Her Kadının Cinsel Sağlığı İçin Beslenme Hakkında Bilmesi Gereken 11 Şey
Hangi yiyecek, kadınların özel bölgelerini nasıl etkiliyor? İdrar yolu enfeksiyonlarından vajinal kokulara kadar kadınların beslenmesi ile ilgili 11 ilginç bilgi...
1. Canlı kültür veya probiyotik katkı içeren yoğurtlar, mantar enfeksiyonu ve bakteriyel vajinozis hastalığını önlemekte etkili olabilir.
Bazı doktorlar Candida mantarının sebep olduğu kronik mantar enfeksiyonundan muzdarip kadınlara, probiyotik veya probiyotik katkılı yoğurt tüketmelerini tavsiye ediyor. Probiyotikler, 'düşman bakteriler'in sebep olduğu enfeksiyonlarla savaşmaya ve sindirimi güçlendirmeye yardımcı 'arkadaş canlısı bakteriler' olarak anılan canlı mikroorganizmalar. Bazen yoğurtlara ekleniyor ve katkı maddelerinde de bulunuyorlar. Laktobasil familyasına ait olanlar en çok kullanılanları oluşturuyor.
Ancak, Washington'da yaşayan aile doktoru Djinge Lindsay yoğurdun gerçekten de mantar enfeksiyonlarıyla savaşma konusunda etkili olduğuna dair kanıtın yetersiz olduğunu söylüyor: 'Araştırmaların çoğu az sayıda kadın üzerinde yapılmış ve bu kadınların enfeksiyonları da birbirleriyle aynı değil. Bazıları kronik enfeksiyondan muzdarip, diğerleriyse arada sırada bu sorunu yaşayan kadınlar. Ve kullanılan laktobasil miktarı araştırmadan araştırmaya büyük değişiklik gösteriyor.'
Yine de, katkısız ve yağsız yoğurt tüketmenin kimseye bir zararı yok. Lindsay 'Denemesi hiçbir tehlike içermeyen bir yol ve bazı kadınlar bunu faydalı bulduklarını belirtiyorlar.' diyor. Probiyotikler genelde güvenilir olarak bilinse de, uzun vadeli etkileri ve başka sağlık sorunu bulunan insanları nasıl etkiledikleri konusundaki araştırmalar sınırlı.
Aklınızda bulunması gereken bir şey daha: Probiyotikleri tüketmenin en iyi yolu onları yemek olmayabilir. Yapılan birkaç araştırma laktobasil içeren vajinal fitillerin, bakteriyel vajinozisin tedavisinde yardımcı olabileceğini gösteriyor.
2. Lahana turşusu, miso ve kimçi de iyi birer probiyotik kaynağı.
Peki mantar enfeksiyonuna yatkın fakat yoğurt yemeyen bir kadınsanız ne yapacaksınız? Probiyotiğinizi ev yapımı mayalanmış lahana turşusundan alacaksınız tabii ki. (Marketlerde satılan lahana turşuları genelde pastörize edilmiş ve bu yüzden içlerindeki tüm iyi bakterileri kaybetmiş oluyorlar. Bunun yanında, miso hamuru ve taze kimçi de iyi birer probiyotik kaynağı.
3. Şeker veya gizli şeker hastalığından muzdaripseniz, fazla şeker tüketmek sizi mantar enfeksiyonlarına karşı daha savunmasız hale getirebilir.
Mantar enfeksiyonları oldukça yaygın: Kadınların %75'i hayatlarının bir bölümünde, yarısı ise iki veya daha fazla kez bu rahatsızlığı geçiriyor. Hamilelik, antibiyotikler veya çok şeker tüketmek mantar enfeksiyonlarına potansiyel sebepleri. Bunu 'Mantarlar şekerden beslenerek büyüyebilirler.' diyerek açıklıyor Lindsay, 'Kan şekerlerini denetim altında tutamayan diyabetli hastalarımda bu tip enfeksiyonlara sık rastlıyorum.' diye de ekliyor.
Kan şekeri ile ilgili bir sorununuz yoksa bile, vücudunuz size şeker tüketiminizi kısmanız durumunda teşekkür edecek. Dünya Sağlık Örgütü'nün çoğu yetişkinin günlük şeker tüketiminin kalorinizin %10'undan yani 6 çay kaşığı ya da 25 gramdan fazla olmaması gerektiği yolundaki tavsiyesini dinleyin.
4. Yabanmersini tüketmek idrar torbanız için faydalı olabilir, ancak idrar yolu enfeksiyonları için güvenilir bir tedbir değil.
İdrar yolu enfeksiyonları için yabanmersini suyu içmeniz tavsiye edildiyse elinizi kaldırın! Araştırmacılar, en az 100 yıldır yabanmersininin, E.coli bakterisinin idrar yolları duvarlarına yapışmasını önleme potansiyeline yoğunlaşarak, idrar yolu enfeksiyonları üzerindeki etkilerini inceliyorlar.
Doktorlar yıllardır yabanmersinini idrar yolu enfeksiyonlara karşı tedbir olarak tavsiye etseler de, son araştırmalar bunun yanlış bir yönlendirme olduğunu söylüyor. Sonuçlar sizi şaşırtabilir: yabanmersinleri bakterilerin mesane duvarlarına yapışmasını önleyip enfeksiyonları engellemede bir parça etkili olsa da, araştırma 'Yabanmersini halihazırda idrar yolu enfeksiyonlarının önlenmesi için tavsiye edilemez.' sonucuna varıyor.
İdrar yolu enfeksiyonlarını önlemek için tavsiye edilenler cinsel ilişkiden sonra mutlaka idrar yapmak, fazla sıkmayan, havadar iç çamaşırlarını tercih etmek ve bol su tüketmek.
Yabanmersinleri idrar yolları enfeksiyonlarına çare olmasa da, vücut için önemli olan C, E ve K vitaminlerini içeriyor, bu yüzden onları da diyetinize eklemekte bir zarar yok. Ancak şekerli yabanmersini kokteyllerinden uzak durun ve onun yerine yabanmersini ve muzlu smoothie'yi tercih edin.
5. Kafein, alkol, çikolata ve yapay tatlandırıcılar, özellikle sistit sorunu yaşayanlarda idrar torbası tahrişine sebep olabilir.
Sistitten muzdarip olmak yetmezmiş gibi, bu hastalığa sahip insanların uzak durmaları gereken uzun bir liste var: kafein, alkol, histamin, yapay tatlandırıcılar, sodyum glutamat ve nitratlar.
Sistit sorunuyla karşı karşıya değilseniz ama banyoya çok fazla koşuşturuyor olduğunuzu düşünüyorsanız, diyetinizden bazı besinleri çıkarmak, izleyeceğiniz bir sonraki romantik komedi filmini tuvalete gitmeden tamamlayabileceğiniz anlamına geliyor. Örneğin kafein iyi bilinen bir idrar söktürücü; yani idrarınızı daha fazla yapmanıza sebep oluyor. Kafein içeren çikolata ve diğer potansiyel sistit tetikleyicilerinden de uzak durulmalı. (Elçiye zeval olmaz!)
Amerika Milli Kontinans Birliği ve Glickman Üroloji ve Böbrek Enstitüsü de mesanelerinde aşırı faaliyet olan insanların, aspartam ve sakarin gibi yapay tatlandırıcılardan uzak durmalarını tavsiye ediyor. (Bu da hem kafein hem de yapay tatlandırıcı içeren 'diyet soda'nın iki kat tehlike içerdiği anlamına geliyor.)
6. Kuşkonmaz, sarımsak ve köri gibi keskin kokulu yiyecekler vajinanızda kötü bir kokuya sebep olabilir.
Başlamadan önce, herkesin bildiğini açıkça söyleyelim : Vajinalar nasıl isterlerse öyle kokarlar. Gül gibi kokmaları gerekmiyor, bu rahatsız edici bir düşünce. Bununla beraber, vajinanızın nasıl koktuğuyla ilgili endişelenmek oldukça yersiz ve bazı yiyeceklerin -az miktarda da olsalar- alt bölgelerin kokusuna etkisi olabilir.
Yiyeceklerin vajinanızın kokusunu nasıl etkilediği konusunda yeterince çalışma yok; bu genel vücut kokunuzla ilişkilendiriliyor. 'Bu konuda kapsamlı bir çalışma yok, bu bilgi diğer araştırmalardan elde edilmiş.' diyor Lindsay. Ter, vücut kokunuzun önemli bir bileşeni olduğundan, terinizin daha kötü kokmasına sebep olan yiyeceklerin vajinanız üzerinde de aynı etkiyi yapması muhtemel. 'Kuşkonmaz, sarımsak veya köri gibi keskin kokulu yiyecekleri tüketiyorsanız, kokunun etkisini vajinal bölgede de göstermesi olası.' diyor Lindsay.
Vajinanıza bir diş sarımsak sokmanın mantar enfeksiyonunu iyileştirdiği efsanesine ise kanmayın. Kadın hastalıkları uzmanı doktorlar Yvonne Bohn, Allison Hill ve Alane Park, 'The Mommy Docs’ Ultimate Guide to Pregnancy and Birth' kitabında konuya 'Gerçekte, vajinaya herhangi bir yabancı madde yerleştirmek daha büyük şikayetlere neden olabilir ya da var olan bir enfeksiyonu kötüleştirebilir. Hem de sarımsağın mantar enfeksiyonlarına iyi geldiğine dair bir bilimsel kanıt yok, niye bu riske giresiniz ki?' diyerek açıklık getiriyorlar.
7. Kırmızı et de daha kötü kokmanıza sebep olabilir.
Kırmızı et yemek daha fazla terlemenize ve terinizin daha kötü kokmasına sebep olabilir. 'Kırmızı et tükettikten sonraki 2 saat içinde daha kötü kokabilirsiniz.' diyor Dr. E. Adam Kallel. Diğer kötü kokuya sebep olan yiyecekler gibi, sonuç kendini özel bölgelerinizdeki ter bezlerinde gösterebilir.
Kırmızı et, vajinanızın pH seviyesini de düşürebilir. 'Normal bir vajina biraz asidik bir yapıya sahiptir.' diyor Lindsay. 'Alkalin açısından zengin et ve balık gibi bazı besinlerin bazı insanların kokuları üzerinde etkileri olduğuna dair kanıtlar mevcut.'
Sırası gelmişken, kırmızı etin erkekler üzerinde de önemli etkileri var. 2006 yılında yapılan bir çalışma bir kısmı iki haftadır et tüketen, bir kısmı ise bu süreçte hiç et tüketmemiş olan 17 erkeğin vücut kokusunun 30 kadın tarafından deneyimlenmesini içeriyor. Sonuç: 'Et tüketmemiş olan erkeklerin vücut kokusu dikkate değer biçimde daha çekici, daha hoş ve daha yumuşak olarak değerlendirildi.'
8. Ananas tüketmek vajinanızın kokusu ve tadının daha iyi olmasına yol açıyor olabilir, ancak bu bilimsel olarak kanıtlanmış değil.
Her kadın vajinasının kokusu ve tadının güzel olmasını ister elbette; ancak bunun nasıl olacağıyla ilgili etrafta pek çok hikaye dolanıyorsa da, güvenilir bir bilimsel araştırma yok. 'Sıkça rastladığım bir tanesi ananaslarla ilgili, ama buna dair bir kanıt yok.' diyor Lindsay, ve ekliyor: 'İşe yaradığını düşünüyorsanız, deneyebilirsiniz.'
Vajinal koku ve tat ile ilgili endişeleri olanlara başka bir önemli notu var Lindsay'in: 'Her kadının vajinası elbette ki aynı değil. Bu yüzden tat da kimin tattığına ve o kişinin tat alma organına göre değişiklik gösterecektir.' Yani çok keskin veya sert bir koku almadıkça bu konuyla ilgili stres yapmayın. Bu durumdaysa, yalnızca ananas stoklamakla kalmayıp bir doktora görünün.
9. Su, zarlarınızı kayganlaştırıp kötü kokuların etkisini azaltır.
Vajinanız mukuslu bir yapıya sahip, aynı ağzınızın içi gibi; bu da ne kadar su tüketirseniz, zarlarınız o denli su absorbe etmiş demek oluyor.' diyor Lindsay. Ve bazı keskin kokulu yiyecekler, keskin bir vajinal kokuya sebep olurken, suyun bunu normal haline döndürmekte yardımcı olabileceğini belirtiyor: 'Eğer bu konuda endişeleniyorsanız, su içebilir ve yiyecekten geldiğini düşündüğünüz kötü kokuyu azaltabilirsiniz.'
10. Keten ve soya, menopoz sonrası görülen kuruluğu önlemede etkili olabilir.
Menopoz sonrası kadınların östrojen seviyesindeki düşüş sıklıkla vajinal kuruluğa yol açar. Keten ve soya gibi besinlerdeki fitoöstrojenler bunu dengelemeye yardımcı olabilir diyor Lindsay, ancak yine de buna dair kanıt görece az: 'Beslenmelerine soya sütü ekleyen kadınlardan bunun sıcak basması ve kuruluk sorununa iyi geldiğini duydum. Ancak ciddi araştırmalar göz önüne alndığında, bunu destekleyecek önemli bir kanıt yok.' Bununla birlikte keten ve soya, tıpkı yoğurt ve yabanmersini gibi sağlığınıza zararı olmayan besinler ve vücudunuza başka açılardan faydaları dokunabilir.
11. Meyanşekeri kokusu cinsel açıdan uyarılmanıza sebep olabilir.
Erkekler, bu bir şaka değil. Eğer son zamanlarda ateşi hissedemiyorsanız, bir şeker dükkanını ziyaret etmekte fayda var. Baltimore'daki Koku ve Tat Araştırma ve Tedavi Merkezi'nden Dr. Alan Hirsch , Good & Plenty marka şekerin (meyankökünden yapılan bir şeker) salatalık kokulu bir parfümle karıştırıldığında kadınların cinsel isteğini arttırdığını söylüyor.