Kovid-19 Araştırması: Çift Maske Kullanmak Ne Kadar Etkili?
Koronavirüs salgınına karşı birçok ülkede kamuya açık alanlar maske takılması zorunlu hale getirilirken, virüsün mutasyona uğramasıyla birlikte çift maske kullanımı da giderek daha yaygın bir şekilde başvurulan bir uygulamaya dönüştü.
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC), bu hafta içerisinde çift maske kullanımıyla ilgili bir araştırma yayımladı.
Araştırma, mavi renkli olan gibi tek kullanımlık maskelerin üzerine bir kumaş parçası gibi ikinci bir katmanın takılması halinde geçişi engellenen partikül miktarının arttığı görüldü.
Türkiye'de de uzmanlar, özellikle bulaşma hızı daha yüksek olduğu tespit edilen yeni varyantların görülmeye başladığı bir dönemde, sosyal mesafeye ek olarak çift maske kullanımının da etkili bir koruma sağlayabileceğini ifade ediyor.
CDC araştırmasında hangi bulgular elde edildi?
BBC Türkçe'nin aktardığına göre CDC'nin yayımladığı araştırma kapsamında, solunum yapabilen iki yapay kafadan birine tek, diğerine de çift maske takıldı.
Her ikisine de yaklaşık iki metre mesafeden Kovid-19 partikülleri püskürtüldü.
Yapılan incelemede, tek maskenin partiküllerin yüzde 40'ını engellediği görülürken, çift maske takıldığında bu oranın yüzde 80'e kadar yükseldiği tespit edildi.
Bununla birlikte, araştırmanın mavi renkli cerrahi bir maske üzerine takılmış tek bir bez maske kullanılarak yapıldığı ve bu nedenle de ağız ile burnu örtmek için kullanılan diğer yöntemlerle ilgili bulgular içermediğine de dikkat çekildi.
Ayrıca CDC'nin araştırmasında maske sayısının yanı sıra maskeyi takma biçiminin de koruyuculuğunda etkili olduğu belirtildi.
CDC Direktörü Rochelle Walensky, 'Çalışmada, maske takılmasının hiç takmamaktan önemli ölçüde daha iyi olduğunu gördük. Ve tam oturan maskeler, aerosollerin engellenmesinde en iyi sonucu verdi' dedi ve ekledi:
'Maskelerin iki veya daha fazla katmana sahip olmasını, burnu ve ağzı tamamen kapatmasını ve burun ile yüzün yanlarına sıkıca oturmasını önermeye devam ediyoruz.'
Maskenin kenarlarına düğüm atmak ne kadar etkili?
CDC araştırmasında çift maskenin yanı sıra maskelerin kenarlarının 'düğümlenmesinin' de partiküllerin geçişinde önemli rol oynadığı belirtildi.
Araştırmacılara göre, takmadan önce maskenin lastiklerini kumaşa yakın bir noktada düğümleyerek, kenarlarda oluşabilecek açıklıkların giderilmesi de maskelerin genel performansının iyileşmesine yardımcı oluyor.
Araştırmacılar, bu yöntemin prosedürün yüzün iki tarafından partiküllerin sızmasını azaltarak, enfeksiyon olasılığını da aşağı çektiğini ifade etti.
Araştırmaya göre, iki tarafından düğüm atılmış bir maske, partiküllerin yüzde 63'ünün geçişini engelliyor.
Düğüm atılmamış maskelerde bu oran, yüzde 42'ye kadar düşüyor.
Türkiye'deki uzmanlar neyi öneriyor?
Türkiye'de de bir süredir çift maske takılması yaygın olarak başvurulan bir uygulama.
Son dönemde özellikle ilk olarak İngiltere'de tespit edilen ve daha hızlı yayıldığına yönelik bulgulara ulaşılan yeni varyantın ortaya çıkmasıyla birlikte çift maske kullanımı da artış gösteriyor.
Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ateş Kara, mutasyonlu virüs nedeniyle sosyal mesafeye özellikle dikkat edilmesi ve kapalı mekanlarda çift maske takılması gerektiğini söyledi.
Kara, geçtiğimiz haftalarda DHA'ya yaptığı değerlendirmede, 'Önceden mesafemiz 1 metre ise şimdi bunu en az 1,5 metre, önceden karşılıklı durma süremiz diyelim ki 10 dakika ise şimdi bunu mutlaka 2-3 dakikalara indirmemiz lazım. Ama özellikle kapalı bir ortamdayız, havalandırması az olan bir ortamdayız ve süre de biraz uzayacaksa o zaman maske sayısını iki maske yapabiliriz ya da Almanya'nın önerdiği filtre özelliği daha sıkı olan havadaki partikülleri bile tutabilen maskeyi tercih etmek öyle bir ortamda gerekebilir' dedi.
Benzer bir değerlendirme bir başka Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü'den geldi.
Özlü, mutasyonu virüsün daha hızlı yayıldığına dikkat çekerek, bu şartlar altında maskelerin daha sık değiştirilmesi gerektiğini söyledi.
Özlü, 'Çift maske kullanımı gündemde ama maskenizi eğer usulüne uygun kullanıyorsanız ve etrafınızdaki herkes de maskeli ise tek maske sizi büyük oranda korur. Diğer insanlar maske takmıyorsa ve mesafeyi korumakta zorlanıyorsanız ikinci maskeyi takmak daha doğru olacaktır' diye konuştu.
Hangi maskeler çift takmaya uygun?
Bazı ülkelerde bilim insanları, koronavirüsün yeni en bulaşıcı varyantları karşısında daha önce iki maske veya N95, FFP2 veya KN95 gibi daha etkili maskelerin kullanılmasını öneriyor.
Ancak uzmanlar, her maskenin çift kullanıma uygun olmadığının da altını çiziyor.
CDC, iki tane tek kullanımlık maskenin üst üste takılmaması gerektiğini belirtiyor.
CDC, 'Tek kullanımlık maskeler tam oturacak şekilde tasarlanmamıştır ve birden fazla maske takmak da bu durumu iyileştirmez' uyarısını yapıyor.
Ayrıca, N95, FFP ve KN95 tiplerindeki maskelerin üzerine de ikincisinin yerleştirilmemesi gerekiyor. Bu maskeler tek başına takılmaları halinde en üst düzey korumayı sağlıyor.
Yapılan diğer tavsiyeler arasında, burun üstüne tam oturan, üst kısmında herhangi bir açıklık yer almayan maskeler takılması da yer alıyor.
Yorum Yazın
Sadece evden basit bir iş yaparak her gün 600 dolardan fazla kazanıyorum. Yalnızca boş zamanlarımda evde her ay 20000 $ 'dan fazla kazanıyorum. Bu iş çevrimi... Devamını Gör