Lübnan'daki Suriyeli Mültecilerin Kış Çilesi, Kovid-19 Ve Ekonomik Kriz Nedeniyle Ağırlaştı

BEYRUT (AA) - MAHMUT GELDİ - Lübnan'ın Arsal bölgesinde çadır kamplarda hayat mücadelesi veren on binlerce Suriyeli mülteci, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını ve ülkedeki ekonomik kriz nedeniyle bu yıl kışı daha ağır şartlarda geçiriyor.

Lübnan'ın doğu kesiminde yer alan dağlık Arsal beldesindeki çetin kış şartları, 2011'de iç savaştan kaçarak buraya sığınan ve çoğunluğu çadırlarda kalan on binlerce Suriyeli mültecinin hayatını felç ediyor.

Mülteci olmaları nedeniyle briket veya tuğladan ev yapmalarına izin verilmeyen ve yıllardır kış mevsimini korunaksız çadırlarda geçirmek zorunda kalan Suriyeli sığınmacılar, birkaç yıl önce bir çocuğun soğuktan donarak ölmesine bile tanıklık etti.

• Lübnan makamları, 2019'da beton yapıları yıkma kararı aldı

Beka vilayetine bağlı yaklaşık 40 bin nüfuslu Arsal beldesi, ülkelerindeki iç savaştan kaçarak Lübnan'a sığınan yaklaşık 60 bin Suriyeli mülteciye ev sahipliği yapıyor.

Lübnan makamları, Suriyelilerin ülkede kalıcı hale gelmesini engellemenin yanı sıra kendilerine 'bu ülkede yasalar olduğu ve başıboş olmadıklarını hissettirme' amacıyla 2019'da Arsal'da mültecilerin kaldığı kamplardaki beton yapıları yıkma kararı aldı. Söz konusu kararla mültecilerin barındığı 1400 yapının yıkım emri çıktı.

İnsan Hakları İzleme Örgütünün (Human Rights Watch) verilerine göre, Cumhurbaşkanı Mişel Avn liderliğindeki Lübnan Yüksek Savunma Konseyinin 2019'da aldığı kararla Arsal'da Suriyeli mültecilere ait beton yapıların yıkılması sonucu çatısız kalan 15 binden fazla Suriyeli mültecinin kış şartları daha çekilmez hale geldi.

Deniz seviyesinden 1400 metre yükseklikteki Arsal beldesinin farklı bölgelerinde kurulan onlarca çadır kampın sakinleri, Kovid-19 ve ülkedeki mevcut ekonomik krizin getirdiği hayat pahalılığının yanı sıra bölgeye insani yardımların gelmemesinden şikayet ederek, duyarlı ülke ve kuruluşlara kendilerine yardım etmeleri çağrısında bulundu.

• Çadırları su basıyor

AA muhabirine konuşan Arsal'daki mültecilerden Edhem Suri, çadır kamplarda karlı havalarda yaşamanın zorluğuna dikkati çekerek, 'Çadırların üzerine biriken karlar daha sonra eriyerek içeriye doğru akmaya başlıyor. Üzerinde yattığımız yataklar dahi ıslanıyor.' ifadelerini kullandı.

Birkaç yıldır yaşadıkları çadır kamplardaki durumun sürekli tekrarlandığına işaret eden 50 yaşındaki Suri, bu yıl ısınmada kullandıkları mazot yardımlarının da gelmediğinden yakındı.

Suri, 'Bu yıl çok az mazot yardımı aldık. Sebebini bilmiyoruz, belki de Lübnan'daki ekonomik krizdendir. Mukavemetsiz bu çadırların dışında bizleri yağmurdan ve kardan koruyacak bir şey yok.' dedi.

Çadır kampın sakinlerinden 60 yaşlarındaki Ebu Tarık Selum da insani yardım kuruluşlarına seslenerek kendilerine yardım eli uzatılması çağrısında bulundu.

Bu yıl kendilerine hiçbir yardım ulaşmadığını söyleyen Selum, 'Hayatımızı nasıl sürdürelim? Yiyeceği nereden getirebiliriz ki?' ifadeleriyle çaresizliklerine vurgu yaptı.

• 'Çadırlar üzerimize yıkılıyor'

Arsal'daki Suriyeli mültecilerden 55 yaşındaki Salim et-Tamari, gerçekten zor şartlar altında hayata tutunduklarını belirterek, 'Çadırların altından sızan kar sularıyla giysi ve yataklarımız sürekli ıslak duruyor. Çadırların üzerine biriken karların ağırlığını kaldıramayan ahşaplar kırılıyor ve çadırlar üzerimize yıkılıyor.' dedi.

Tamari, bölgedeki çadır kamplarda yaşayan mülteciler olarak en çok ısınmak için mazot olmak üzere sıra gıda, yatak ve battaniyeye muhtaç olduklarını aktardı.

Suriyeli mülteci, çadırlarda yaşayan ailelerin ortalama 5 kişiden oluştuğunu ve bazı çadırların karda yıkılması nedeniyle kimi zaman birden çok ailenin aynı çadırı paylaşmak zorunda kaldığını söyledi.

• Ülkedeki her 10 Suriyeli aileden 9'u aşırı yoksulluk içinde yaşıyor

BM Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK), Dünya Gıda Programı (WFP) ve BM Çocuklara Yardım Fonunun (UNICEF), Lübnan'daki ekonomik kriz ve Suriyeli mültecilere ilişkin 19 Aralık 2020'de yayımladığı araştırmada, ülkedeki her 10 Suriyeli aileden 9'unun aşırı yoksulluk içinde yaşadığı belirtilmişti.

Lübnanlı yetkililer, geçen yıldan bu yana Suriyeli mültecilere ülkelerine gönüllü olarak dönmeleri çağrısı yapıyor. Yetkililer, mültecilerin ülkedeki sınırlı kaynakların kullanımını zora soktuğunu ve uluslararası toplumun mülteciler konusunda desteğinin eksik olduğunu ifade ediyor.

Lübnan resmi verilerine göre, Suriye'de 2011'de patlak veren iç savaş nedeniyle yaklaşık 1,5 milyon kişi Lübnan'a göç etti.