Kasım İndirimlerinin Tartışılan İsmi "Black Friday" Nasıl Çıktı? İndirimler Dünyaya Nasıl Yayıldı?
Türkiye'de uzun yıllar isminden dolayı çok tartışılan 'black friday' kasım ayının son cuması olarak indirimlerin gelenekselleşmiş halidir. Dünyanın dört bir yanında perakende sektörü müşteri çekmek için indirim ve fırsatlar sunuyor. Gerek mağaza, gerek internet alışverişlerinde her yıl olduğu gibi bu yıl da kasım ayında harcamaların yeni bir zirveye ulaşması bekleniyor.
Tüm dünyada yükselen enflasyonla artan faizler insanları fırsat ve indirim kovalar hâle getirdiğinden, bu yıl durum daha da ilginç hale geliyor. Peki, bu kasım indirimlerinin, cuma gününün özelliği, 'siyah' olmasının anlamı nedir?
2023 tüm dünyada alım gücünün hissedilir düştüğü bir yıl olurken, "Black Friday" henüz başlamadan tüketiciler geçen yıla göre, yüzde 5 daha fazla internet alışverişi yapmış görünüyor. Hayat pahalılığın etkisi ise alınan ürün gruplarında izleniyor.
Aposto'dan İdil Ertürk'ün derlediği 'Black Friday' bilgilerine gelin birlikte bakalım.
"Black Friday" nasıl başladı? Neden "Black Friday"?
Türkiye'de geçen yıllarda çok tartışılan ve markaların tepkiler sonrası 'efsane, muhteşem, harika, büyük' gibi kullanımlara yöneldiği Black Friday'in dinlerle alakası olmadığı düşünülüyor. Tamamen muhasebe işlemleri kaynaklı bir renk seçimi olurken, farklı rivayetler de var.
Black Friday, ABD'de Şükran Günü'nden sonraki ilk cuma gününe denk gelirken, 1929 Büyük Dünya Buhranı sonrası düşen satışların artırılması için ortaya çıkıyor. Finansal çöküşten çıkmaya çalışılırken, tüketimin canlandırılması adına 1932 yılında Noel alışveriş sezonunda başlıyor. 1980'lere kadar sadece ABD’de görülen indirimler, 2000'lerde dünyaya yayılıyor.
"Black Friday" isminin arkasındaki sebeplere dair çeşitli rivayetler var. Ancak en geçerlisi muhasebe işlemleri.
Bir nedene göre, Şükran Günü sonrasında tatil alışverişini yapmak ve hafta sonu geleneksel futbol maçını izlemek şehre akın eden çok sayıda turist kaos yaratarak uzun mesailer harcanmasına neden oluyor.
Başka bir görüşe göre, mağazalar hava karanlıkken açılıyor ve karardıktan sonra kapanıyor.
Ancak en mantığa dayanan sebep, perakendecilerin artırdıkları satışları ve erittikleri stoklarıyla, muhasebe defterinde zararı/eksiyi temsil eden kırmızı renkli toplamdan, kârı/artıyı temsil eden siyah renkli sayılara geçmeleri oluyor.
Tüm dünyaya nasıl yayıldı?
Amazon 2010 yılında Black Friday'i Avrupa'ya sununca kültürel korumacılığıyla ünlü Fransa'ya bile girmiş durumda. Ancak bu yıl Çevre Bakanlığı alışveriş karşıtı kampanya yapınca perakende sektöründen sert tepki gördü. İndirimlerin ünlü ve gerçek olduğu Almanya dahi küresel aramalarda Black Friday'de önce geliyor.
Black Friday, bazı ülkelerde de yerel versiyonlarıyla birleşti.
Meksika'da kasım ayının üçüncü pazartesi günü 'El Buen Fin' (İyi Bir Son) gününü icat etti. Ortadoğu'da cuma gününün kutsal olmasıyla pozitif bir yaklaşım izlenerek 'White Friday' indirimleri ortaya çıkarken, Türkiye'de de 'Efsane Cuma', 'Süper Cuma', 'Beklenen Cuma' isimleri yaygınlaştı.
Black Friday'in dünyaya yayılmasında internet, çevrimiçi ya da online alışveriş sektörü de öncü oldu. Sosyal medyanın da yaygınlaşmasıyla küresel trendlere hakim olan yeni kuşak tüketiciler dünyanın her yanını takip ediyor.
Black Friday'den Black November'a (Kasım'a) dönüş...
Black Friday indirimleri yayıldıkça tüketim çağında da tek gün yetmemeye başladı. Ay geneline yayılan indirimler, ekim sonunda ön satışlarla başlayarak ve 'Cyber Monday'e (Siber Pazartesi) uzanan bir 'Black November' (Kara Kasım) ortaya çıktı.
2023 itibarıyla Black Friday yüzde 95 ve Cyber Monday ise yüzde 86 oranında dünyada bilinen perakende etkinlikleri oldu.
Tüketiciler ne düşünüyor?
Boston Consulting Group (BCG) hazırladığı son raporda, tüketicilerin %74'ünün bu yıl kasım indirimlerinden yararlanmayı düşündüğünü belirtirken, 2022'ye göre artış %7 oranında oluyor.
Bu yıl en çok harcamayı yine ABD'li tüketicilerin yapması beklenirken, İsviçre ve Almanya da onları takip ediyor.
Türkiye'de de kredi kartlarında rekor indirimden önce geldi.
Son yıllarda tüm dünyada yükselen enflasyonla satın alma alışkanlıkları da değişiyor.
Tüketicilerin yarısından fazlası son üç ay içinde zorunlu olmayan alışverişlerini azaltırken, yarısı fiyatları daha sık kontrol ettiklerini ve karşılaştırdıklarını açıklıyor. yüzde 41 tüketici de fırsat ve promosyonlarla alışveriş yapıyor.
Tüketici eğilimlerinde indirimlerde artık üst segment ürünler yerine temel ihtiyaçların karşılanmasına odaklanılıyor.
İndirimlerde yetişkin giyim ürünleri ve tüketici elektroniği dünyada en çok tercih edilen kategoriler olurken, son 1 yılda elektronikteki güçlü düşüş ise gözde kaçmıyor.
Yorum Yazın