Trump Yeni İran Stratejisini Açıkladı: 'Artık Bu Nükleer Anlaşmayı Devam Ettirmeyeceğiz'

Seçim döneminden itibaren İran'ı hedef tahtasına oturtan ABD Başkanı Trump, bu ülkeye yönelik yeni stratejisini açıkladı. İran için 'dünyada teröre destek veren ülkelerin başında geliyor' diyen Trump, Devrim Muhafızları'nın yaptırım listesine alındığını duyurdu. Başkan Trump, İran ile varılan nükleer anlaşma için de 'Bugün ilan ediyorum. Biz artık bu anlaşmayı devam ettirmeyeceğiz ve ettiremeyiz. Bu anlaşmanın sonucu daha fazla şiddet, terör ve İran nükleer terörü anlamına geliyor' dedi. Trump'ın açıklaması dünyada geniş yankı uyandırdı. ABD Başkanı'na yanıt veren İran Cumhurbaşkanı Ruhani, 'Trump, nükleer anlaşmayı tek taraflı iptal edemeyeceğini bilmiyor' dedi. Ayrıca anlaşmanın taraflarından olan Almanya, Fransa ve İngiltere de, anlaşmanın devamından yana olduklarını vurguladı.

ABD Başkanı Trump, Tahran'la ilgili yeni stratejik planını kamuoyuna açıkladı. İran'ın dünyada teröre destek veren ülkelerin başında olduğunu söyleyen Trump,  'İran, Amerikan birliklerini ve müttefiklerimizi tehdit eden füzeleri geliştirmeye devam ediyor. Arap yarım adasında bu tacizlere devam ediyor ve yalan yanlış suçlamalarla Amerikalıları rehin tutuyor.' dedi.

Trump, İran ile varılan nükleer anlaşma için daha önce de söylediği 'Gelmiş geçmiş en kötü anlaşmalardan biri' açıklamasını bir kez daha yineledi. Trump ayrıca İran'ı anlaşmaya uymamakla suçladı.

'Bugün ilan ediyorum. Biz artık bu anlaşmayı devam ettirmeyeceğiz ve ettiremeyiz' diyen ABD Başkanı sözlerini şöyle sürdürdü:

'Bu anlaşmanın sonucu daha fazla şiddet, terör ve İran nükleer terörü anlamına geliyor. Emir veriyorum, bu anlaşmadaki açıkların kapatalım ki bir daha asla İran rejimi dünyayı nükleer silahlarla tehdit edemesin. Eski anlaşmada yaptırımları kaldıran maddeler vardı. Bu anlaşmadaki kötü maddelerden bir tanesi de anlaşmanın icra edilmesindeki eksikliklerdi. Kongre zaten çalışmaya başladı. Söylediğim şey çok önemli. Kıtalararası balistik füze üretmemeleri için, İran’ın bir daha nükleer silah da üretememesi için Amerikalılar olarak bir kanunun, anlaşmanın ortaya çıkarılması çok önemli. Eğer bir çözüm bulamazsak kongre ve müttefiklerimizle, bu durumda anlaşmayı bitireceğiz.'

Trump her ne kadar İran'ın anlaşmaya uymadığını söylese de, anlaşmanın sonlandırılması veya yeniden müzakere edilmesi çağrısı yapmadı. 

ABD'de anlaşmanın onaylanmasıyla ilgili kabul edilen yasa, Başkan'ın her 90 günde bir Kongre'ye İran'ın anlaşmaya uyum gösterdiğini teyit etmesini öngörüyor. Ancak Trump, son değerlendirmesinde İran'ın anlaşmaya uyduğunu teyit etmeme kararı aldı. Böylece ABD'nin anlaşmaya taraf olmaya devam edip etmeyeceği ile ilgili karar da Kongre'ye bırakılmış oldu.

Trump'ın İran'ın uyumunu teyit etmediğini söylemesiyle birlikte bundan sonrası için kulislerde üç senaryo konuşuluyor.

Bunlardan ilki, Trump yönetiminin, İran'ın anlaşmaya uymadığını vurgulasa da, anlaşmanın yürürlükte kalması için Kongre'den Tahran yönetimine yaptırım uygulamamasını isteyebilir. Hem Trump'ın hem de Dışişleri Bakanı Rex Tillerson'ın açıklamaları bu senaryonun ağırlık kazandığını gösteriyor.

İkincisi, ABD yönetiminin Kongre'den yaptırım uygulamamasını istemesi ancak anlaşmanın yeniden müzakere edilmesi için harekete geçmesi.

Üçüncü ihtimal de Kongre'nin İran'a uyum göstermediği için yeni yaptırımlar yürürlüğe sokarak, anlaşmanın sona ermesiyle sonuçlanacak bir süreci başlatması.