VALİDEBAĞ KORUSUNUN TARİHİ
Yaklaşık 200 yıl önce Sultan III. Selim (1798–1807), annesi Mihrişah Valide Sultan (ö.1805) için, Çamlıca eteklerinde yer alan arazide bir bağ köşkü inşa ettirdi. Bu yapı, daha sonra Sultan Abdülmecid tarafından, annesi Bezmialem Valide Sultan'a (ö.1853) hediye edildi. Bezmiâlem Valide Sultan, yurt içinden ve yurt dışından getirttiği ağaç ve bitki türleriyle araziyi modern bir botanik bahçesine dönüştürdü. Koru da Vâlide Sultan'a ithafen Vâlide Bağı adıyla anılmaya başlandı.
Bezmiâlem Valide Sultan'ın vefatından sonra Validebağ Korusu, Altunizade Ailesi'nin mülkiyetine geçti. Altunizâde İsmail Zühdü Paşa, 1860 yılında burada bir köşk inşa ettirdi. Bir süre sonra da köşkü Sultan Abdülaziz'e armağan etti.
Sultan Abdülaziz, 1853 yılında kızkardeşlerinden Âdile Sultan için hassa mimarlarından Nikoğos Balyan'a koru içinde bir konut yaptırdı. Günümüzde Adile Sultan Kasrı olarak anılan bu yapı, öğretmenevi, huzurevi ve kültür merkezi olarak kullanılmaktadır. Yine aynı dönemde Abdülaziz tarafından yaptırılan tarihî bir av köşkü bulunmaktadır. Bu köşk de günümüzde İzci Müzesi olarak kullanılmaktadır.
Koru, 1996 yılında İstanbul III Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından birinci derece doğa koruma alanı ilan edildi. 1999 yılında ise doğal SİT alanı olarak tescil edildi. Ayrıca içinde yer alan tarihi binalar da tescil edildi.
Korunun hafif meyilli bir arazi yapısı vardır. Anıt ağaçlar da dahil olmak üzere, yaşları 15 ila 400 arasında değişen 40'ı aşkın türdeki ağaç ve ağaççık ile çok çeşitli bitki türlerini barındıran koruda, 100'ü aşkın kuş türü ile çeşitli böcek, sürüngen, kaplumbağa, kirpi, sincap gibi birçok hayvanlar, ekolojik bir denge içinde barınmaktadır.
Rıfat Ilgaz'ın en önemli eseri 'Hababam Sınıfı'ndan uyarlanmış filmler Adile Sultan Kasrı'nda çekilmiştir.
Yorum Yazın