Kara Deliklerin İçinde Oldukları Söyleniyor! Evrenin Gizemli Gücü Olan Karanlık Enerji Nedir?
Karanlık enerji, fizikçilerin evrenin hızlanan genişlemesini sağlayan gizemli şeye verdikleri isimdir. Bazı kanıtların ışık tuttuğu bilgilere göre kara deliklerin içinde saklı olan bir güç veya bir enerji biçimidir.
Karanlık enerji, yer çekimine karşı hareket eden ve evrenin genişlemesinin hızlanmasına neden olan esrarengiz bir fenomendir. Karanlık enerji, kozmosun kütle enerjisinin dörtte üçünü oluştursa da, altta yatan doğası, onlarca yıldır fizikçilerin gözünden kaçmış durumda. Karanlık enerjinin, karanlık kelimesini paylaşmanın ötesinde, karanlık maddeyle gerçek bir bağlantısı yoktur, bu da bilim insanlarının çözümleyemediği bu esrarengiz enerjiye işaret etmektedir. Peki nedir bu karanlık enerji? Detaylar içeriğimizde...🙌
2023'te bilim insanları, karanlık enerjinin kara deliklerin içinde depolanan bir enerji türüyle açıklanabileceğine dair kanıtlar bulduklarını söylediler.
Eğer gerçekten öyleyse, bu bulgu, mevcut evren modellerimizin karanlık enerjiyi açıklamak için Einstein'ın yer çekimi anlayışının ötesinde yeni kuvvetler veya alanlar olmayacağı anlamına gelir.
Ancak, fizikçiler tarafından karanlık enerji için bir açıklama olarak geniş çapta kabul görmesi için ilerleyen süreçte ortaya çıkacak yeni bulguların, bahsi geçen tespitleri doğrulaması gerekir.
Peki kim buldu bu karanlık enerjiyi?
Hubble Uzay Teleskobu'nun web sitesine göre, evrenin genişlediğinin farkına varılması, 1929'da bir galaksinin Dünya'dan uzaklaştıkça bizden daha hızlı uzaklaştığını fark eden Amerikalı astronom/gökbilimci Edwin Hubble'a kadar uzanıyor. Bu, gezegenimizin evrenin merkezi olduğu anlamına gelmez, aksine uzaydaki her şeyin sabit bir hızla diğer her şeyden uzaklaştığı anlamına gelir.
Hubble'ın ortaya çıkardıklarından yaklaşık 60 yıl sonra, bilim insanları şaşırtıcı başka bir şey keşfettiler.
Araştırmacılar uzun süredir uzak yıldızların ışıklarına bakarak kozmik mesafeleri tam anlamıyla ölçmeye çalışıyorlardı. 1990'ların sonlarında, iki bağımsız ekip uzaktaki süpernovaları inceledikten sonra, yıldız patlamalarının ışığının beklenenden daha sönük olduğunu ortaya koydu. Bu, evrenin sadece genişlediğini değil, aynı zamanda genişlemesinin hızlandığını da gösteriyor.
Bu bulgu, o zamandan beri fizikçilerin kafalarının karışmasına neden olsa da 2011'de kaşiflerine 'Nobel Fizik Ödülü'nü kazandırdı.
Karanlık enerji ne yapıyor, neye sebep oluyor?
Araştırmacılar karanlık enerjiyi tam olarak çözememiş olsalar da hakkındaki bilgileri, Big Bang'den günümüzdeki devasa galaksilerin yapısına kadar, her şeyi açıklayan evren modelleri oluşturmak için kullandılar. Bu modellerden bazıları, karanlık enerjinin bundan milyarlarca yıl sonra var olan her şeyi parçalayacağını öngörüyor.
Şubat 2023'te bilim insanları, bu 'kozmik devlerin' tahmin edilenden daha hızlı büyüdüğünü göstermek için eski ve hareketsiz olan kara deliklerden alınan ölçümleri kullandılar.
Bulgular, kara deliklerin, tümü Einstein'ın görelilik kuramı çerçevesinde, evrenin genişlemesini açıklayabilen, uzay-zaman dokusunda bulunan bir tür vakum enerjisi içerdiğini öne sürüyor. Bu, bulgu desteklenirse karanlık enerjiyi açıklamak için yeni bir fiziğe ihtiyaç duyulmayacağı anlamına geliyor.
Alternatif bir görüş, karanlık enerjinin halihazırda bilinen dört temel kuvveti (yerçekimi, elektromanyetizma, güçlü ve zayıf nükleer kuvvetler) birleştiren ek bir temel kuvvet olduğunu varsayıyor.
Ancak bu varsayım, insanların günlük yaşamda bu ekstra gücü neden fark etmediklerini açıklayamıyor. Dolayısıyla teorisyenler, bu gizemli gücün bir şekilde gizlendiğini öne süren yaratıcı modeller de inşa ettiler.
Karanlık enerjinin ölçülen değeri şu anda fizik alanındaki farklı/rakip araştırmacı gruplar arasında yoğun bir tartışma konusu.
Bazı araştırmacılar, Büyük Patlama'nın loş bir yansıması olan 'kozmik mikrodalga arka planını' kullanarak karanlık enerjinin gücünü ölçtüler ve bir tahminde bulundular.
Ancak uzaktaki kozmik nesnelerin ışığını kullanarak karanlık enerjinin gücünü ölçen diğer astronomlar farklı bir değer ürettiler ve henüz kimse bu farklılığı açıklayamadı.
Bazı uzmanlar, karanlık enerjinin gücünün zaman içinde değiştiğini öne sürdüler. Ancak bu fikrin savunucuları, diğer uzmanların çoğunu bu açıklamaya henüz ikna edemedi.
Umarız bu çelişki ortak bir fikre evrilir ve karanlık enerjiye dair daha kapsamlı bilgi sahibi oluruz diyelim. ✨
Yorum Yazın