Lozan Antlaşması Kimler Arasında Yapıldı? Lozan Antlaşması Sonuçları Nelerdir?
Lozan Barış Antlaşması, Türkiye Cumhuriyeti'nin resmen tanındığı bir antlaşmadır. Türkiye eğitim, siyasi, hukuki, ekonomi alanlarında bütün baskılardan kurtulmuş ve bağımsızlığını ilan etmiştir. Birçok devlet tarafından imzalanan bu antlaşma, halen daha geçerliğini sürdürmektedir. Peki, Lozan Antlaşması kimler arasında yapıldı? Lozan Antlaşmasının sonuçları nelerdir? İşte detaylar..
24 Temmuz 1923 yılında İsviçre'nin Lozan şehrinde imzalanmıştır. Türkiye Cumhuriyetinin temellerinin atılmasında önemli bir rolü vardır. Fransızca bir metin olan bu antlaşmanın içinde 143 madde bulunmaktadır. En önemli konu olan boğazlar ise Lozan Antlaşması ile kabul edilip daha sonra ki yıllarda Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile değiştirilmiştir. Lozan Barış Antlaşması ile ilgili merak edilenleri sizler için derledik.
Lozan Antlaşması Kimler Arasında Yapıldı?
1920 tarihinde Osmanlı Devleti diplomatı Damat Ferit Paşa tarafından imzalanan Sevr Antlaşması Kurtuluş Savaşı ile son buldu. Sevr Antlaşmasına göre İzmir ve Trakya Yunanistan'a bırakıldı. Anadolu ise İngiltere, Fransa ve İtalya'ya verildi. Doğu Anadolu Bölgesi'nde Ermenistan devletinin kurulmasına karar verildi. Türklere ise sadece İç Anadolu'nun bir kısmı ve Karadeniz'in bazı yerleri verildi. O sıralarda Ankara hükümeti ve İstanbul hükümeti adı altında iki tane hükümet vardı. Mustafa Kemal Atatürk'ün önderliğinde olan Ankara hükümeti bu antlaşmayı kabul etmedi ve kabul etmediğini İtilaf devletlerine iletti. İtilaf devletleri ise başka bir antlaşma yapmak için her iki hükümete de çağrıda bulunarak İsviçre'ye çağırdı. Her iki hükümette çağrılınca Türkiye Büyük Millet Meclisi saltanatı kaldırdı ve Cumhuriyeti ilan etti. Artık Türkiye'yi temsilen tek bir Ankara hükümeti oldu.
Bu barış antlaşmasını imzalamak için Fransa, İngiltere, Yunanistan, Japonya, Bulgaristan, Romanya ve Yugoslavya bir araya geldi. Konferansta Türkiye'yi ise dışişleri bakanı İsmet İnönü temsil etti. Amerika Birleşik Devletleri ise sadece gözlemci olarak katıldı. İngiltere'nin baskılarından dolayı konferans bir sene sonrasına ertelendi. 24 Temmuz 1923 yılında tekrar toplanan ülkeler anlaşmaya vararak metni imzaladı.
Lozan Antlaşmasının Sonuçları Nelerdir?
Lozan Antlaşmasının en önemli sonucu saltanatın kaldırılıp cumhuriyet rejiminin getirilmesidir. Türkiye Cumhuriyeti devleti resmi olarak diğer ülkeler tarafından kabul edilmiştir. Ankara Antlaşmasında belirlenen Türkiye- Suriye sınırı kabul edilmiştir. Adalar konusu kesinleşmiştir. Bozcaada, Tavşan Adaları ve Gökçeada Türk hakimiyetine verilmiştir. Kapitülasyonlar tamamen kaldırılmıştır. Yunanistan'daki Türkler ve Batı Trakya'daki Türkler ile Anadolu ve Doğu Trakya'daki Rumların mübadele edilmesi kararlaştırıldı ve uygulandı. Yunanistan savaş tazminatı olarak Karağacı Türkiye'ye verdi.
Türkiye'deki yabancı okulların eğitimi ise Türkiye'nin uygulayacağı kurallara göre eğitim verilmesi kararlaştırıldı. Patrikhanelerin sadece dini işleri yerine getirmesi eski ayrıcalıklarının olmaması şartı ile İstanbul'da kalmaları kabul edildi. Osmanlı'dan beri sorun olan Kıbrıs, Lozan Antlaşma ile Birleşik Krallık egemenliğine girdi ve bu Türkiye tarafında kabul edildi. En önemli konu olan boğazlara ise geçici bir yol bulundu. Askeri olmayan gemi ve uçakların barış zamanında geçebileceği kabul edildi. Bu karar sonraları Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile değiştirildi.
Yorum Yazın