Tarım İşlerinde Çalışanların İş Kanunu Kapsamında Olup Olmadıkları Nasıl Belirlenir?

4857 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca, 50’den az işçi çalıştırılan (50 dahil) tarım ve orman işlerinin yapıldığı iş yerlerinde veya işletmelerinde bu Kanun hükümleri uygulanmaz. İşçi tarım ve orman işlerinin yapıldığı bir iş yerinde çalışıyor ise, bu işçi ile işveren arasındaki uyuşmazlığın iş mahkemesi yerine görevli hukuk mahkemesine çözümlenmesi gerekir.

Kanunda yer almadığı halde, Yargıtay uygulama­sında hayvancılık işinde çalışanlar da istisna kapsamında değerlendirilmektedir.

Ancak, tarım ve orman işlerinin yapıldığı işyerinde 50 dahil daha az işçi bulun­masına rağmen, işyerinde sendika örgütlenmesi sonucu Toplu İş Sözleşmesi bağıt­lanmış ise, üye sendika üyesi işçi ile işveren arasındaki uyuşmazlığın 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanununun 66 nci maddesi uyarınca iş mah­kemesinde görülmesi gerekir.

4857 sayılı İş Kanununun 4 üncü maddesinde tarım ve orman iş­lerinin yapıldığı iş yerlerinde çalışanların kanun kapsamına girmeyeceği açıklandık­tan sonra aynı madde de ayrık durumlara yer verilmiştir.

Buna göre;

• Tarım sanatları ile tarım aletleri, makine ve parçalarının yapıldığı atölye ve fabrikalarda görülen işlerde,

• Tarım işlerinde yapılan yapı işlerinde,

• Halkın faydalanmasına açık park ve bahçelerde

• Bir iş yerinin eklentisi durumundaki bahçe işlerinde çalışanların, İş Kanunu kapsamında olacakları belirtilmiştir.

Sonuç olarak tarım ve orman işletmelerindeki bitki ve hayvan üretimi, bakım ve yetiştirmesi dışında kalan işler İş Kanununa tabidir.

Diğer taraftan işçi tarım işinde çalışırken, bu iş dışında tarım işi sayılmayan ek bir görevde çalışabilir (bekçilik, şoförlük vb.). Bu durumda, yaptığı işler arasında hangisinin baskın olduğu açıklığa kavuşturulmalı ve sonucuna göre görevli mahke­me belirlenmelidir.