Sektörlerinde Devrim Niteliğinde Olan Bazı "İlk"lerin Arkasındaki 15 Önemli İnsan
Hepimizin kafasına takılan kökensel sorulardandır, 'İLK' sorusu. Her şeyin tarihi gibi ilk hayata geçiricisi de merak uyandıran bir konudur. Aşağıda bu soruların bazılarını cevaplandırabilecek ilklerin derlemesini bulabilirsiniz.
1. Ramón Unzaga Asla - Röveşata
1894 doğumlu olan Ramón Unzaga futbola rövaşatayı kazandıran kişidir.
Şili'ye iltica etmiş ve ilk rövaşatayı da 1914 yılında yine bu ülkedeki Talcahuano Stadı'nda atmıştır. İlk zamanlar bu harekete Şili tarzı vuruş anlamına gelen 'chilena' denilmiştir.
2. Binbaşı Walter Clapton Wingfield - Tenis Kuralları
Günümüzdeki formatı ile oynanan tenisin kuralları 1874 yılında Walter Clapton tarafından belirlenmiştir. Bu oyuna Sphairistike adı ile patent almış ve aynı yıl Wimbledon’da dünyanın ilk tenis kulübü kurulmuştur. Ülkemizde ilk tenis oyununu ise İngilizler oynamıştır. 1900 yılında İstanbul'da bulunan İngilizlerin kendi aralarında oynadıkları maçlarda üç yıl üst üste kazanana “Çelenk Kupası” verilmesi şartı ile turnuvalar düzenlenmiştir. Ülkemizde düzenlenen ilk turnuvada Çelenk Kupası'nı alan ilk Türk tenisçi Suat Subay’dır.
3. Mary Phelps Jacobs - Sütyen
Mary Phelps Jacobs‘un, 1913’te yeni aldığı elbisesiyle korsesi uymadığı için Fransız hizmetçisi Marie ile birlikte ilk sütyeni diktiler. Jacobs birkaç arkadaşına yeni icadından hediye etmişti ki, aldığı bir mektupla kendisinden patent hakkı istendi. Kasım 1914’te patent alan Jacobs elde birkaç yüz sütyen üretti. Fakat pazarlama sorunlarını aşamayan Jacobs patentini, 1.500 dolara Warner Kardeşler Korse Şirketi'ne sattı.
4. Dr. Cristian Bernard - Kalp Nakli
Dr. Cristian Bernard 2 Aralık 1967 tarihinde, Güney Afrika'nın Cape Town kentinde ilk defa kalp nakli yapmıştır. 6 saat süren ameliyat başarılı geçmişti fakat hasta 18 gün sonra kalp iltihabı nedeni ile yaşayamadı.
5. Douglas Engelbart - Mouse
Dünyanın ilk mouse'u, 1964 yılında Douglas Engelbart tarafından Stanford Araştırma Enstitüsü’nde tasarlanmıştır. Ağaçtan yapılan bu mouse, şimdiki mouselar gibi her yöne değil sadece tek bir yöne hareket edebiliyordu.
6. Lumière Kardeşler - Sinema Sunumu
Lumière kardeşler, Auguste Marie Louis Nicolas ve Louis Jean ilk film yapımcıları arasında sayılmaktadırlar. Lumière kardeşler, ilk özel sinema sunumlarını 22 Mart 1895 tarihinde, halka açık olan ve izleyiciden ücret alınan ilk gösterimlerini, Paris'te Salon Indian Du Grand Café'de 28 Aralık 1895 tarihinde gerçekleştirmişlerdir.
7. Annette Kellerman - Tek Parça Mayo Giyimi
Avusturalyalı bir yüzücü olan Annette Kellerman'ın birçok başarısı vardır. İlk kez tek parça mayo giyinen Annette Kellerman, yaşadığı dönem açısından kadınlar için cesaret örneği olmuştur. 1907 yılında, tek parça mayo giymenin kadınların hakkı olduğunu savundu ve 'ahlaksızlık' suçuyla tutuklandı.
8. Pierre Fauchard - Diş Hekimliği
18. yüzyıla gelinceye kadar diş sağlığı ile dişçilerden çok berberler, demirciler ve veterinerler ilgileniyordu. Diş hekimliğini, tıp biliminin bir alt dalı haline getiren ve bu konuda öncü olarak kabul edilen kişi Fransız Pierre Fauchard'dur. Yaptığı çalışmalar sayesinde “modern diş hekimliğinin babası” olarak kabul edilir.
9. Willis Haviland Carrier - Klima
26 Kasım 1876 tarihinde ABD’de doğan Willis Carrier, dünyanın ilk modern klimasını icat etmiştir. Patent belgesini de 2 Ocak 1906 tarihinde almıştır. Carrier tarafından geliştirilen mekanik sistem ile havanın sıcaklığı ve nemi kontrol edilirken aynı zamanda havanın dolaşımı ve temizliği de kontrol altında tutulmaktadır. Carrier tarafından oluşturulan bu sistem, günümüz klima teknolojisinin temelini oluşturmaktadır.
10. Alva J. Fisher - Çamaşır Makinesi
1862 yılında doğmuş olan Alva Fisher, 1906 yılında dünyanın ilk çamaşır makinesini icat etmiştir. Alva Fisher'in kurduğu bu sistem kısaca şu şekilde; makinenin içine yatay olarak yerleştirilmiş olan metal tamburun üzerine kirli çamaşır konulup tamburun elektrik yardımı ile dönmesi sağlanıyor. Böylece sürekli su ile temas eden çamaşırlar temizlenmiş oluyordu.
11. James Ayscough - Güneş Gözlüğü
James Ayscough, 1752 yılında güneş gözlüğünü icat etti. Göz sağlığı için yeşil ve mavi renkte cam kullanmayı uygun görüyordu.
12. Gervett A. Morgan - Elektrikli Trafik Işıkları
Elektrikli trafik ışıkları, 1923 yılında Gervett Morgan tarafından geliştirilmiştir. Morgan, gaz ile çalışan trafik lambalarından birinin patlaması ve bu olaydan bir polis memurunun ölmesi üzerine bu düzenek üzerinde çalışmaya başlamıştır. Trafik lambalarının mevcut renkleri ve sıralaması ile kullanıma sunan kişi olmuştur.
13. Chester Floyd Carlson - Fotokopi
1906 doğumlu olan Chester Carlson, elektrostatik kuru basım yöntemi olan kserografinin yani fotokopinin mucididir. California Teknoloji Enstitüsü Fizik Bölümü'nü bitirdikten sonra New York'ta P.R. Mollary Company'nin patent bölümüne girdi. Buradaki çalışmalarının ve patent çizimlerinin çok zaman alması üzerine pratik bir yöntem aramaya başladı. 4 yıllık çalışmanın sonunda 1938 yılında kserografik kopyayı elde etti.
14. John Wesley Hyatt - Bilardo Topu
İlk zamanlar fildişinden yapılan bilardo topları, hem bilardoyu çok pahalı bir spor haline getiriyordu hem de birçok filin ölümüne neden oluyordu. 19. yy. Amerika'da gittikçe yaygınlaşan bilardo, binlerce filin katledilmesine yol açtı. Bu durum insanları yeni arayışlara yöneltirken 1869’da Hyatt, bilardo toplarının yapımında kullanılabilecek ilk sentetik plastik olan selüloidi buldu.
15. Barthelemy Thimonnier - Dikiş Makinesi
1793 yılında doğan Barthelemy, 1829 yılında dikiş makinesini icat etti. 1930 yılında patenti alan Barthelemy, aynı yıl içinde dünyanın ilk dikiş makinesiyle üretim yapılan elbise fabrikasını açtı, ordu için üniformalar ve kıyafetler üretmeye başladı. Pek çok terzi, işini kaybetme korkusu ile bu makineleri tahrip etti. Fabrikada çıkan bir yangın sonucunda, fabrika kullanılamaz hale geldi. 1857 yılında ölen Barthelemy, ölene kadar icadını geliştirmeye çalıştı.
Yorum Yazın
3#Caresse Crosby olması gerekli.