Fahrettin Koca: 'Aşıda Mecburiyet Olmayacak'

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, koronavirüs aşısıyla ilgili merak ve endişe edilenlere cevap verdi. Koca, aşının zorunlu olmayacağını söyledi.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Hürriyet gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ahmet Hakan'ın yakında Türkiye'de uygulanmaya başlanılacak olan koronavirüs aşısına ilişkin sorularına yanıt verdi. Ahmet Hakan'ın soruları ve Koca'nın verdiği yanıtlar şöyle: 

Neden Çin aşısı? Erişimi kolay ve ucuz olduğu için mi?

• Çin aşısı, Alman aşısı, İngiliz aşısı, Amerikan aşısı... Konuyu böyle ele alamayız. Öncelikle ele almamız gereken husus, aşının hangi yöntemle üretildiği hususudur. Çünkü aşının yöntemi, aşının güvenilir olup olmadığını birinci dereceden etkiler.

Korona aşıları kaç yöntemle üretildi?

• İki yöntem var. Birincisi: İnaktif virüs aşıları... İkincisi: mRNA yöntemiyle üretilen aşılar...

Hangisi daha güvenilir?

• İnaktif yöntemle üretilen aşılar daha güvenilirdir. Tarihte bilinen en iyi yöntem budur. Bunun uzun vadeli sonuçlarını biliyoruz. Virüsün genetik yoluyla geliştirilen mRNA aşıları, kısa vadede iyi sonuç verdi. Ama orta ve uzun vadede nasıl bir etkisi olacağını bilmiyoruz.

Çin aşısının yöntemi nedir?

• İnaktif yöntemle üretildi. Bu yöntemi kullanması nedeniyle daha fazla tercih edilmesi gereken aşıdır. Üretildiği ülkeye odaklanmak yanlış, yönteme odaklanmak lazım. Ben diyorum ki bu yöntem, en eski yöntemdir. Yıllardır bu yönteme dayalı olarak aşılar üretildi. Uzun vadede test edilmiştir. Bir yan tesiri yoktur.  

Madem inaktif dediğiniz aşı üretme yöntemi daha güvenilir, neden dünya bu yönteme yönelmedi?

• Çünkü bu yöntem çok zor ve çok pahalı bir yöntem. İnaktif aşılar, kolay üretilebilir aşılar değil. Maliyeti çok yüksektir. O nedenle diğer yöntem daha fazla tercih edilen yöntem oldu.

O zaman Çin aşısı, sizin açınızdan bir mecburiyet değil, bir tercih. Yani yöntemini önemsediğiniz için özellikle Çin aşısını tercih etmiş durumdasınız. Bu durumda soralım: mRNA aşılarıyla ilgili ne düşünüyorsunuz?

• Çin’le yaptığımız anlaşma 50 milyon... Bunun üzerini diğer yöntemle üretilen aşılarla tamamlamak durumundayız. Ama şu gerçeği de unutmayalım: Diğer aşıların uzun vadede ne tür etkiler geliştirebileceğini bilmiyoruz.

Aşılar için bir onay söz konusu... Çin aşısı onay aldı mı?

• Dünyada üretilen tüm aşılar, Dünya Sağlık Örgütü’nün süreçlerinden geçmek zorunda. Çin aşısı da öyle. Şu anda “Faz 3” dönemini bitiren hiçbir aşı yok. Pandeminin yol açtığı acil durum nedeniyle ara raporlarla uygunluk veriliyor. Çin aşısı, “Faz 3”e en erken başlayan aşıdır. Ayrıca “Faz 3”ü daha geniş topluluklara uyguladılar. “Faz 3” ilgili Çin aşısının ara raporları henüz açıklanmadı. Bir hafta-on gün sonra açıklanmasını bekliyoruz.

“Faz 3” açıklanmadan Çin aşısını kullanma durumu olmayacak yani?

• Tabii ki olmayacak. Bütün ara onaylar alınmış olsa dahi biz uluslararası akredite olan Halk Sağlığı ve Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumumuzun laboratuvarlarında titizlikle incelemeler yapacağız. Bu incelemelerde aşının güvenlik testlerinin olumlu çıkması gerekiyor. Eğer aşı, ülkemiz standartlarına uygun bulunursa erken kullanım iznini vereceğiz. Aşı uygulaması, ancak bu aşamadan sonra olacak.

Bir mecburiyet söz konusu olacak mı? Yani aşı olmak zorunlu hale getirilecek mi?

• Bu konuyu Bilim Kurulu’nda ele aldık. Vardığımız sonuç şu oldu: Mecburiyet olmasın ama vatandaşımızı ikna edelim. Hangi aşıların hangi yöntemle üretildiğini, hangi yöntemin daha iyi bir yöntem olduğunu vatandaşımıza anlatacağız. Aşının menşeine değil de yöntemine odaklanılması gerektiğini anlatacağız.

Daha önce açıklamıştınız. “Aşıyı ilk ben yaptıracağım” demiştiniz. Bunu hangi yöntemle yapacaksınız?

• Aşıyla ilgili tüm onay süreçleri bittikten sonra bir hastaneye gideceğim ve kamuoyunun huzurunda aşıyı yaptıracağım. Ardından da o hastanede bulunan bütün sağlık çalışanlarımız aşılarını yaptıracaklar.