Ülkemizin Gelişmesi İçin Atılan Adımlar: Atatürk Döneminde Kurulan Başlıca Kurumlar
Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş aşamasında ülkenin daha refah ve çağdaş bir yaşam sürebilmesi için ekonomik, sosyal, kültürel alanlarda bazı kurum ve kuruluşları kurmuştur.
1. Anadolu Ajansı
Anadolu Ajansı, Türk kurtuluş Savaşı ile ilgili haberleri tüm Dünya' ya ve Yurda yaymak amacıyla Atatürk tarafından 6 Nisan 1920'de Ankara'da kurulmuştur.
2. Ankara Hukuk Fakültesi
Osmanlı Devleti'nde hakim ve savcı yetiştiren Mekteb-i Kuzzat'ın kapatılmasından sonra bir hukuk mektebinin kurulmasına ihtiyaç duyulduğu için Ankara Hukuk Fakültesi o dönemin Adalet Bakanı olan Mahmut Esat Bozkurt'un girişimi ile kuruldu. 5 Kasım 1925'te Mustafa Kemal Atatürk tarafından törenle açılmıştır.
3. Atatürk Orman Çiftliği
5 Mayıs 1925'te kurulmuştur. Atatürk'ün doğaya olan sevgisi ve aynı zamanda Ankara halkının gezebileceği, nefes alabileceği doğal bir güzellik oluşturma düşüncesinden kurulmuştur. Atatürk kurduğu orman çiftliğinin tüm masraflarını kendisi karşılamış, tüm faaliyetleriyle bizzat kendisi ilgilenmiştir. 1937'de diğer çiftlikleriyle birlikte Atatürk Orman Çiftliği'ni de milletine hediye ederek devlet hazinesine bağışlamıştır.
4. Merkez Bankası
Ülkemizde Kurtuluş Savaşıyla elde edilen siyasi bağımsızlığı ekonomik bağımsızlık ile güçlendirmek amacıyla 11 Haziran 1930 tarihinde kurulmuştur.
5. Türkiye İş Bankası
Cumhuriyet döneminin ilk ulusal bankasıdır. Atatürk'ün talimatıyla İzmir Birinci İktisat Kongresi'nde alınan kararlar doğrultusunda 26 Ağustos 1924'te kurulmuştur.
6. Türk Tarih Kurumu
Avrupa devletlerinin ders kitaplarında yer alan Türkler hakkındaki olumsuz iddialara karşılık 15 Nisan 1931'de Atatürk'ün direktifleriyle kurulmuştur.
7. Türk Dil Kurumu
Semih Rıfat, Ruşen Eşref Ünaydın, Sahir Erozan, Yakup Kadri Karaosmanoğlu tarafından 'Türk Dili Cemiyeti' ismi ile 12 Temmuz 1932'de Atatürk'ün talimatıyla kurulmuştur. Kuruluş amacı Türk dilinin öz güzelliğini ve zenginliğini ortaya çıkarmaktır.
8. Bursa Merinos Halı Fabrikası
Atatürk tarafından törenle 2 Şubat 1938'de açılmıştır. Ülkenin ekonomisine katkıda bulunmak için kurulmuş bir tekstil fabrikasıdır.
9. Çocuk Esirgeme Kurumu
Eski adı Himaye-i Eftal Cemiyeti'dir. Yardıma muhtaç olan çocukları korumak amacıyla 30 Haziran 1921'de Çocuk Esirgeme Kurumu adıyla Ankara'da Mustafa Kemal Atatürk'ün önderliğinde kurulmuştur.
10. Demiryolları ve Limanlar Genel Müdürlüğü
1927 yılında demiryollarının yapımı ve işletmesi için kurulan ve Nafia Vekaleti'ne bağlı olarak çalışan müdürlüklerin birleştirilmesi sonucu Devlet Demiryolları ve Limanları İdare-i Umumiyesi olarak kuruldu.
11. Devlet Hava Yolları
Devlet Hava Yolları 20 Mayıs 1933 yılında hava yolu işletmeciliği faaliyetlerini yürütmek için kurulmuştur.
12. Devlet İstatistik Enstitüsü
1926'da Atatürk'ün direktifleriyle Başbakanlığa bağlı Merkezi İstatistik Dairesi olarak kurulmuştur. Amacı ülkenin ekonomik, kültürel ve sosyal faaliyetleriyle ilgili istatistikleri toplamaktır. 1930 yılına kadar faaliyetini bu adla sürdürmüş olup, 1930 yılında adı İstatistik Umum Müdürlüğü olarak değiştirilmiştir.
13. Etibank
2 Haziran 1935 yılında kurulan Etibank maden, enerji ve bankacılık alanlarında faaliyet göstermiştir.
14. Maden Tetkik Arama Enstitüsü
1935 yılında kurulan MTA'nın amacı yer altı zenginliklerini aramak ve çıkarmak, işletilmekte olan madenleri daha verimli hale getirmek, bu alanda araştırma yapmak ve elemanlar yetiştirmektir.
15. Merkez Hıfzıssıha Enstitüsü
Halkın sağlığının korunması için gerekli tedbirleri alan bir kurumdur. Sağlık Bakanlığına bağlı olarak 27 Haziran 1928 yılında kurulmuştur.
16. Sümerbank
1933 yılında kurulan Sümerbank işletmecilik, sanayi mamullerini pazarlama ve bankacılık alanında faaliyet gösterdi. Sanayi Bakanlığı'na bağlı olarak kuruldu.
17. Türkiye Şeker Fabrikaları (Türkşeker)
26 Kasım 1926 tarihinde ilk Türk şekeri Alpullu' da kurulan fabrikada üretilmiştir.
18. Ziraat Okulları ve Yüksek Ziraat Enstitüsü
1933 yılında zirai alanda çalışmak üzere, teknisyen yetiştirmek, zirai yapıları ve özellikleri incelemek için kurulmuştur.
Yorum Yazın