Osman Balcıgil Yazio: Bir Sır Dini: Ezidilik
Ezidiliğe bir “sır” dini dersek yanlış olmaz. Zerdüştilikle karşılaştırıldığında, aralarında benzerlikler olduğu görülüyor. Öncelikle, iki din de Hint-Avrupa kökenli.
Öte yandan Ezidilerin Müslüman oldukları, kurucusu Şeyh Adî Bin Musafir’in ölümünden sonra İslam’dan uzaklaştıkları da düşünülüyor.
Tarih boyunca Ezidiliği yaymak hep yasaktı. Belki biraz da bu nedenle, Ezidiler cemaatleri dışındaki kişilere dinleri ile ilgili bilgi vermemeyi seçiyorlar. Böyle olunca bu dinle ilgili bilinenler çok az.
Başka şekilde söylenecek olursa, Ezidilik kalın bir “sır” perdesinin arkasında gizli.
Ezidiler de tıpkı Zerdüştiler gibi dualarını güneşe dönerek yapıyor. Fark, onların dualarında Melek Tavus’un adının geçmesi:
“Ey güneş, bizi bedbahtlığa ve düşmana karşı koru. Ey rab, milletine lütufkâr ol, onu müreffeh kıl, neslimizi koru. Şahidimiz Melek Tavus’un ismidir.”
Ezidiler Türkiye, Irak ve Suriye’de yaşıyor. Bu nedenle de kendilerini “üç dağın halkı” olarak görüyorlar. Bu dağlar Urfa, Diyarbakır, Mardin’de bulunan Karacadağ, Irak’ta bulunan Sincar Dağı ve Suriye’de bulunan Abdüzaziz Dağı.
Ezidilerin iki kutsal kitabı var. Biri Kitabü’l Celve, öteki Mushaf-ı Reş.
Kitabü’l Celve bir giriş ve beş bölümden oluşuyor. Kitapta, Melek Tavus’un bütün varlıkların ilki olduğundan söz ediliyor.
Ezidilerin bu kutsal kitabında, Melek Tavus’un kendisi vasıtasıyla ilk insanı irşat ettiği, böylelikle evrensel gücü kazandığı söyleniyor.
Mushaf-ı Reş’de ise Ezidilerin yaratılış hikâyesine yer veriyor. Melek Cebrail ile Fahreddin’in değerine vurgu yapılıyor, Ezidi hükümdarların isimleri sıralanıyor. Ayrıca dini açıdan yasaklanan konulardan da söz ediliyor. Kitap, ikinci bir yaratılış rivayetiyle sona eriyor.
Ezidiler yüzlerini gün doğarken doğuya, gün batarken batıya dönüyor, namazlarını ellerini göğüslerinde çapraz tutarak kılıyorlar.
Hac ziyaretlerini yaptıkları yerin adı Laleş vadisinde dağın eteğinde bulunan Şeyh Adî Bin Musafir’in türbesi. Eylül’ün 15’i ile 20’si arasında gerçekleşen bu ziyarete, manisi olmayan bütün Ezidiler katılıyorlar. Laleş’teki bu türbe, Sincar’ın üç yüz kilometre kuzey doğusunda.
Yorum Yazın
sincar dediğiniz yer şengal. yeryüzünün en zengin kültürel yapısına sahip halklarındandır Kürtler, ki hala devam etmekte olan o kadar asimilasyon ve soykırım... Devamını Gör
Kesinlikle haklısın aynı Türkler gibi çok zenginler.. Ama yallah Irak'a.