Yeniden Türkiye'nin Gündeminde: İdam Tartışmalarıyla İlgili Kim, Ne Dedi?

İdam tartışması yeniden Türkiye'nin gündeminde. MHP Genel Başkanı Bahçeli ve Meclis Başkanı Şentop'un idamın geri gelmesi yönündeki çıkışlarının ardından AKP Grup Başkanvekili Cahit Özkan 'Vatandaşlarımız idamı istiyorsa parlamento gereğini yapmalı' dedi. CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, 'İdam cezasının olduğu ülkelerde o suçlarda bir azalma olmuyor' diyerek idamın geri gelmesine karşı olduklarını belirtti. AİHM eski yargıcı Rıza Türmen ise idamın yeniden uygulanmasının Türkiye ile Batı ilişkilerini koparacağını söyledi.

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli çarşamba günü yaptığı yazılı açıklamada idamın ceza yasasına yeniden eklenmesi gerektiğini belirtti. Bahçeli, 'Çocukların cinsel istismarı', 'Cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar' ile Cebir ve şiddet kullanarak anayasal düzeni ortadan kaldırmaya çalışmak' suçlarına idam cezası uygulanması gerektiğini belirtti ve idamın geri gelmesinin bu suçların işlenmesinde caydırıcı olacağını savundu.

Bahçeli'nin idam çıkışına destek dün TBMM Başkanı Mustafa Şentop'tan geldi. Şentop gazetecilere yaptığı açıklamada 'Çok sınırlı olarak belli suçlara mahsus olmak üzere idam cezasının bulunması gerektiği kanaatindeyim. Bunlardan bir tanesi eski tabirle teamülden, tasarlayarak adam öldürme, vahşice insan öldürme suçları bir de küçük çocuklara karşı işlenen cinsel suçlar çerçevesinde sadece bunlarla sınırlı olmak kaydıyla idam cezasının olması gerektiğini düşünenlerden birisiyim' dedi.

AKP cephesinde idamla ilgili son değerlendirme Grup Başkanvekili Cahit Özkan'dan geldi. Özkan şöyle konuştu:

'Eğer vatandaşlarımız ülke barışını tehdit eden, huzurunu tehdit eden suçlarla ilgili idam cezası istiyorsa biz de parlamentoda bunun gereğini yapmak zorundayız.

Uluslararası hukuk da buna saygı duymak zorunda. Biz de gereğini en yakın zamanda hayata geçirmek suretiyle yapacak, toplumsal barışımıza, vatandaşlarımızın adalet beklentisine uygun hukuk inşaası üretmeye devam edeceğiz.'

CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel Halk TV'ye verdiği demeçte idam cezasının karşısında oldukları vurguladı. AKP ve MHP'den gelen açıklamaları eleştiren Özel, 'Anlaşılıyor ki MHP ve Cumhur İttifakı iyice sıkışmış. Çünkü dünyadaki bütün otoriter, popülist sağ liderler sıkıştılar mı birkaç alan vardır, o tartışmaları açarlar. Bunların en üst noktası da idam tartışmasıdır' ifadelerini kullandı. 

İdam cezası için 'son derece riskli, hatalı ve ıslah edici olmayan bir ceza ve bunun bütün dünya kabul ediyor' değerlendirmesinde bulunan Özel, şöyle devam etti:

'Türkiye'nin idam cezasını kaldırması doğruydu. Türkiye Cumhuriyeti Devlet Bahçeli'nin de başbakan yardımcısı olduğu bir dönemde fiilen idam cezalarını kaldırdı. Daha sonra AKP'nin iktidar döneminde de bu konuda gerekli son düzenlemeler yapıldı. Devlet Bahçeli'nin söylediği rakamlarla bütün Avrupa'da tersi ispatlandı. İdam cezası kaldırılıp yerine caydırıcı ama ölümle sonlanmayan cezalar konduğunda bu cezalar daha caydırıcı oluyor ve suçlarda azalma oluyor. İdam cezasının olduğu ülkelerde asla o suçlarda azalma olmuyor.'

Ergenekon ve Balyoz davalarında verilen cezalara göndermede bulunan Özel, 'İdam cezası olsaydı bunlar İlker Başbuğ'u terörist diye asacaktı' dedi.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi eski yargıcı Rıza Türmen, T24'te gazeteci Murat Sabuncu'nun konuğu oldu. Sabuncu'nun idamla ilgili tartışmaları hatırlatması üzerine 'Devlet adam öldürmez, devlet insan yaşamını korur' diyen Türmen, Türkiye'nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne taraf olduğunu ve idam cezasını geri getirmesinin hukuken mümkün olmadığını söyledi. 

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin idamla ilgili düzenlemeleri içeren 6 ve 13 numaralı protokollerin Türkiye tarafından imzalandığını belirten Türmen, ayrıca idamı mutlak şartta yasaklayan 13 numaralı protokolün AKP döneminde kabul edildiğini hatırlattı. 

Bu protokollerin sözleşmenin ayrılmaz bir parçası olduğunu vurgulayan Türmen, 'Türkiye yeniden idam cezasını canlandırırsa 13. protokolden çekilmesi gerekecektir. 13. protokolden çekilmesi demek Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Sözleşmesi'nden çekilmek anlamını taşıyacaktır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Sözleşmesi'nden çekilirse Avrupa Konseyi'nden çekilmek zorunda kalacaktır. Avrupa Konseyi'nden çekilirse Batı ile olan bütün ilişkileri kopacaktır' dedi.