Ünnen Gelin Koca Memiş’e! Cemile’nin Gezdiği Dağlar Meşeli Türküsünün Bilinmeyen Hikayesi
Mazisi derin yaralara kadir bu türkünün öyküsünün baş kahramanı Cemile Yılmaz, bir düğün, bir ölüm, bir kaçırma, tutuklanma ve Cemile Yılmaz’ın evlenerek, Cemile Aktaş adını almasını içeren bir hikaye.
1. Özay Gönlüm - Cemile'nin Gezdiği Dağlar Meşeli
2. Cemile Hanımın çektikleri, acıları ve hayatı, kaderin çizdiği tam bir film senaryosu. Olaylar Şaphane Dağı’ndan Uşak’a kadar uzanıyor.
Zabit Cicikaro, Cemile ile evlenmeye karar verir. Düğün alayı arasında bulunan Ormancı Ali, rakı ister. Düğün sahibi bu isteği reddeder. Göçlük yareni, ormancıya bir rakı almadılar diye darılır ve düğünü terk etmeye kalkar. Sonrasında gönülleri alınır ve geri dönerler.
3. Evin önünde yağmur sularıyla gölcük oluşmuştur. Seğmenler bu suyun etrafında dönerler ve suya doğru ateş ederler.
Hasan oğlu, Celal Yılmaz’ı kaza ile yaralar. O zaman imkanları da az olduğundan Celal Yılmaz hayatını kaybeder. Kaza ile değil de düğün bahanesiyle 15 yaşındaki Celal Yılmaz’ın kasten vurulduğu söylentisi yayılır. Celal Yılmaz’a adet üzeri türkü yakılır.
4. Bütün bunlara rağmen Cemile, Zabit Cikaro ile evlenir.
Eşinin ailesi ölümün düğünle geldiğine inanarak, Cemile’nin uğursuz olduğunu düşünür. Cemile eşinden ayrılır. Cemile ailesine, babasının evine (Koca Memeş’e) dönmüştür.
5. Ümmet Yıldırım 3 çocuk babası dul bir adamdır ve evlenmek istemektedir. Gökcukur Yaylası’na gelerek, bazı kişilerin yardımıyla Cemile’yi zorla Şaphane Dağı’nın meşelerin bol olduğu kısmına kaçırır. Cemile kaçmasın diye, bir odaya kitler. Cemile de evlenmeyi zaten reddetmektedir. Bu arada Cemile’nin yanına diğer Yörük kadınlar ziyarete gelmektedir. Bunlardan Cemile’ye akıl verirler.
“Cemile akıllı ol kızım. Yoksa seni yaşatmayacaklar. Sen bunlara evleneceğim, çağırın babam Koca Memiş’i, isteyin de Nikah kıyılsın de” derler. Cemile de bu öğütleri yerine getirir. Cemile’nin babası koca Memiş’i çağırırlar. Türkü de olayın burasına açıkça geniş yer verilmiştir. Ünen Gelin Koca Memiş’e - bugünkü Türkçe ile “ Çağırın gelin Koca Memiş’i, (babası) kıysın nikahımızı“ anlamına gelmektedir.
6. Cemile kendisine verilen öğütleri tutar ve kendini güvende hissedince karşı tarafa geçer ve durumu anlatır. Cemile’yi kaçıran Ümmet Yıldırımı ve 4 arkadaşı tutuklanır.
Ümmet Yıldırım’ın ağır bir ceza alacağı ortadır. Şaphane’nin ve Gediz’in tüm ileri gelenleri Cemile Hanıma seferber olurlar. Evlenip, şikâyetinden vazgeçmesini rica eder, yalvarır yakarırlar. Cemile Hanım, tüm bu risklere, ısrar ve yer yer tehdit de olmasına rağmen şikâyetinden vazgeçmez.
7. Bunun üzerine Kütahya Ağır Ceza Mahkemesi Ümmet Yıldırım’ı 15 yıl 2 aya mahkûm eder. Hapishane’de bu olayı her gün anlata anlata diğer mahkûmlar olayı artık ezberlemişlerdir.
Hapishane arkadaşı Çeltikçili Kadir Aksoy, öyküyü kaleme almış, yazıya dökmüştür. Müzik sanatçısı Necat Bayram’a da yazarlar. O sıralarda da Kütahya damadı Özay Gönlüm Ege Bölgesi’nden öyküler, mahalli türküler derlemektedir. Öykü Özay Gönlüm’e ulaşmış ve Özay Gönlüm’de öyküye uygun bir türkü hazırlamıştır.
8. Özay Gönlüm Denizlili olması dolayısıyla, türkü de Denizli’nin sanılmaktadır. Gerçekte ise, olay ve yeri Şaphane’dir. Türkü Şaphane ve Denizli’nin ortak bir kültürüdür.
Olayın Kahramanı Cemile Aktaş, Ethem Aktaş ile evlenir ve Uşak’ta yaşamaktadırlar.
Yorum Yazın
Gel gaydırı guppak, cemile olmadığını emine olduğunu anlat bakalım :)