Çok Partili Hayata Geçişte Türkiye'nin Pek Bilinmeyen 3. Muhalefet Partisi: Ahali Cumhuriyet Fırkası
Çok Partili Hayata Geçişte Türkiye'nin Pek Bilinmeyen 3. Muhalefet Partisi: Ahali Cumhuriyet Fırkası
İsmet Paşa ile nihayete eren çok partili hayata geçiş uğraşılarımız ne yazık ki Gazi yaşarken türlü sorunlarla karşılaşır. Ancak o dönemki denemeler olmasa herhalde bu süre daha da uzayabilirmiş. İşte bu denemelerden belki de en sessizi Adana'da Orhan Kemal'in babası Abdülkadir Kemali Bey ile gerçekleşir.
Kaynak: Atatürk Ansiklopedisi
İçeriğin Devamı Aşağıda
Reklam
27 Eylül 1930'da gazetelerde şöyle bir haber vardır:
İçeriğin Devamı Aşağıda
Reklam
Partinin kurucusu Abdülkadir Kemali Bey meclise yabancı değildir. Taha Toros kendisini şöyle tanımlar: “TBMM’nin ilk devre milletvekili; üç günlük bakan, İstiklâl Mahkemesi’nin hem reisi, hem sanığı."
Adana'da kurulan partinin bir "ses"e ihtiyacı vardır. Ve Abdülkadir Kemali Bey bir basım evi satın alarak "Ahali" adında bir gazete yayımlamaya başlar.
Orhan Kemal bu günleri "Baba Evi" adlı kitabında şöyle anar:
Abdülkadir Bey detaylı bir parti programı hazırlar. Liberal iktisadi esasların ağırlıklı olduğu bu programda "Cumhuriyetin gerçek anlamına uygun olarak halkı refaha kavuşturmanın partinin ilk ve son ilkesi olduğu" belirtilir.
İçeriğin Devamı Aşağıda
Reklam
"Milletvekili ve memur sayısı azaltılacak, maaşlar kısılacak, ordu kendi ihtiyacını kendi karşılayacak, ihraç ürünlerinin üretimi arttırılacak."
"Vatandaşlardan cüzdan usulü vergi alınacak. Telgraf, telefon, posta teşkilatı gelir kaynakları haline getirilecek. Ziraat Bankası çiftçinin ihtiyacını karşılayacak bir kurum haline getirilecek."
Düşünceleri nedeniyle hiç kimse hakkında takibat yapılmaması; söz, vicdan ve yazma özgürlüğünün güvence altına alınması; mesken dokunulmazlığının sağlanması gerektiğini de belirten Parti...
Ardından Abdülkadir Kemali Bey hakkında da kovuşturma açılması istenir. Sonunda ise 21 Aralık 1930'da parti kapatılır ve Ahali gazetesinin yayını yasaklanır.
Yorumlar ve Emojiler Aşağıda
Reklam
Yorum Yazın