7 Saniyede Bir Hafızası Sıfırlanan Piyanistin Akıllara Durgunluk Verecek Kadar İlginç Hikayesi
Daha önce mutlaka 'balık hafızalı' ifadesini duymuşsunuzdur. Bu ifadenin gerçek hayattaki hastalığından muzdarip olan bir müzisyenin ilginç hayat hikayesini anlatacağız. Hadi buyurun detaylara 👇
Sizlere Clive Wearing adındaki bir piyanistten bahsedeceğiz.
Kendisi erken dönem dönem müziği konusunda uzman ve 17., 18. ve 20. yüzyıl müziklerinde uzmanlaşmış bir koro olan Europa Singers of London'ı kurmuştu.
Ancak Wearing, 27 Mart 1985'te, merkezi sinir sistemine saldıran ve beynin hafızayı düzenleyen bir bölümü olan hipokampvusu etkileyen bir virüs kaptı.
Bu virüs yüzünden de Wearing'in beyni, yeni yaşadığı anıları hafızasında tutamıyor, eski anılarını ise zar zor hatırlayabiliyor. Hatta Wearing'in hafızası her 7 ila 30 saniyede bir sıfırlanıyor ve her seferinde ilk kez uyanıyormuş gibi hissediyor.
Tuttuğu bir günlükte bu durumu detaylı olarak da görebiliyoruz 👇
8:31 Şimdi gerçekten, tamamen uyanığım.
9:06 Şimdi tamamen uyanığım.
9:34 Şimdi mükemmel bir şekilde, gerçekten uyanığım.
Wearing, aldığı ilaçlar sayesinde virüse karşı olan savaşını kazandı.
Ancak ne yazık ki bu durum, beynin hafıza ve öğrenme için çok önemli olan bir parçası olan hipokampüsünde geri dönüşü olmayan büyük hasarı önleyemedi. Kendisine amnezi teşhisi kondu.
Aslına bakarsanız Wearing'in hafızası oldukça ilginç bir şekilde çalışıyor.
Wearing, karısı Deborah'yı tanıyabiliyor ancak Deborah odaya her girdiğinde eşini ilk kez görüyormuş gibi oluyor. Örneğin Wearing'e bir fincan kahve verirseniz, size bunun ne olduğunu bilmediğini söyleyecektir. Eğer içerse, bunun kahve olduğunu söyleyebilir. Ancak bardağı masaya geri koyduğunda ne içtiğini çoktan unutmuş olur.
Wearing, ailesinden başka kimseyi hatırlamıyor. Nereli olduğunu veya hayatının büyük bir bölümünde ne yaptığını bilmiyor.
Ancak Wearing'in en şaşırtıcı yanı, müzik çalma konusundaki devam eden yeteneği! Aslına bakarsanız bu durum da oldukça ilginç. Wearing, bir piyanonun önüne oturduğunda size enstrümanın adını veya nasıl çalıştığını söyleyemez. Ancak hala inanılmaz derecede iyi piyano çalabiliyor!
Peki bu durum nasıl oluyor? Müziğin beyinde saklanma şekli diğer anılardan farklı mı?
Askına bakarsanız bu soruların birkaç olası cevabı var. Birincisi, Alzheimer dahil birçok hafıza bozukluğunda ciddi şekilde hasar gören hipokampus, amigdala ile bağlantılıdır. Amigdala, öncelikle duyguların düzenlenmesi ile ilgilenen beynin badem şeklindeki bir bölümüdür. Alzheimer gibi hafıza bozuklukları hipokampusa zarar verse de, genellikle amigdalayı olduğu gibi bırakır.
Müzik içeren anılar, duygularımızla yakından bağlantılı olma eğilimindedir.
Sonuç olarak, müzik çalmak amigdalayı tetikleyebilir ve amigdala anıları geri getirmek için hipokampusla 'karşılıklı iletişim' kurabilir. Yani müzik, amigdala ve hafıza hatırlama arasındaki bir bağlantıya işaret ediyor.
Ancak bunun daha az duygusal bir tarafı da var.
Müzisyenler müzik çalmayı öğrendikçe ezberlerler. Bu sistematik ezberleme veya 'kas hafızası', işlemsel hafıza kategorisine girer. Bu, motor becerilere odaklanan bir tür uzun süreli hafızadır. Örneğin, yürümeyi öğrendikten sonra düşünmeniz gerekmez. İşin ilginç yanı, işlemsel belleğin, beynin arkasında motor beceriler ve koordinasyonla ilgilenen bir alan olan beyincikte saklanmasıdır. Sonuç olarak, hipokampus yok edilebilse de, beyincik 'öğrenilmiş' müziği hâlâ tutar.
Yorum Yazın