Mart Kapıdan Baktırır mı? Borsa İstanbul ve Dolar Getirilerinde Enflasyon Etkisi
Geçen yıl, getirilerden getiri, kârlardan kâr beğenen Borsa İstanbul, 2023 yılına beklendiği kadar muhteşem başlamamıştı. 20222deki performansıyla büyüleyen Borsa İstanbul'dan 2023 yılında enflasyona karşı doların baskılanması, altında Fed belirsizliği, ev fiyatlarındaki yükseliş derken yurt içinde tek kale kaldığı konuşulmuştu. Ancak beklenen olmadı. Bir de ülkede seçimlerin gerilimine deprem felaketleriyle yaşadığımız büyük acı eklendi. İlk haftasını henüz tamamladığımız mart ayında tüm bu gelişmeler sonrası geçmiş performanslardan yola çıkarak Borsa İstanbul, enflasyon ve dolar ilişkisine baktık.
Stratejist Zeynel Balcı'nın paylaşımında görülen Borsa İstanbul'un son 10 yılda mart ayı performansının ortalaması çok başarılı gözükmezken, biz de bunun yıllık endeks ilişkisine bakalım istedik.
Borsa İstanbul'da BİST 100 endeksinin TÜİK Finansal Araçlar Getiri hesaplamalarından aldığımız getirileri mavi çizgide nominal, gri sütunda ise enflasyon (TÜFE) arındırılmış olarak görülüyor.
Geçmiş kriz dönemleri de göz önüne alınarak bakılınca 1997 yılından bu yana enflasyondan arındırılmış getirinin nominal getiriden çok ayrışmadığı görülüyor.
Nominal getiriyi de burada kısaca bilmeyenler için açıklayalım. Sayısal artışa nominal diyoruz.
Özgür Demirtaş gibi maaş üzerinden gidersek 2 bin TL olan maaşınızla yaptığınız market alışverişinin 5 bin TL olan maaşınızla yapılamaması. Maaşınız yüzde 150 artmış olabilir ancak fiyatlar bunun üzerinde artınca sizin alım gücünüz düşüyor. Haliyle enflasyonist ortamlarda reel ve nominal arasındaki fark da artıyor. Dönelim Borsa'ya...
Borsa İstanbul'un 1997-2022 aralığında yıllık getirilerine bakıldığındaysa enflasyonist süreçlerde ki geneli "ne hikmetse" kriz dönemlerine denk geliyor oynaklık artıyor ve yükseliş ağırlıklı oluyor.
Borsa'da mart ayı ve yıllık (nominal) performans da karşılaştırıldığında bir de bunun üzerine enflasyon gölgesi düşerse korelasyonun çok güçlü olmadığı görülüyor.
Bir de enflasyon ve Borsa deyince dolar performansına da bakmak gerekiyor. Dövizde enflasyonist süreçlerin etkisinin daha fazla olduğu da görülüyor. 2022'nin ise nasıl bir ayrışma dönemi olduğu daha açık görülüyor.
Borsa ve dolar performansının tek başlarına ele alınmasının enflasyonla bakıldığında zor olduğu anlaşılırken, BİST 100 endeksinde 2022 yılı sonrasında yüklenen misyonun korunması çalışmalarının da güçlü olduğu görülüyor.
Yorum Yazın