Savaşın Harap Ettiği Yemen'de Bae Destekli Güçlerin Ayrılık Çağrıları Konusundaki Israr Sürüyor

İSTANBUL (AA) - MUHAMMED ES-SAMİİ - Altı yıldır devam eden savaşın harap ettiği Yemen'de Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) destekli Güney Geçiş Konseyi'nin (GGK) başını çektiği bir kesim, ayrılık çağrıları konusundaki ısrarını sürdürüyor.

Ülkenin 1990 yılında birleşen güneyi ile kuzeyinin yeniden ayrılması konusundaki taleplerini ısrarla dile getirmeye devam eden GGK Başkanı Aydarus ez-Zubeydi, güney sorununun ancak ülkenin kuzeyinden ayrılmakla çözüleceğini öne sürüyor.

Yemen'de etkin olan siyasi güçlerin çoğu ise devletin birlik içinde mevcudiyetini sürdürmesi ve ayrılık çağrılarının son bulması gerektiğini ifade ediyor.

• Ötekileştirildiklerini söyleyip ayrılık çağrısı yapmaya başladılar

Devrik lider Ali Abdullah Salih döneminde ötekileştirildiklerini ve zorla emekli edildiklerini belirten güneydeki subayların aktif olarak faaliyet gösterdiği ayrılıkçı güney hareketi 2007 yılında kuruldu.

Başlangıçta, ülkede yönetimi devralan hükümetlerin güneyde yaşayan insanları dışladığını, yönetimde söz sahibi olmalarını engellediğini ve haklı taleplerini yerine getirmediğini ileri süren hareket, daha sonra ayrılık çağrıları yapmaya başladı.

Ali Abdullah Salih'in 2012 yılında protestolar sonucu yönetimi bırakmasının ardından kısa bir dönem sessiz kalan ayrılıkçı hareket, 2017 yılında kurulan GGK ile yeniden aktif olarak sahneye çıktı.

BAE'nin büyük destek verdiği GGK ise gelinen aşamada, geçici başkent Aden, Sokotra Adası ve güneydeki diğer kentlerde kontrolü elinde bulunduruyor.

• Ülkedeki aktif siyasi oluşumlar birlikten yana

Ayrılıkçı hareketin aksine ülkede aktif olarak siyaset yapan oluşumların çoğu, kuzey ve güney birliğinin devam etmesini, ayrılık çağrılarının da son bulmasını istiyor.

Altı yıldır savaş halinde olan Yemen hükümeti ile Husiler de anlaşmazlıklarına rağmen ülkenin birliği konusunda aynı tarafta yer alıyor.

Yemen Meclisi'nde en fazla sandalyeye sahip olan Genel Halk Kongresi, Islah Partisi ve diğer sol eğilimli partiler de ülkenin birliğinin devam etmesinden yana.

Bu partilerin ayrıca, ülkenin güneyindeki kentlerde geniş bir seçmen kitlesine de sahip olması ayrılıkçı hareketin oralardaki nüfuzunu olumsuz etkiliyor.

• Güneydekilerin ayrılık konusundaki yaklaşımı

GGK'nın kurulmasıyla bu oluşumu, güneydekilerin yaşam şartlarının düzelmesi için çaba sarf eden bir yapı olarak gören bir kısım bölge sakini, konseye dahil oldu.

GGK'ya katılan bu kişilerin, istihdam elde edebilmek ya da BAE tarafından desteklenen güçlerde görev alabilmek gibi hedefleri bulunuyordu. Bir diğer kesim de güneyde yaşayan insanların daha iyi bir hayat standardı yakalayabilmesi için ayrılıktan yana tavır alıyordu.

Ancak GGK'nın Aden ve diğer güney kentlerinde kontrolü ele geçirmesinin ardından özellikle hizmetler konusunda halkın taleplerini gerçekleştirememesi, ciddi anlamda halk desteğini kaybetmesine yol açtı.

Bu kapsamda Aden'de son haftalarda GGK'nın protesto edildiği gösteriler yapıldı. Eylemciler, kentin kontrolünün GGK'ya geçtiğinden bu yana hizmetlerin kötüleştiğini ifade etti.

Gelinen aşamada, güney kentlerinde yaşayan insanların, GGK'nın kontrolü altındaki bölgelerdeki mevcut durumu değerlendirerek, 'ayrılığın kötü yaşam şartlarından kurtuluş için bir çare olmadığı' sonucuna vardığı belirtiliyor.

• Ayrılıkçı hareket, uluslararası toplumdan da destek alamadı

Ülkenin güneyinde ayrılık çağrıları yapanlar, Arap ülkelerinden ve uluslararası toplumdan da destek alamadı.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinden yapılan açıklamalarda, Yemen'in birliği ve egemenliğine saygı duyulduğu ifade edildi.

Arap Birliği, İslam İşbirliği Teşkilatı ve Körfez İşbirliği Konseyi de Yemen'de ayrılık karşıtı bir tutum benimsiyor.

• BAE ayrılıkçı harekete destek veriyor

BAE, Yemen'in güneyinin kuzeyinden ayrılması konusunda GGK'ya destek veriyor. Ancak Yemenliler, Husilere karşı hükümeti desteklemek için ülkeye giren BAE'nin asıl amacının, ülkenin güneyindeki limanlar ve havaalanları gibi stratejik noktaları ele geçirmek olduğunu belirtiyor.

Nitekim BAE, ülkeye girdiğinden beri Yemenlilerin bu düşüncesini doğrular nitelikte adımlar attı. Bu çerçevede, hükümet güçlerine muhalif ve paralel güçler oluşturarak, bunları güneydeki illerde konuşlandırdı.

Yine bu kapsamda, ayrılıkçı harekete destek verdi. Resmi bir şekilde bu desteği duyurmasa da yaptıklarıyla ayrılıkçı hareketin en önemli destekçisi olduğunu ortaya koydu.

BAE'nin GGK'ya verdiği bu destekle ise güneyde askeri üsler inşa etme ve Yemen topraklarının bir kısmını ele geçirme hedefini gerçekleştirmeye çalıştığı ifade ediliyor.

Öte yandan, stratejik ve askeri araştırmalar alanında yayın yapan ABD merkezli SouthFront internet sitesi, 28 Ağustos Cuma günü, İsrail ve BAE'nin Sokotra'da askeri ve istihbarat tesisleri inşa etmek istediğini yazmıştı.

Yemen'de Müslüman Kardeşler Teşkilatına (İhvan) yakınlığıyla bilinen Islah Partisinden Ali Hüseyin Aşal ile bağımsız milletvekili Ali Muhammed el-Muammeri de 8 Eylül'de Başbakan Muin Abdulmelik'e bir yazı göndermiş ve BAE'nin Sokotra Adası'nda 2 askeri kamp inşa etmeye başladığı ve hükümetten habersiz askeri bir üs inşası için de çalıştığı yönünde bilgiler aldıklarını ifade etmişti.