Kişide Büyük Travmalara Yol Açan Astrofobi Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Astrofobi, şimşek ve gök gürültüsü gibi gökyüzüyle ilgili olaylara karşı duyulan, normalin üzerinde korkudur. Astrafobi kelimesi Yunancadaki 'astrape' yani 'şimşek' ile 'phobos' yani 'fobi' kelimelerinin birleşiminden türemiştir.
Astrofobi her yaştan insanı etkileyebilir, ancak çocuklarda yetişkinlerden daha yaygın olabilir ve hayvanlarda da görülür. Bu korkusu olan bir çok çocuk sonunda büyür, ancak diğerleri fobiyi yetişkinliğe çevirir.
Astrofobi nedir?
Astrofobiye sahip olan kişiler havanın bozmasından, gök gürültüsü sesinden, şimşek çakmasından aşırı derecede korkarlar.
Gök gürültüsü ve fırtına fobisi, özgül fobiler kategorisine giren bir fobi çeşididir.
Bu sesi duymamak için evdeki pencereleri kapatırlar gerekirse çok yüksek seste müzik açarlar, şimşek çaktığını görmemek için perdeleri kapatırlar bazen yorganın altına bile girebilirler. Havanın bozuk olduğu günlerde dışarı dahi çıkmak istemezler çünkü dışarıda başlarına çok kötü şeylerin geleceğini düşünürler.
Gök gürültüsü korkusu ve fobisi nasıl başlar?
Fırtına gibi doğa olaylarının bazı durumlarda ölümle sonuçlandığı herkes tarafından bilinen bir gerçektir. Bu durumlardan ötürü insanlar arasında gök gürültüsü ve fırtına gibi olaylardan korkulması yaygındır. Ancak bu korku çok daha yoğun bir şekilde hissediliyorsa, günlük hayatta zorluk çıkarıyorsa bu gök gürültüsü ve fırtına fobisidir.
Küçük yaşlardaki çocuklar gök gürültüsünün sesinden korkarlar.
Bu onlar için yabancı ve oldukça ürkütücü bir sestir. Bu korkuyu şiddetli şekilde yaşayan çocuklarda ileri dönemlerde fobiye dönüşme ihtimali yüksektir.
Gök gürültüsü ve fırtına fobisi, kişilerin başına gelen olumsuz ve travmatik olaylar sonucunda da ortaya çıkabilir.
Daha evvel elektrik çarpması gibi bir olay deneyimlemiş kişilerde, yakınında bir bölgeye yıldırım düşen ve bu yerdeki tahribatı görenlerde, sevdiklerini elektrik çarpması sonucu kaybeden kişilerde gök gürültüsü ve fırtına fobisi ortaya çıkabilir.
Kişilerde genetik aktarım yoluyla da ortaya çıkabilmektedir.
Ailesinde gök gürültüsü ve fırtınadan çok korkan bireylerin olması kişilerin bu fobiye sahip olmalarına neden olabilir.
Gök gürültüsü korkusu ve fırtına fobisinin belirtileri nelerdir?
Gök gürültüsü ve fırtına fobisi olan kişilerde diğer özgül fobilerde de olduğu gibi titreme, ağlama, nefes alamama, panik, hızlı kalp atışı, mide bulantısı gibi belirtiler görülür.
Bu fobiye sahip olan kişiler fırtına, şimşek çakması, gök gürültüsü gibi hava durumu olayları esnasında yalnız kalmak istemezler.
Yalnızlık onların daha da panik olmasına sebep olur. Bu fobiye özgü bir diğer belirti de bir yerlere gizlenme istediğidir.
Bu fobiye sahip kişiler havanın kötü olduğunu gördüklerinde bir battaniyenin veya yatağın altına saklanmak, dolaba gizlenmek, kendince korunaklı olduğunu düşündükleri bir odaya kapanmak gibi davranışlarda bulunurlar.
Fobisi olan kişilerin hava durumuyla fazlasıyla ilgili olduğunu görebilirsiniz.
Sürekli olarak havanın kötü olup olmadığına bakarlar. Bu kişiler genellikle güneşli günlerde dışarı çıkmayı tercih ederken havanın kapalı olduğu günlerde evde kalırlar.
Gök gürültüsü ve fırtına fobisinin etkileri nelerdir?
Gök gürültüsü ve fırtına fobisi, ilk bakıldığında hayatımızı çok etkileyecek bir fobi gibi gözükmeyebilir ancak durum böyle değildir. Çünkü bu fobiye sahip kişiler fobileri yüzünden hayatlarını kısıtlamak zorunda kalırlar ve sosyal çevrelerinde ve iş hayatlarında sorunlar ortaya çıkar.
Astrofobi tedavi yöntemleri nelerdir?
Bilişsel davranışçı terapi gök gürültüsü ve fırtına fobisinin tedavisinde oldukça sık kullanılan ve başarı oranı yüksek bir psikoterapi yöntemidir.
Burada fobinin oluşum nedenleri incelenir ve bu nedenlerin üzerine gidilerek ilerleme kaydetmek amaçlanır.
EMDR ise bu fobiyi yenmek adına sıkça kullanılan bir diğer tekniktir.
fobinin oluşumunun sebebi eğer bir travma ise danışana oldukça faydalı olacaktır. Çünkü EMDR travma anılarının üzerine giderek bu anıların bugüne dek süregelen bilişsel etkilerini ortadan kaldırmaya, kişiyi anıya dair nötrlemeye odaklanır.
Gök gürültüsü ve fırtına fobisi tedavi yöntemlerinden biri de nefes terapisidir.
Bu tedavi ile kişiler olumsuz hava koşulları sırasında doğru nefes tekniklerini kullanarak sakinleşmeye çalışırlar.
Kişiyi yavaş ve kademeli bir şekilde fobisinin yönelik olduğu şeye maruz bırakmak da etkili tedavi yöntemleri arasındadır.
Bu tedavi yönteminde psikoterapistler öncelikle gök gürültüsü sesi veya fırtına, şimşek çarpması gibi olayların kaydedildiği bir video izleterek başlayabilirler.
En önemli tedavi biçimi 'korkunun üzerine gitmek'tir.
Örneğin, gök gürültüsünden korkan ve masaların altına saklanan bir kediyi rahatlatmaya çalışmak, hayvanı daha endişeli hale getirebilir. Bu yüzden en doğru davranış biçimi her şeyin yolunda gittiği havası yaratmak, hiçbir şey yokmuş gibi davranmaktır.
