Sigaranın Zararları: Vücudun Tüm Organlarına Zarar Veren Sigaranın Her Nefeste Bıraktığı İzler!
Sigara, çağın en büyük sorunlarından biri. Bu sorun, büyük bir bağımlılığa yol açıyor ve her yıl milyonlarca kişinin ölümüyle sonuçlanıyor. Ne kadar çok sigara içerseniz, kendinizi iyi hissetmek için o kadar çok nikotine ihtiyacınız olur. Durdurmaya çalıştığınızda, hoş olmayan zihinsel ve fiziksel değişiklikler yaşarsınız. Bunlar nikotin yoksunluğunun belirtileridir. Tüm bunlar, sigaranın tüm organlara zarar vermesine sebep olur. Ne kadar süredir sigara içiyor olursanız olun, sigarayı bırakmak sağlığınızı iyileştirebilir.
Bu içeriğimizde sigaranın zararları hakkında detaylı bilgiler edinebilirsiniz.
Sigara Bağımlılığı Nedir?
Sigara veya nikotin bağımlılığı, nikotine ihtiyacınız olduğunda ve onu kullanmayı bırakamadığınızda ortaya çıkar. Nikotin, tütünde bırakmayı zorlaştıran kimyasaldır. Nikotin beyninizde hoşa giden etkiler yaratır ama bu etkiler geçicidir. Kişiler, bu etkiler nedeniyle her defasında yeni bir sigaraya uzanır.
Ne kadar çok sigara içerseniz, kendinizi iyi hissetmek için o kadar çok nikotine ihtiyacınız olur. Durdurmaya çalıştığınızda, hoş olmayan zihinsel ve fiziksel değişiklikler yaşarsınız. Bunlar nikotin yoksunluğunun belirtileridir.
Sigara Bağımlılığının Belirtileri
Bazı insanlar için, herhangi bir miktarda tütün kullanmak, hızla nikotin bağımlılığına yol açabilir. Bağımlı olabileceğinize dair işaretler şunlardır:
Sigara içmeyi durduramazsınız. Durdurmak için pek çok kez başarısız girişimde bulunursunuz.
Durdurmaya çalıştığınızda yoksunluk belirtileri yaşarsınız.
Durdurma girişimleriniz, şiddetli istek, kaygı, sinirlilik, huzursuzluk, konsantre olma güçlüğü, depresif ruh hali, hayal kırıklığı, öfke, artan açlık, uykusuzluk, kabızlık veya ishal gibi fiziksel ve ruh hali ile ilgili semptomlara neden olur.
Sağlık sorunlarına rağmen sigara içmeye devam edersiniz.
Sosyal aktivitelerden vazgeçersiniz. Örneğin, sigara içemeyeceğiniz için sigara içilmeyen restoranlara gitmeyi veya aileniz veya arkadaşlarınızla sosyalleşmeyi bırakabilirsiniz.
Çoğu sigara tiryakisi, sigarayı bırakmak için istikrarlı, uzun vadeli bir yoksunluğa ulaşmadan önce sigarayı bırakmak için birçok girişimde bulunur.
Sigara Bağımlılığı Neden Olur?
Nikotin, sigara içmenizi sağlayan tütündeki kimyasaldır. Nikotin, nefes alındıktan saniyeler sonra beyne ulaşır. Beyinde nikotin, ruh halini ve davranışı düzenlemeye yardımcı olan nörotransmiterler adı verilen beyin kimyasallarının salınımını artırır.
Bu nörotransmiterlerden biri olan dopamin, beynin ödül merkezinde salınır ve zevk duygularına ve ruh halinin düzelmesine neden olur. Ne kadar çok sigara içerseniz, kendinizi iyi hissetmek için o kadar çok nikotine ihtiyacınız olur. Nikotin hızla günlük rutininizin bir parçası haline gelir ve alışkanlıklarınız ve duygularınızla iç içe geçer.
Sigara içme dürtüsünü tetikleyen yaygın durumlar şunlardır:
Kahve içmek veya iş yerinde mola vermek
Telefonda konuşmak
Alkol içmek
Araç kullanmak
Arkadaşlarla zaman geçirmek
Nikotin bağımlılığınızın üstesinden gelmek için tetikleyicilerinizin farkına varmanız ve onlarla başa çıkmak için bir plan yapmanız gerekir.
Sigara Bağımlılığını Tetikleyen Risk Faktörleri
Sigara içen veya diğer tütün türlerini kullanan herkes bağımlı olma riski altındadır. Tetikleyen risk faktörlerinden bazıları ise şunlardır:
Yaş: Çoğu insan çocukluk veya gençlik yıllarında sigara içmeye başlar. Sigara içmeye ne kadar genç yaşta başlarsanız, bağımlı olma riskiniz o kadar artar.
Genetik: Sigaraya başlama ve içmeye devam etme olasılığınız kısmen kalıtsal olabilir. Genetik faktörler, beyninizin sinir hücrelerinin yüzeyindeki reseptörlerin, sigaralar tarafından verilen yüksek dozlarda nikotine nasıl tepki vereceğini etkileyebilir.
Ebeveynler ve akranlar: Sigara içen ebeveynlerle büyüyen çocukların sigara içme olasılığı daha yüksektir. Sigara içen arkadaşları olan çocukların da bunu deneme olasılığı daha yüksektir.
Depresyon veya diğer akıl hastalıkları: Birçok çalışma, depresyon ve sigara içme arasında bir ilişki olduğunu göstermektedir. Depresyon, şizofreni, travma sonrası stres bozukluğu veya diğer akıl hastalıkları olan kişilerin sigara içme olasılığı daha yüksektir.
Madde kullanımı: Alkol ve yasa dışı uyuşturucuları kötüye kullanan kişilerin sigara içme olasılığı daha yüksektir.
Sigaranın Zararları ve Yol Açtığı Komplikasyonlar
Tütün dumanı bilinen 60'tan fazla kansere neden olan kimyasal ve binlerce başka zararlı madde içerir. 'Tamamen doğal' veya bitkisel sigaralar bile zararlı kimyasallara sahiptir.
Sigara içen insanların belirli hastalıklara yakalanma ve ölme olasılıklarının sigara içmeyen insanlara göre çok daha yüksek olduğunu zaten herkes biliyor. Bunlara yakından bakabilirsiniz:
Akciğer kanseri ve akciğer hastalığı: Sigara, akciğer kanseri ölümlerinin önde gelen nedenidir. Ayrıca sigara amfizem ve kronik bronşit gibi akciğer hastalıklarına neden olur. Sigara içmek ayrıca astımı daha da kötüleştirir.
Diğer kanserler: Sigara ağız, gırtlak (yutak), yemek borusu, gırtlak, mesane, pankreas, böbrek, serviks ve bazı lösemi türleri dahil olmak üzere birçok kanser türünün riskini artırır. Genel olarak, sigara içmek tüm kanser ölümlerinin %30'una neden olur.
Kalp ve dolaşım sistemi sorunları: Sigara içmek, kalp krizi ve felç dahil olmak üzere kalp ve kan damarı (kardiyovasküler) hastalığından ölme riskinizi artırır. Kalp yetmezliği gibi kalp veya kan damarı hastalığınız varsa, sigara içmek durumunuzu kötüleştirir.
Diyabet: Sigara içmek, tip 2 diyabet için zemin hazırlayabilen insülin direncini artırır. Diyabetiniz varsa, sigara içmek böbrek hastalığı ve göz problemleri gibi komplikasyonların ilerlemesini hızlandırabilir.
Göz problemleri: Sigara içmek, katarakt ve makula dejenerasyonundan kaynaklanan görme kaybı gibi ciddi göz problemleri riskinizi artırabilir.
Kısırlık ve iktidarsızlık: Sigara içmek kadınlarda doğurganlığın azalması riskini ve erkeklerde iktidarsızlık riskini artırır.
Hamilelik sırasındaki komplikasyonlar: Hamileyken sigara içen anneler, erken doğum ve düşük doğum ağırlıklı bebek doğurma riskiyle karşı karşıyadır.
Soğuk algınlığı, grip ve diğer hastalıklar: Sigara içenler soğuk algınlığı, grip ve bronşit gibi solunum yolu enfeksiyonlarına daha yatkındır.
Diş ve diş eti hastalığı: Sigara içmek, diş eti iltihabı geliştirme riskinin artması ve dişler için destek sistemini (periodontitis) tahrip edebilecek ciddi bir diş eti enfeksiyonu ile ilişkilidir.
Sigara içmek çevrenizdekiler için de sağlık riskleri oluşturur. Sigara içmeyen eşler ve sigara içen partnerlerin akciğer kanseri ve kalp hastalığı riski, sigara içen biriyle yaşamayan kişilere göre daha yüksektir. Ebeveynleri sigara içen çocuklar astımı, kulak enfeksiyonlarını ve soğuk algınlığını kötüleştirmeye daha yatkındır.
Sigarayı Bıraktıktan Sonra Vücudunuzda Ne Olur?
Aşama aşama sigarayı bıraktıktan sonra yaşayacaklarınız şu şekilde:
20 dakikada kan basıncınız normale döner.
8 saat sonra kanınızdaki oksijen miktarı artar.
24 saat sonra kalp krizi riskiniz azalmaya başlar.
48 saat sonra tat ve koku duyuları iyileşmeye başlar.
2 hafta ve 3 ay arasında kan dolaşımı gelişir. Hareket kabiliyeti iyileşir.
1 ay ile 9 ay arasında sağlıklı nefes alışverişi sağlanır.
1 yılın sonunda koroner hastalık riski yarı yarıya düşer.
5 yılın sonunda akciğer kanseri riski azalır.
Yorum Yazın