Tarihin Hiç Bilmediğiniz Acımasız Yönü: İnsanların Kurban Edildiği 25 Eski Kültür
Tarih öncesinden, 21. yüzyıla dek insan kurban etmek dünyanın dört bir yanındaki birçok kültürde gerçekleştirilirdi. Sizler için bir zamanlar insan kurban eden 25 kültürü derledik👇
1. Çin
Çin binlerce yıl boyunca insan kurban etme ritüelini gerçekleştirdi. Arkeologlar Çin'in kuzeybatısındaki Mogou köyünde bir sürü eski mezar keşfetti. Bazıları insan kurban törenlerinde kullanılmış bedenlerdi. Kurban edilmiş bir bedenin 13 yaşında olduğu tespit edildi. Arkeologlar ayrıca günümüzde modern bir şehir olan Anyang'da Shang Hanedanı'nın (MÖ 1600 - MÖ 1027) insan kurbanları bulundu.
Qin'in birleşme savaşlarının ardından Çin'de insan kurban etme ritüelleri kesildi ya da azalmaya başladı denebilir.
2. Antik Kent Ur
Günümüzde Güney Irak bölgesinde yer alan antik kent Ur'da kurban edilmiş 68 kadın ve 6 erkeğe ait beden bulundu. Ur'u yöneten önemli kişiler Ur Kraliyet Mezarlığı'na gömülürmüş. Mezarda insan bedenlerinden ayrı olarak değerli eşyalar da beraberinde keşfedildi.
3. Höyük 72
3 metrelik bir tepe olan Höyük 72'de çoğu kurban edilmiş 272 insan kalıntısı keşfedildi. Höyüğün düzeni oldukça ilginç. İnsanların farklı bölmelerde kurban edildiği tahmin ediliyor. Bir bölmede 52 adet, yaşları 18-23 arası olan, kötü beslenmiş kadın, 30 yaşında bir kadınla aynı anda beraber kurban edilmiş. Bir diğer bölmede ise 39 erkek ve kadın ölümüne sopalanmış...
4. İnka çocuk mumyaları.
İnka medeniyeti, And Dağları bölgesindeki Cuzco şehri civarında bir zamanlar yaşıyordu. İnkalar, çocuk kurban törenleri gerçekleştiriyordu. Dağın tepesinde ve volkanın çevresinde çocuk mumyaları arkeologlar tarafından bulundu. Bu çocukların nasıl kurban edildiği ise tam olarak bilinmiyor.
5. Maya Uygarlığı
Eski Maya Uygarlığı, yalnızca özel günlerde insan kurban ederdi. Bu kurban törenleri bazen tapınaklarında gerçekleştirilirdi. Ve çoğu kurban edilen kişi savaşta yenik düşen esirlerdi. Eski Chicken Itza şehrinde, yağmur tanrısı Chaak'ın şerefine bu kişiler kurban edilmeden ve kuyuya atılmadan önce maviye boyanırdı.
Bazı arkeologlar, eski Maya sporlarında zaman zaman kaybeden veya kazanan takımdan kişileri kurban ettiklerine inanıyorlar. Buna dair kanıt sadece eski Maya resimlerinde var. Ancak her arkeolog bu eserleri aynı şekilde yorumlamıyor.
6. Antik İsrail
İbranice İncil'de İsraillilerin insan kurban ettiğinden birkaç kez bahsediliyor. Ancak araştırmacılar bu kurban törenlerinin ne sıklıkla ve nerede yapıldığı konularında bir türlü uzlaşamıyor. Belki de en yaygın bilineni Yaratılış Kitabı'nda yer alan İbrahim ve oğlunun hikayesidir. Tanrı, İbrahim'e oğlu İsmail'i kurban etmesini söyler. Ancak tam kurban edecekken Tanrı İbrahim'i durdurarak sadece onu test ettiğini belirtir.
Bu hikayelerin aslında Antik İsrail'de insan kurban edildiğine dair bir bilgi vermediğini savunanlar da mevcut. Gerçek bir arkeolojik kanıt bulunana dek bu tartışma son bulmayacak gibi görünüyor.
7. Aztek İmparatorluğu
Üç Aztek şehrinin ittifakı ile oluşan Aztek İmparatorluğu Meksika'da yer almıştır. Tenochtitlan şehrinde keşfedilen arkeolojik bulgular ve yazılı belgeler sonucunda insan kurban ettikleri öğrenilmiş. Şehirdeki en büyük tapınaklardan biri olan Templo Mayor'da insan kalıntıları keşfedilmiş. İspanya, Aztek'i 16. yüzyılda işgal etti ve getirdiği hastalıkla popülasyonları da düştü.
8. Antik Mısır
İnsan kurban etmek 5000 yıl öncesinde, Mısır'ın erken tarihinde yer alıyordu. Bir zamanlar Mısır'ın başkenti olan Abidos'ta firavunların mezarları keşfedildi. İnsan kurbanının Giza piramitleri inşa edildiği dönemde gitgide azaldığı gözlemlenmiş.
9. Stonehenge
Stonehenge'de bir hendeğe gömülmüş insan bedeni bulundu. Yapılan arkeolojik çalışmalar sonucunda bedenin kurban edildiği ortaya çıktı. Ostearkeolog Jacqueline McKinley bedenin 1,77 boyunda ve kaslı olduğunu, birkaç kez ok ile vurularak öldürüldüğünü açıkladı. Konum, gömülme ve öldürülme şekli bu bedenin kurban edildiğine işaret ettiği bilgisini verdi.
Tüm arkeologlar, Stonehenge'de insan kurban edildiğini düşünmüyor ancak yapılacak olan gelecek araştırmalarda bu konu aydınlatılabilir.
10. Hitobashira
İnsan kurban etmek birçok farklı şekilde yorumlanabilir... Kamikaze pilotlarının 2. Dünya Savaşı'nda uçaklarını müttefik gemilere çarpması bir insan kurbanı olarak nitelendirilebilir. Bazen uçaklarında kiraz çiçeği resimleri olurdu. Bu, imparatorluğuna hayat veren samurayı simgelerdi.
Bir diğer insan kurbanı hikayeleri ise Hitobashira'nın duvarlarında saklı. Hangi sıklıkla yapıldığı bilinmiyor. Bir efsaneye göre, Maruoka Kalesi'nde bir köylü kadın, oğlunun samuray sınıfına alınması karşılığında kurban edilmeyi kabul etmiş.
11. Hawaii
19. yüzyılda insan kurbanı Hawaii'de gerçekleştiriliyordu. Bu, toplumdaki seçkin sınıfın halkın üzerinde otoriterisini kurma biçimiydi. Adayı ziyaret eden Avrupalılar, insan kurban törenlerini 'taşın üzerine yatırılarak ölümüne sopalanmak' şeklinde olduğunu kaydetmiş. Arkeologlar Hawaii'de keşfettiği tapınaklarda birer sunak olduğunu bildiriyor. Bu sunaklar hayvanlar için de olabilir, insanlar için de...
12. Antik Roma
Antik Roma'lı yazarlar, imparatorluğun ilk zamanlarında insanların kurban edildiğini iddia ediyordu. Ancak bunlara dair arkeolojik bir kanıt yok. Ancak Roma'lı yazar Titus Livius'un 'Roma'nın Tarihi' isimli kitabında Bir Galyalı kadın ve erkeğin, Yunan bir kadın ve erkeği Forum Boarium'un altına diri diri gömdüğü bilgisi yer alıyor.
13. Zeus'a kurban edilen Yunanlar
Yazılı kayıtlar ve arkeolojik bulgular, Yunanların da insan kurban ettiği bilgisini veriyor. 2016 yılında, 3000 yaşında genç bir erkeğin iskeleti Lykaion Dağı'nda Zeus'a atfedilmiş bir sunakta keşfedildi. Arkeologlar genç bedenin Zeus'a kurban edildiğini düşünüyor. Eski yazılı kaynaklardan birinde bu dağda çocukların kurban edildiği yazıyor. Yani yüksek ihtimalle durum böyle...
14. Moçe
Moçe kültürü Peru'da milattan önce ilk ve sekizinci yüzyıllar arasında hayat bulmuştu. Sık sık insan kurban ettikleri bir geleneğe sahiplerdi. Kurbanları mezar ve tapınaklara yerleştirirlerdi. Huaca de la Luna isimli tapınakta kurban edilmiş düzinelerce insanın kalıntıları keşfedildi.
15. Dahomey Krallığı
İnsan kurbanı, Dahomey Krallığı yöneticileri tarafından yapılıyordu. Ne kadar çok insanın öldürüldüğüne dair bir bilgi yok. 19. yüzyılda Avrupalı ve Amerikan kayıtlar tek seferde 1000 insanın öldürüldüğünü ileri sürüyor. Günümüz araştırmacıları ise sayının bundan biraz daha düşük olduğuna inanıyor.
16. Keltler
Keltler, tarih öncesi ve ilk çağ döneminde Avrupa'da yaşamıştır. Hristiyanlığa yönelmeden önce Keltler insan kurban ediyorlardı. İnsan kurbanı Kelt rahipleri tarafından yapılıyordu. Günümüz arkeologları Keltler'in büyük ölçüde insan kurban ettiklerini düşünmüyor. 2015 yılında büyük ihtimalle bir prense ait olan 2500 yıllık bir Kelt mezarı ve beraberinde hazineler keşfedildi. Ancak insan kurban etmeye dair bir şey bulunamadı.
17. Naska
İnka öncesinde Peru'nun güneyinde hayat bulmuş bir uygarlık. Naska çizgileri ile meşhur olmuşlardır. Naska çölündeki geometrik ve canlı biçimleri yer alır. Naskalar, ayrıca insan da kurban ediyordu. Arkeologlar birkaç Naska bölgesinde insan kalıntıları keşfetti. Kurban edilenlerin çoğu esirlerdi ve kafaları koparılarak idam ediliyorlardı.
18. Vikingler
Vikingler, sahipleri öldükten sonra köleleri infaz ederdi. Norveç, Flakstad'de başı kesilmiş 10 insan kalıntısı arkeologlar tarafından bulundu. Yapılan araştırmalar sonucunda başı kesilmiş bu bedenlerin genellikle balık ağırlıklı beslendiği ve başı kesilmemiş bedenlerinse mandıra ve karadaki hayvanların proteinleri ağırlıklı beslendiği ortaya çıkmış. Başı kesilen bedenlerin sahipleri öldükten sonra infaz edilen köleler olduğu düşünülüyor.
19. Kartaca
Kartaca, milattan önce Tunus yarımadasında yaşayan bir Fenike kolonisiydi. Şehirde ismi 'Cehennem' olan bir mezarlık bulunuyor. Burada çocuk ölülerin külleri yer alan urnalar keşfedildi. Bazıları bu çocukların kurban edildiği kanısında. Eski Yunan ve Romalı tarihçilerin yazıları da bu kanıyı destekliyor.
20. Moğollar
700 yıl önce, Doğu Asya'dan Avrupa'ya kadar geniş bir bölge Moğollar tarafından yönetiliyordu. Hayatta kalmayı başarmış kişilerin anlattığına göre, Moğollar insan kurban ediyordu. Moğolların ne sıklıkla insan kurban ettiği ya da gerçekten insan kurban edip etmedikleri tam olarak bilinmiyor.
21. Tarihöncesi Avrupa
2007 yılında Current Anthropology dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre tarihöncesi Avrupa'da avcı-toplayıcıların insan kurban ettiğine dair kanıtlar bulunuyor. 2 ya da daha fazla insanın aynı anda gömüldüğü mezarlar keşfedildi. Gömülerin bazıları bu insanların doğal yollarla mı öldüğünü yoksa bir kaza sonucu mu öldüğü sorularını sorduruyor. Örnek olarak, Çek Cumhuriyeti'nde 3 çocuk oldukça garip bir şekilde gömülmüş. Bir çocuk yüzüstü gömülürken, ikinci çocuğun eli üçüncü çocuğun kasığına değecek şekilde gömülmüş. Bu durum, çocukların doğal bir sebepten ötürü mü öldüğünü yoksa bir ritüelde kurban mı edildikleri sorularını sorduruyor.
22. Eski Kore
Bazı eski Kore krallıklarında insanlar kurban edilirdi. 2017 Mayıs ayında, Gyeongju'da Moon Castle'ın altında iki iskelet kalıntısı keşfedildi. Kurbanlar 1500 yıl öncesine dek dayanıyor. Arkeologlar nasıl öldürüldüklerini tam olarak bilmiyor. Ancak kalenin inşası şerefine kurban edildikleri düşünülüyor. Ayrıca, kurban edilmiş insanlar Koreli kral ve soyluların mezarlarında da bulundu.
23. İndus Vadisi Uygarlığı
Günümüz Pakistan'ında bir zamanlar yer almış olan İndus Vadisi Uygarlığı'nda insan kurban edildiği düşünülüyor. Bu uygarlık, çözülememiş yazıtlara sahip. Ancak geride bıraktıkları resimler de güçlü bir bilgi kaynağı. Uygarlığın en büyük şehirlerinden biri olan Mohenjo-Daro'da 80 yıl öncesine ait bir mühür bulundu. Diz çöken insanlara dair resimler var. Diz çöken kişinin yanında, bir iskemle üzerinde insan kafası imgesi de bulunuyor. Bu da uygarlığın insan kurban etmiş olabileceğine işaret ediyor. Ayrıca, arkeologların hepsi mühürdekinin bir insan kafası olduğu konusunda da hemfikir değil...
24. Hindistan cenaze ateşleri.
Sati, oldukça eski bir Hint geleneğidir. Bu ritüelde, dul kalan kadınlar ölü kocaları ile birlikte yakılır. Günümüzde bu ritüel yasa dışı. Ancak hiç bilmediğimiz kısımlarda ritüel gerçekleştirilmeye devam ediyor...
25. Tanzanya
Albino insanların kurban edildiği ritüeller Tanzanya'nın Doğu Afrikalı halkı tarafından gerçekleştiriliyordu. Ülkedeki bireyler, albino insanların kurban edilmesinin iyi şans getireceğine inanıyormuş. 2015 yılında Tanzanya yetkilileri 32 'cadı doktorunu' ritüellerde aktif olarak yer almaktan dolayı tutukladı.
