Çarşı ve Mahallelerin Güvenliğinin Emanet Edildiği Bekçiler Ne İş Yapar, Görev Tanımları Nelerdir?
Son dönemde kimlik kontrolü tartışmaları ile yeniden gündeme gelen, mahalle ve çarşılarda 'güvenliği ve huzuru' sağlarken, bölge halkına yardım etmekle görevli olan bekçilerin görev tanımlarını ve tam olarak ne iş yaptıklarını gelin birlikte öğrenelim.
Bekçilik mesleği aslında Osmanlı Devleti'ne kadar uzanıyor. Osmanlı'da "Ases" olarak adlandırılan bekçiler akşam ve gece vakti asayişte kolluk kuvvetlerine yardım ederdi.
Ases, kelime olarak Arapça asse (عسّ) fiil kökünden ism-i fâil olup “bekçi” anlamına gelen “âss”ın çoğuludur. Osmanlılar'da asesbaşılık olarak adlandırılan bu meslek grubunun Fatih Sultan Mehmet döneminde hayata geçirildiği rivayet ediliyor.
Ocak içindeki askerî görevleri haricinde, şehirde özellikle geceleri düzen ve güvenlikten sorumlu olan asesbaşı, Ağakapısı’nda devamlı bir emir eri bulundurur, yeniçeri ağası ile irtibatını bu nefer vasıtasıyla sağlardı. Ana görevleri kolluk kuvvetlerine yardım etmek ve halka hizmet etmekti.
Bekçilik kavramı ve mesleği aslında ülkemizde yakın bir döneme kadar olan bir şeydi.
19 Temmuz 1987 tarihinde dönemin Başbakanı Turgut Özal tarafından atanan Hayri Kozakçıoğlu tarafından Bölge illerde ‘olağanüstü hal’ zamanı yürürlükte olan ve 90’ların ortalarında kaldırılan ‘bekçilik görevi’ 2016 yılında yeniden hayata geçirilmişti.
Bekçiler Cumhuriyet'in ilk yıllarından itibaren görevlerine devam etmiş ve hatta kaymakamlıkların dönem dönem bekçi aldığı da resmi evraklarda görülmüştür.
Bölgede bulunan bekçilik bürosu her ay esnaftan belirli bir miktar para toplar ve bekçilere vermek üzere dağıtırdı. Bu asayişin ve güvenliğin sağlanması için herkesin katkı sağladığı bir büroydu.Bekçiliğin bir kolluk kuvveti olarak tanınması, resmi olarak devlet ile iç içe olması ise 1966 yılına dayanmaktadır.
Mahalle bekçiliği, kolluk ve polis yardımcısı görevlerinde bulunan bekçilerin şehirde ve köylerde bulunmasını zorunlu hale getiren kanun ise 'Çarşı ve Mahalle Bekçileri Hakkında Kanun-ı Muvakkat' 14/7/1966 tarihli ve 722 sayılı kanundur.
Bekçilerle ilgili atamalardan görev tanımlarına kadar sıkça sorulan soruları sizler için derledik.
Gündemin en sıcak sorusu ile başlayalım. Bekçiler kimlik sorabiliyor mu?
Bekçiler yakın bir döneme kadar kimlik soruyorlardı. Ancak daha sonra İzmir Bornova'da iki genç ve bekçiler arasında yaşanan kimlik sorma tartışmasının yargıya taşınmasının ardından, İzmir 35'inci Asliye Ceza Mahkemesi Polis Vazife ve Salahiyetleri Kanunu'nun (PVSK) polislere verdiği kimlik sorma yetkisinin bekçilere verilmediği yönünde karar vermişti. Daha sonra ülkenin çeşitli illerinde benzer yönde mahkeme kararları da alındı. İlgili kaynak
Yeni hazırlanan ve bir kanun tasarısı ise bekçilerin kimlik sorabilme yetkisini yeniden tanımlayarak ve kanunu açık hale getirerek soru işaretlerini kaldırmayı hedefliyor. Bu kanun tasarısının henüz meclisten geçmediğini belirtelim. İlgili kanun teklifinin tam hali.
Bekçilerin görevleri neler?
Bekçiler kendilerine verilen bir alanın güvenliğini sağlamakla mükelleftir. Bu güvenliği sağlamak için de belirli yetkiler verilmiştir. Özel durumlar dışında veya valilik görevlendirmesi haricinde akşam 10 ile sabah 6 arasında görev yaparlar. Silah taşımak ve sadece gerekli durumlarda kullanma yetkilerine sahiptirler. Görev mahallerindeki toplu taşıma, park, bahçe ve sokakları kontrol ederler.
Yasa dışı bahis ya da kumar oynayan ve oynatanları tespit edip yakalamak,
Halkın huzurunu bozan ve çevreyi rahatsız eden kişileri tespit etmek ve gerekli görüldüğü takdirde polisler tarafından gözaltına alınmalarını sağlamak.
Uyuşturucu madde satıcılarını tespit etmek ve yakalamak,
Görev bölgelerindeki acil durumları kolluk kuvvetlerine bildirmek,
Oluşan kazalarda kolluk kuvvetlerine bilgi vermek, suç teşkil eden durumlarda dellilerin muhafazasını sağlamak bekçilerin görevleri arasındadır.
Bekçiliğe kimler başvurabiliyor? Alım şartları neler?
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
En az 167 cm boyunda olmak,
Beden kitle indeksi 18 (dâhil) ile 27 (dâhil) arasında olmak.
Başvuru yaptığı il sınırları içerisinde en az bir yıldır ikamet ediyor olmak,
Askerlik ödevini bitirmiş olmak,
Ağır hapis veya altı aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsalar bile zimmet, ihtilas, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanmak, dolanlı iflas veya yüz kızartıcı başka bir fiilden dolayı hapis cezasından hükümlü bulunmamak,
Türk toplum telakkilerine göre kötü şöhretli tanınmamak,
Kamu haklarından mahrum olmamak, kamu hizmetlerinden mahrumiyet cezası ile mahkûm bulunmamak,
Silah taşımaya veya silahlı görev yapmaya hukuki bir engeli bulunmamak,
Alkol, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanımı nedeniyle tedavi görmüş veya görüyor olmamak,
Sağlık Yönetmeliği hükümleri hariç, herhangi bir nedenle polis eğitim kurumlarından çıkarılmamış olmak,
Terör örgütleri ile bu örgütlerin legal veya illegal uzantılarının eylemlerine, toplantılarına, yürüyüş ve mitinglerine karışmamış, desteklememiş ve katılmamış olmak alım şartları için yeterli görülen maddeler arasında yer alıyor.
Bekçilik için KPSS şartı var mı? Alımlar neye göre yapılıyor?
Bekçilikte KPSS şartı aranmıyor. Başvuru usülü ile yapılıyor ve adaylar sınavlara tabii tutuluyor.
Geçtiğimiz dönemde birçok sınava tabi tutulan adayların başarı sıralamasına esas giriş puanı; yazılı sınav puanının %25'i, fiziki yeterlilik sınav puanının % 25'i ve sözlü sınav puanının % 50'sinin toplamı olarak hesaplanarak sonuçları belirlendi.
Bekçilerin görev bölgelerinde farklılıklar var mı?
Kanuna göre bekçiler mahalle ve çarşı bekçileri olmak üzere iki farklı görev bölgesinde yer alırlar. Mahalle bekçileri köylerde görev yaparken çarşı bekçileri ise semtlerde ve ilçelerde görev yapmaktadırlar. Bir bekçi haftanın 6 günü çalışmaktadır.
Bekçiler polislerle aynı yetkiye sahip midir? Emirleri kimlerden alırlar?
Bekçiler kanuna göre polis ve jandarmanın yardımcısı konumundadır. Polis ise sürekli iletişim halindedir, polis merkezlerindeki komiserlerden emir almaktadırlar.
Belirli bir kıdem ve yıla göre polis olabilme hakkının tanınması için kanun çalışması sürmektedir.
Yorum Yazın
Devrim muhafızları güvenlik sebebiyle değil olurda bi ayaklanma olur diye tutulmuş mahalle abisi denen tipler bu mahallenin namusu yok mu lan diyen adamların... Devamını Gör
adam fişleme ve hükümet polisliği. tam diktatörlerin işi
Neden kpss şartı yok? Kimlere iş buldukları gün gibi ortada. Sonra gel de bekçilere güven.
kpss şartı olsa hiçbiri giremez. bekçilik sınavı diye ilkokul düzeyi sınav yapıyorlar onda bile yarısı 50 alamayıp kalıyor.