Orta Çağ'da Futbol Hakkında Muhtemelen Daha Önce Hiç Duymadığınız İlgi Çekici Bilgiler
Avrupa'nın futbol tarihi, spora karşı yasaklama girişimlerinin olduğu Orta Çağ dönemine kadar uzanıyor. Peki ya modern futbolun ilk yıllarına ait bilmemiz gereken ne tür gerçekler tarihin bir parçası oldu? Futbol nasıl oynandı ve kuralları var mıydı? Bugün olduğu gibi futbol halkın ayrılmaz bir parçası mıydı? İşte cevapları...👇
1. Futbolun ilk yıllarında söz konusu spor dalının, bir diğer popüler spor dalı ragbi ile ortak unsurları vardı.
Büyük olasılıkla ilk futbol topları, bugün bir ragbi veya Amerikan futboluna benzer şekilde tekmelendi ve oyun içerisinde taşındı. 1602 yılından bir metin, oyunun, topa sahip olan oyuncunun diğerini kapalı bir yumrukla göğsünü iterek onları uzak tutmak için 'vurma' adı verilen bir mücadele içerdiğini açıkladı.
2. Futbolun bölgesel isimleri ve bölgesel kuralları vardı.
İngiltere'nın Cornwall şehrinde futbola 'hurling' yani fırlatma, Doğu Anglia bölgesinde ise 'camping' deniyordu. Oyunların nasıl oynandığına dair bölgesel farklılıklar olması mümkündür. Örneğin, Cornwall'da futbol, oyuncuların 'birçok yasaya uymakla yükümlü olduğu' bir oyun olarak not edildi. Bu kuralların ihlali, diğer takımın, bir çizgide rakibe karşı gitmesine izin verdi.
3. Oyun alanı, gol veya kaleci olmadan çok daha geniş bir alanı kapsayabilirdi.
Belli bir futbol sahası veya saha ölçüleri yoktu. Bunun yerine oyun, tarlalar, ve köyler arasında 3 ila 4 millik bir alanı kapsayabilirdi. Oyun alanı çok geniş olduğu için gol veya kaleci olması pek olası değil. Oyuncuların, ragbideki bir deneme çizgisine benzer şekilde bir üsse ulaşmaya çalışması daha olasıdır.
4. Oyun, her büyüklükteki gruplar arasında bir mücadeleyi içeriyordu.
Maçın merkezinde iki grup arasındaki rekabet vardı. Bu gruplar, farklı köylerden, farklı mesleklerden insanlar veya iki takım halinde sadece bir köy mensuplarından oluşmuş olabilirdi. Oyuncu sayısına gelince, bazı tarihi belgelere göre bir takımdaki kişi sayısında bir üst sınır yoktu, bu sayı yüzlerce olabilir ve taraflar eşit olmak zorunda değildi.
5. Oyuncuların belli bir forması yoktu.
Southampton Üniversitesi'nden Profesör Maria Hayward tarafından yapılan araştırma, 8.Henry'nin 1526'da futbol oynamak için bir çift bot sipariş ettiğini belirtti. İtalyan derisinden yapılan botlar dört şiline mal oldu ve kralın resmi ayakkabıcısı Cornelius Johnson tarafından birbirine dikildi.
6. Gerçekleşen maçlar, tehlikeli sonuçlar doğurabiliyordu.
Bazı tarihçiler, 1608 ve 1609'da Manchester'da gerçekleşen maçların kayıtları sayesinde futbolu 'vahşi' olarak tanımladılar. Maç sonrası camlar kırılmış ve oyuncular yerel halka karşı birçok suç işlemişti. Oyunun 'tehlikeli doğası', adli tıp raporlarından açıkça görülüyodu. 4 Şubat 1509 Pazar günü Cornwall'da John Coulyng'in Nicholas Jaane'e doğru 'çok güçlü ve hızlı' koştuğu bir oyun oynandı. Nicholas, John'u öyle bir kuvvetle yere fırlattı ki, müdahale John'un bacağını kırdı. John 3 hafta sonra öldü. Ayrıca 1581'de Middlesex'te bir adli tıp görevlisinin raporu, Roger Ludford'un topu almak için koşarken öldürüldüğünü, ancak aynı anda Roger'ı engellemek için kollarını kaldıran iki adam tarafından engellendiğini gösterdi. Roger göğsünün altından o kadar güçlü bir şekilde vuruldu ki anında öldü.
7. Yetkililer, maçların gerçekleşmesini yasaklamaya çalıştı.
Ortaçağ kralları ve yerel hükümet, oyunu yasaklama emri verdi ,örneğin 1497 ve 1540'ta 7. Henry ve 8. Henry tarafından futbol oynanmasına karşı emirler verildi. Emirler, savaş zamanlarına ve ayrıca Pazar günleri herhangi bir sporun oynanmasına itiraz edilen kiliseye denk geldi.
8. Oyuncular iddialara göre maç sırasında şiddetten keyif alıyorlardı.
Bir teori, maç sırasında gerçekleşen kavgaların tesadüfi kavgalar değil, bir tür maçın boş anlarını dolduran aktiviteler olduğunu iddia eder. Bu teoriyi destekleyen kanıtlar, köylerin eğlence olarak boks maçları gibi maç sırasında kavgalar düzenleyeceğine dair kanıtlardı, bu da insanların düşmanlıklarını ifade etmelerine ve gerginlikleri gidermelerine olanak tanıyordu. Yani futbol, stres atmanın benzer bir biçimi olabilirdi.
9. Futbol toplumun dokusunun bir parçasıydı.
Bazı tarihçiler, futbolun toplumda bir gelenek olduğunu ima ederek oyuna 'halk futbolu' adını verir.
10. Futbol, Orta Çağ zamanında İngiliz Kraliyet Ailesi tarafından epey beğenilmişti.
Futbol bir aristokrasi sporu olarak görülmese de krallar ve kraliçeler tarafından epey beğenilmiş olabilir. 1537-1542 yılları arasında Kral 4. James'in kızı Mary, o sırada Stirling Kalesi'ndeydi ve futboldan epey zevk almıştı, daha sonra günlüğüne bir maçı bile kaydetmişti. Mary'nin ardından, oğlu İskoçya Kralı 6. James, sporu yasaklama girişimlerini kınamak için yasal sporlarla ilgili bildirgesini yayınladı. James'in oğlu Kral 1. Charles, bildirgenin başka bir versiyonunu yayınladı ve destek devam etti.
Yorum Yazın