Yeniden Yaşanacak, Hazır Olun: Salgın Sonrası Stok Yapılırken Neden Tuvalet Kağıdı Reyonları Yağmalandı?
Tuvalet kağıdı raflarının bomboş kalmasının bir sebebi var. Kötü bir haber, bu muhtemelen yeniden yaşanacak ve bir çözümü de olmayacak.
Yeni koronavirüs salgını Türkiye'ye giriş yaptığında marketlere akın edip hazırlıklı olmak için alışverişler yapıldı.
Bu esnada kimileri makarna alıp gıda stoklardan göze takılan raflar tuvalet kağıtları oldu. Hemen hemen her market tuvalet kağıdı konusunda stoklarının sonuna gelmişti, her gelen tuvalet kağıdı arıyor ama müthiş talep dolayısıyla tuvalet kağıdı bulmak zorlaşmıştı. Bugünlerde stoklar yerine geldi ama virüsün doğal yükselişi sürdüğü sürece önümüzdeki günlerde buna benzer bir 'tuvalet kağıdı açığıyla' karşılaşacağımız kesin.
Marketlerde tuvalet kağıdı kalmadığını görünce aklımıza hemen 'stokçuların saçma tepkisi' geldi, değil mi?
Kolonyayı, N95 tipi maskeleri anlardık ama tuvalet kağıtlarının tüketilmesine bir türlü anlam veremedik. Açıkçası sadece biz değil süpermarketler ve tedarikçilerinin de buna şaşırdığını tahmin ediyoruz. Onca ürün varken tüm dünyada, direkt olarak bu salgınla hiçbir bağlantısı olmayan bir ürünün yok satmasının sebebi neydi?
Şöyle bir düşünün, televizyon kanallarını açtınız ve her yerde tuvalet kağıdı stoklarının bittiği haberini görüyorsunuz...
Muhtemelen siz de birkaç paket alıp evinize yerleştirme ihtiyacı hissedeceksiniz. Bu sebeple gidip gidip aldığınız birkaç paket tuvalet kağıdıyla ortada hiçbir ihtiyaç yokken stokçuluğa katkıda bulundunuz, fark ettiniz mi?
Yani ortadaki bir ihtiyaçtan ziyade bir algı meselesi olabilir, bu ihtimali her zaman aklımızın bir köşesinde tutmamız gerekiyor. Fakat son durum, özellikle de stokların tükenmesiyle ilgili tartışmanın asıl sebebi bu değil.
Büyük kahve zincirleri, kafeler, restoranlar kapandığında onların tüketmediği tuvalet kağıtları bir kenarda dururken stokların bitmesi pek de anlamsız değil.
Öncelikle onların satın almadıklarını biz alamıyoruz, hem özel aygıtlar içerisinde kullanılıyorlar ve fazlasıyla büyükler, hem de tekil olarak satın alabilmemiz için yeterli piyasa sistemi yok. Hiçbir üretici 'bir gün tüm kafeler kapanırsa bu tuvalet kağıtlarını başkalarına nasıl satarız' diye düşünmediği için buna da şaşırmıyoruz.
Yani şu an teorik olarak tuvalet kağıdı krizinden ziyade bolluğu olması gerekiyor, ortalıkta tuvalet kağıtları var fakat bunlar satılamıyor.
Ve asıl sebep... Tuvalet kağıdı hem büyük paketlerle satıldığı için hem kapladığı yer bakımından bugüne dek stoklamayı pek de seçmediğimiz bir ürün.
Hiçbirimiz gidip 3 büyük paket tuvalet kağıdı satın almıyoruz, bu on yıllardır böyle ve endüstriye bağlı piyasa da buna göre şekillendi. Talebinin sabit olduğu nadir mallardan biri olduğu için üretimi, dağıtımı da buna göre sabit. Süpermarketler depolarında tuvalet kağıdı yerine talebi değişken, inidirim gerçekleştiğinde daha fazla satışı yapılan ürünleri tutmak istiyor.
Tuvalet kağıdı üreticileri bu dönemde ortaya çıkan ekstra talep için yeni üretim araçları satın alsa ve bu krizi çözse?
Velev ki bu durum gerçekleşti ve birkaç hafta sonra kafeler yeniden açıldı... Yapılan bu yatırım tam anlamıyla ölü yatırım sınıfına girecek ve firmalara salt zarar olarak dönecek. Çünkü salgın sonrası tuvalet kağıdı talebi yine eskisine dönecek, artırılan üretimin karşılığı ortadan kalkacak.
Durum böyleyken çoğunluğun çılgınlar gibi tuvalet kağıdı aldığını düşünmeyin, bazıları haberleri görüp panikle alışveriş yapıyor, o kadar.
Biz de salgın süresince olası bir stok durumu yaşanırsa tuvalet kağıdı raflarının boş kalabileceğini hatırlayalım.
Çünkü buna şimdilik yapacak bir şey yok.
Yorum Yazın
Saçma sapan bir şey adam 1 aylık erzak alıyor yanında da 1 sene yetecek tuvalet alıyor, tuvalet kağıdını bilmediğimiz bir kullanım metodu filan var da biz mi... Devamını Gör
Olm editör nerede yağmalama oldu, parası verilerek alınan şeye yağmalama denmez.
Türkiye'de bir insanın, neden tuvalet kağıdı aldığına dair en ufak bir fikri bile olduğunu düşünmüyorum.