Domates Bey Diyeceksiniz! Fiyatlar 8 Lirayı Gördü, Menemen Artık Lüks Oldu

28 Haziran 2018, 12:16'da eklendi, 29 Haziran 2018, 09:30'da güncellendi

Antalya’da seralara muz ekilmesiyle başlayan domates krizi, fiyatları aldı götürdü. Bunun üstüne bir de domates güvesi gelince Antalya halinde bile fiyat 3 liraya çıktı. Market fiyatları daha da artabilir.

Milliyet'ten Duygu Erdoğan'ın haberine göre, Türkiye’nin stratejik tarım ürünlerinden domates, ‘Rusya karmaşası’, hastalık ve nüfus artışıyla mücadelede yenik düştü. Antalya halinde bile fiyatı 3 lirayı gören domates, markette 6 liradan 8 liraya kadar alıcı buluyor.

Yaz aylarında düşmesi gereken fiyatlar, tırmanışını sürdürüyor

Antalyalı domates üreticisi, önce Rusya ihracat kesintisi, ardından sadece belli firmalara verilen ihracat izni nedeniyle sıkıntılar yaşarken, çareyi domates seralarına muz ekmekte bulmuştu. Ardından yeniden Rusya’ya ihracat kapısı açıldığında da eldeki ürünler öncelikle ihracat pazarına sürüldü. Bu nedenle bir süredir, artan talebi karşılamakta zorlanan üretim nedeniyle yaz aylarında düşmesi gereken fiyatlar, tırmanışını sürdürüyor.

10 yıldır domates üretiminde bir artış yok

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, yıllık 11-12 milyon ton domates üretiminde 10 yıldır bir artış yok. Buna nazaran Türkiye’nin 2007’de 70 milyon olan nüfusu, 81 milyonu da aştı. Tarım ürünlerinde üretimin, nüfus ve tüketimle paralel artmaması da, yıllık bazda tezgahlara yansıyor.

"'Fiyat artarsa ithal edilir’ fikri üreticiyi tedirgin ediyor"

Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım, tarım ürünlerinde nüfusa paralel üretim artışı yaşanmadığını belirterek, özellikle tarla üretimlerinde ise düşüşleri işaret etti. Yıldırım, “Yeni hükümet sisteminde, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının adı, ‘Tarım ve Orman Bakanlığı olacak. Bir de Cumhurbaşkanlığına bağlı Sağlık ve Gıda Kurulu oluşturuluyor. Bunu hangi kurum belirleyecekse, üretici ve tüketicinin önüne rehber görevi görecek bir sistem oluşturmalı. Hangi üründe üretim ve tüketim nasıl ise değerlendirilmeli. Yanı sıra ‘fiyat artarsa ithal edilir’ fikriyle üretici tedirgin oluyor. Bunun yerine üretimi destekleyen bir politika oluşturulmalı” diye konuştu.

Domates güvesi, ürünün 8 TL'yi aşan fiyatlara satılmasına neden oluyor

Bu yıl tavan fiyatı gören domates, aynı zamanda bir de hastalıkla karşı karşıya. Antalya bölgesinde ‘domates güvesi’ seralarda domatesin sineklenmesine, kurumasına neden olduğu belirtiliyor. Antalya Toptancı Hali’nde ortalama bir domates kilosu, en düşük 2, en yüksek 3.5 liradan işlem görüyor. Buna ek maliyetlerle domates, tezgahlarda 8 lirayı aşan fiyatlara satılıyor.

"Pazarda ‘psikoloji’ bozuldu"

Ali Ekber Yıldırım, domateste fiyat artışını tetikleyen bu gelişmelere ek olarak, döviz kuru nedeniyle bir de ‘psikolojik etki’ oluştuğunu kaydetti. Yıldırım, “Pazarda, ‘dolar arttı, maliyetim arttı’ diye fiyatını yükseltenler var. Üretici ve tüketici fiyatlarını denetleyen ve somut olarak çalışan bur kuruma ihtiyaç var” dedi.

Sebze meyve fiyatları sosyal medyanın da gündeminde...

Taze fasulyenin kilosu 17 lira olmuş, manavla birbirimize baktık, böyle oldu işte diyo asdjdj valla böyle olmuş mükemmel.
— DümdüzSenem (@cokmesrep) 26 Haziran 2018

Domates 8 TL olmuş.
2000'lerde 10 milyon ton domates yetişir, 30 milyon ton çimento üretilirdi.
Şimdi domates üretimi sadece 12 milyon ton. Çimento ise 80 milyon ton.
Domates bile az bulunuyor, çimento öyle mi?
— Onder Algedik (@onderalg) 27 Haziran 2018

Tarım ülkesinde yazın domates 8 tl yi buluyorsa bana kimse ekonomiden bahsetmesin.
— Yavuz Alp (@YavuzAlp1234) 27 Haziran 2018

Domates 5 lira patates 6 lira. Meyve yiyim desen 6-7-8-9 lira hepsi. Sanki çölde yaşıyoruz hiçbir şey yetişmiyor. Survivordakilerin bile benden daha çok meyve sebze yeme imkanı var.
— Önder Şeren (@onderseren) 20 Haziran 2018

Yaz geldi,sebze meyve fiyatı el yakıyor. Limon 10 lira,Taze fasulye,barbunya 10-15 lira, kuru soğan ve patates 5 lirayı geçti. Kiraz 10-15 lira. Üretici ucuza satıyor,tüketici pahallıya alıyor.Buna dur diyecek yok mu? https://t.co/cLvZZq7uEq
— Ali Ekber Yıldırım (@tarimyazari) 19 Haziran 2018

Annemle oturmuş sebze/meyvenin tohumunu satın almadan nasıl üretim yaparız onu konuşuyoruz. Neden biliyor musunuz çünkü ekonomik kriz var ve açlık çekecek herkes.
— Mehmet Ali Gümüş (@mehmettaligumus) 25 Haziran 2018

Sebze ve meyve fiyatları resmen boyut atlamış. Herkes bir süredir fiyatlar eski haline gelecek derken sanki bir kalıcılık oluşmaya başladı. Soğan ve patates fiyatlarında da hala düşme yok. Sn.Zeybekçi muhteşem bakanımız ithal edilecek açıklamalarıyla Nobel Ödülü'nü hak ediyor.
— The Stock (@__thestock__) 27 Haziran 2018