary EATS!, Calgary’i daha sürdürülebilir bir gıda kenti haline getirmeyi planlıyor. Bu inisiyatif, 2036 yılına kadar, yerel gıda tüketiminin %30’a çıkarılmasını, kentteki gıda tedariğinin %100 sürdürülebilir yöntemlerle sağlanmasını ve kentsel gıda üretiminin %5’e yükselmesini amaçlıyor. Bu hedefler, Calgary’li vatandaşların geri bildirimleri esas alınarak belirlenmiş. Calgary’liler, sürdürülebilir gıda inisiyatiflerinin kentleri için çok önemli olduğunu düşünüyor.
Edinburgh
İngiltere’deki en sürdürülebilir gıda kenti olma amacı güden Edinburgh, “Yenilebilir Edinburgh” adında sağlık, refah, çevre, toprak kullanımı ve ekonomi gibi konularla ilgilenen bir plan geliştirdi. Plan, toplumun her kesimini bu harekete dâhil etmeyi amaçlıyor. Vatandaşlar, aileler, kurumlar ve işletmeler geri bildirim sağlamak ve kent için daha iyi bir gıda sistemi oluşturmak amacıyla harekete geçmeye çağrılıyor.
Newcastle
Geçen sene, Food Newcastle, kentin daha sürdürülebilir, daha sağlıklı ve daha aktif bir gıda politikasına sahip olmasını amaçlayan ‘Gıda Sözleşmesi’ni uygulamaya geçirdi. Program, vatandaşları bu sözleşmeyi imzalamak ve Newcastle’ın gıda kültüründe bir farklılık yaratmak için teşvik ediyor. Kent, ayrıca, “Dünyanın İlk Sürdürülebilir Balık Kenti” olmak için büyük gayret gösteriyor. Newcastle Üniversitesi, “Sürdürülebilir Balık Taahhüdü”nü imzalayarak yalnızca sürdürülebilir deniz ürünleri servis edeceğini beyan etti. Newcastle, “Sürdürülebilir Gıda Kentleri” programının ilk döneminde, İngiltere’de hedeflerine yaklaşırken finansal yardım alması için seçilen altı kentten biri.
Oakland
Oakland Gıda Politikaları Konseyi, HOPE Ortak Girişimi ve Kent Çocuğu Çiftlikleri, kent çiftçiliği, bölgesel gıda merkezleri ve kent sakinlerinin gıda güvenliği gibi konuları ele alarak, kentteki gıda sistemini iyileştirmeye çalışıyor. Oakland aynı zamanda, boş alanların uzun vadeli kent bostanlarına dönüştürülmesine olanak sağlayacak Kent Tarımı Teşvik Bölgeleri Yasası’nın kabul edilmesi için uğraşıyor.
Portland
Gıda sistemi konusunda önde gelen kentlerden birisi olan Portland, kent sakinlerine ve ziyaretçilere yeni bir deneyim yaşatmayı planlıyor. James Beard Halk Pazarı, taze gıda, içecek ve çiçek satıcılarının olacağı 4.180 metrekarelik bir pazar alanı yaratacak. Pazar sürdürülebilirlik, güneş panellerinin kullanımı, yeşil çatı ve gıda atığının azaltılması gibi konulara odaklanacak. Pazar alanının üst katında ise örnek yemeklerin pişirildiği ve kent sakinlerine eğitimlerin verildiği bir alan olacak.
Salt Lake City
Salt Lake City, Gıda Politikaları Çalışma Kolu‘nun kurulduğu 2009 yılından bu yana, gıdanın sürdürülebilirliği konusuna odaklanmış durumda. Hedeflerinin arasında toplumu bilinçlendirmek, kent çiftçiliği yapılan alanı artırmak ve vatandaşları yerel gıda tüketimine teşvik etmek var. Kent, yakın zamanda, önümüzdeki senede de büyümeyi sürdürmeye dair hedeflerin belirlendiği 2015 Sürdürülebilir Salt Lake Planı‘nı sundu.
Seattle
Seattle, kentin gıda sürdürülebilirliğini iyileştirmek için birçok politika ve programı uygulamaya koymuş durumda. Kentte, gıda geri dönüşüm konteynırlarının zorunlu olarak kullanılması, yerel gıda inisiyatifleri ve sıfır atık programları gibi birçok girişimle, herkes için daha iyi bir gıda sistemi yaratılmaya çalışılıyor. Kent bostanlarının yanı sıra, kent sakinleri, kaldırımlar boyunca kurulan ekim alanlarında gıda yetiştirmeleri ve böylece sokaklarını güzelleştirmeleri konusunda teşvik ediliyor.
Haber: Emily Seifert
Yeşil Gazete için Çeviren: Elif İlik
Yeşil Gazete, Foodtank
