Biz Çoğunun İsimlerini Bile Hatırlamıyor Olsak da Sanat Tarihinde Önemli İzler Bırakmış Türk Ressamlar
Resim sanatı sadece Batı'dan ibaret zannediyorsak yanılıyoruz. Daha önce duymadığınız fakat sanat tarihinde önemli izler bırakan dünya çapında kıymetli Türk ressamları tanıdıktan sonra resim sanatına dair ön yargılarınız kırılacak.
1. Nazmi Ziya Güran'ın empresyonizmin Türkiye'deki temsilcisi olarak anmamızı sağlayan meşhur tablosu: Sokak Manzarası.
Tabloyu biraz dillendirelim... İstanbul insanını, şehrin sokaklarında görüyorsunuz. Yaşamın akışında her ne varsa onu tuvaline dökmüştür aslında Güran. Onu diğer sanatçılardan ayıran ise tablolarında ışıkları hayli değişken biçimde kullanmasıydı.
2. Caz üzerine tablolarıyla tanınan Fikret Mualla'nın Caz Orkestrası eserini muhtemelen daha önce gördünüz.
Dışavurumculuk etkisinde ürettiği sanat eserleri her daim yaşama dair bir tutam umut barındırmasıyla hafızalara kazınmıştı. Tablolarında yansıttığı bu 'sevinç' 1903'te doğup 1967'de sonlanan yaşamında maalesef ki ona pek uğramamıştı.
3. Narlar ve Ayvalar tablosunu gördüğünüz Şeker Ahmet Paşa Türk resim tarihinin belki de en önemli temsilcisidir.
O, Paris’te dünyanın en iyi müzelerinden Louvre Müzesi’ne hayatta iken bir resmi kabul edilen ilk Türk Ressam olarak kayıtlara geçmiştir.
4. 1886'da doğup 1970'da aramızdan ayrılan Feyhaman Duran'ın Celaleddin Arif Bey tablosu...
Portrede resmedilen son Osmanlı Meclisi'nde başkanlık yapan Celaleddin Arif Bey'dir, buradan Duran'ın devlet kademesinde bile saygı gören bir ressam olduğunu anlamak zor değil.
Öyle ki renk uyumunda dünya standartlarını yakalamasıyla Türk sanat tarihinde portre tabloların ilk ve belki de en önemli temsilcisi olarak saygıyla anılır. Türk resim sanatında portre sanatının ilk ve en önemli temsilcisidir.
5. 1878-1945 yılları arasında yaşamış Sami Yetik'in Anadolu'da Köylüler tablosu, resim tarihimizde özel bir yere sahip.
1914 Kuşağı olarak geçen dönemin asker kökenli üyelerinden Yetik, hayatının büyük bir kısmını cephede geçirdiği için ortaya çıkardığı eserler de bu tecrübelerin bir özeti gibi.
GÜNDEMKahramanlık ve askerlik hayatı üzerine yaptığı eserler yaşamını son yıllarında portre ve doğa tasvirlerine yönelse de Yetik'in imzası her daim baki kalmıştır.
6. Mahmut Cûda'nın ilkin nü olarak yaptığı Sara eseri sonradan 'giydirilmiştir' ve bu özelliğiyle ilkler arasındadır.
1904-1987 arasında yaşamış ve sanatını üretmiş ressamın eserinde böyle ilginç bir güncelleme gerçekleşmiş olsa da bu elbise onun eşine aittir.
7. 1914 Kuşağı'ndan bir diğer ressam İbrahim Çallı.
Altı yıl süren Sanayi-i Nefise Mektebi’ni üç yılda bitirmesiyle yaşadığı dönem parmakla gösterilen Çallı'nın tarzı da tıpkı eğitim hayatı gibi dikkat çekici.
Türk resmine 'Çallı Kuşağı' tanımını yerleştirecek özgünlükte çalışmalar yapmış ve Batı anlayışına geçişte öncüler arasında yer almıştı.
8. İlk Türk kadın ressamlardan Güzin Duran'ın İstanbul Boğazı tablosu bugün bile bir şaheserdir.
Dikkatleri de çektiği üzere izlenimci bir tarz hakimdir onun tablolarında. Yetiştiği gelenek ve ilgileri çerçevesinde manzara tablolarına önem vermiş, bunlara ek olarak Karagöz ve Hacivat konulu araştırmaların ilgisini çekmesiyle bu konuda da birçok esere hayat vermiştir.
9. Harbiye Nezareti'nde savaş tabloları yapmaya başlamasıyla ses getiren Namık İsmail 1890-1935 yılları arasında bu dünyada bulundu.
Savaş tablolarının ardından farklı akımların etkisinde kalan ve daha çok nü tablolarıyla nam salan İsmail'in elit bir kadını resmettiği Sedirde Uzanan Kadın tablosu Osmanlı'nın Batılılaşma yolculuğunu temsil eder.
10. Burhan Doğançay'ın Mavi Senfoni eseri 2.2 milyon değerlemeyle satılmıştı.
1950'de Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde başlayan eğitim hayatı sanat kurslarıyla yön değiştirmiş, bunun yanında sosyal bilimlere ilgisini hiç yitirmemiştir. Resim sanatındaki başarısı ise onun en büyük tutkularından birini şekillendirmiş, gençlik yıllarının ardından fotoğrafçılık alanında da önemli çalışmalar yapmıştır.
11. Yaşamında her ne kadar rahatsızlıklarla baş etmiş olsa da sanata her daim tutku besleyen Hale Asaf Türk resim tarihinin en kıymetli sanatçılarından biriydi.
İlk Türk kadın ressamlardan Mihri Müşvik’in yeğeni olarak müziğe ilgisi ailede başlayan Asaf'ın otoportresi Paris'te aldığı eğitimler sonunda kübizm etkisiyle ortaya çıkmıştı.
Türkiye'de kübizmin öncülerinden biriydi.
12. Göl Kenarı tablosunu gördüğünüz Hoca Ali Rıza, 1858 – 1930 yılları arasında yaşamıştı.
İlginçtir, Türk resim tarihinde manzara çalışması yapan ilk sanatçılardan biridir ve bu manzaraları izlenimci bir üslupla gerçekleştirmesiyle ünlenmiştir.
13. Anadolu'nun nabzını tutan Burhan Balaban, bundan birkaç hafta önce yaşamını yitiren kıymetli bir sanatçı.
Tıpkı Harman adlı eserinde olduğu gibi diğer eserleri de Anadolu'da yaşayanların, özellikle kırsal bölgenin yaşama biçimlerini anlatmaya odaklanır. Türk mitolojisi, akıllara kazınan motifler onun tablolarında detaylarda gizlenmiştir, her biri ayrı bir dünyanın temsilcisidir.
14. Haremde Beethoven eserini gördüğümüz Abdülmecid Efendi hem sanat için yaptığı çalışmalar hem de Osmanlı hanedanın bir üyesi olmasıyla tarihe geçer.
Hanedanın tek ressam üyesi olması bir yana alanındaki başarısı hem yurt içi hem de yurt dışında sanat camiasında, sergilerde ilgi görüyordu.
15. Hüseyin Zekai Paşa, Üsküdar'dan tablosuna dikkatli bakıldığında da anlaşılacağı üzere Batılı bir anlayışı benimsedi.
Bu yöneliminin kaynağı ise Avrupa'ya eğitim görmemesine karşın dönemim ressamlarını derinlemesine incelemesiydi.
Yorum Yazın
Çok güzel
İstanbul'un o güzelim halini görünce sizin de içiniz burkulmadı mı?
sanat sıfır..... niye sultanlar yabancılara resimlerini yaptırdıkları kanıtı. EKREM IMAMOĞLU'ds ermeni komşusuna Atamızı boşuna resamlatmamış.
Bu eleştirileri neye dayanarak yapıyorsunuz? Sanat akımlarından haberiniz var mı?