Asgari Ücret Maratonunda Sona Gelindi: 23 Günde Neler Yaşandı?

2 Aralık'tan bu yana süren asgari ücret maratonunda sona gelindi. 2020 yılı asgari ücretini belirlemek üzere çalışan komisyon bugün son toplantısını yapacak. Milyonlarca emekçinin gözü çıkacak kararda. Sendikalar 2 bin 578 liranın altında bir teklifi kabul etmeyeceklerini bildirmişti. 

Bir işçiye gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım, kültür gibi gereksinimleri için en az düzeyde ödenen miktarın karşılığı asgari ücret için görüşmeler 2 Aralık’ta başladı. 

Asgari ücreti belirleyecek Tespit Komisyonu üç ayaktan oluşuyor: Hükümet tarafını temsil eden Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, işçi tarafını temsil eden Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) ve işveren tarafını temsil eden Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK). 

Ancak bu yıl, 39 yıllık bir ilk yaşandı ve Türk-İş, asgari ücret konusunda Hak İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Hak-İş) ve Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) ile birlikte çalıştı.

2 Aralık’ta Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Selçuk başkanlığında düzenlenen ilk toplantıda Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun çalışma programı belirlendi.

10 Aralık'ta Türk-İş'in ev sahipliğinde, Çalışma Genel Müdürü Nurcan Önder başkanlığında basına kapalı olarak gerçekleşen ikinci toplantıda ise Bakanlık ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) yetkilileri, ekonominin genel durumuna ve istihdama ilişkin verileri paylaştı.

17 Aralık’taki üçüncü toplantıdan iki gün önce Kamu Çalışanları Sendikaları Konfederasyonu (Kamu-Sen), dört kişilik bir ailenin minimum geçim haddini 6 bin 859 lira 47 kuruş olarak açıkladı. 

Türk-İş’in yaptığı açlık ve yoksulluk sınırı araştırmasına göre ise dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 2 bin 102 lira. 

Gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 6 bin 849 lira.

Üçüncüsü TİSK binasında gerçekleşen toplantıda ise Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bir işçinin aylık gıda harcama tutarını Asgari Ücret Tespit Komisyonu’na sundu. 

Basına kapalı yaklaşık iki saat süren toplantının ardından Türk-İş Genel Eğitim Sekreteri Nazmi Irgat, yaptığı açıklamada TÜİK’in sunduğu rakamların beklentinin altında olduğunu vurguladı.

Irgat’ın açıklamasına göre TÜİK, bir işçinin aylık gıda harcama tutarını ağır statüdeki işlerde 2 bin 331 lira, orta statüdeki işlerde 2 bin 86 lira 80 kuruş, hafif statüdeki işlerde bin 940 lira 70 kuruş olarak hesapladı. 

Açıklanan rakamların geçen yıla göre yaklaşık yüzde 5,31 arttığını belirten Irgat, 'Hayata pahalılığını dikkate aldığımızda yüzde 5,31'lik artışı anlayabilmiş değiliz” dedi.

20 Aralık’ta ise Türk-İş, Hak-İş ve DİSK temsilcileri ortak bir açıklama yaparak bir işçinin yaşama maliyetinin aylık 2 bin 578 lira hesaplandığını, asgari ücret teklifinin bunun altında olmayacağını söyledi. 

Açıklamayı üç konfederasyon adına yapan Nazmi Irgat, 'Asgari ücretin insan onuruna yaraşır bir seviyede belirlenmesi gerektiğini savunuyor ve talep ediyoruz. Asgari Ücret Tespit Komisyonu şimdiye kadar 3 toplantı gerçekleştirildi. Maalesef gelişmeler, asgari ücret konusunda iyimser olmamızı mümkün kılamıyor” dedi.

DİSK Ankara Bölge Temsilcisi Tayfun Görgün ise 'Asgari ücretin 3 bin 200 lira olmasını istemiştiniz. Şimdi '2 bin 578 lira yaşam maliyetinin altında bir rakamda uzlaştık, bunun altında olmaz.' dediniz. Arada 650 liralık fark var. Nasıl değerlendiriyorsunuz?' sorusuna şu karşılığı verdi:

'Türk-İş'in araştırmasına saygılıyız, yıllardan beri bunu yapıyorlar. Bu araştırma Kasım 2019'u ifade etmektedir. Önümüzde aralık ayı vardır, 2020 yılı tahminleri vardır. Biz de 'Türk-İş'in bu rakamından aşağı olmamak üzere' diyoruz.'

DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, 3 Aralık’ta yaptığı açıklamada hem geçim ücreti hem de milli gelir artış dikkate alındığında 2020 yılı asgari ücretinin en az net 3 bin 200 TL olması gerektiğini söylemişti.

TİSK'ten 22 Aralık'ta yapılan açıklamada ise asgari ücretin düşük tutulması ve işverene verilen desteğin artması istendi. 

Asgari ücretin 2020'de en fazla 2 bin 262 lira olmasını isteyen TİSK, açıklamasında, 'Çalışanların yaşam koşullarının da farkındayız. Gönül ister ki tüm ücretler yükselsin. Ancak, gerçekçi ve stratejik bakış açısı ile yeni yatırım çekmemiz için, yanı başımızdaki ülkelere yatırım kaptırmamak için, makul ve dengeli bir asgari ücretin tespit edilmesi elzem” ifadelerine yer verdi. 

Independent Türkçe, Ajanslar