İskandinav Rüyası: İsveç'in Kendine Özgü Sinemasından İzlenmesi Gereken 21 Film
Dünyanın en gelişmiş ülkelerinden biri olan İsveç, kendine özgü sineması ve çıkardığı usta yönetmenlerle de tanınıyor. Bu özgün ülkenin sıra dışı sinemasından 21 başyapıtı sizin için listeledik. İyi okumalar!
1. Lust och fägring stor (1995)
2. Paylaşım Savaşı sırasında İsveç'in Malmö kenti. Stig, 15 yaşında yetişkinliğe adım atmak üzere olan bir öğrencidir. Öğretmeni Viola ise 37 yaşındadır. Viola'nın güzelliği ve olgunluğu Stig'i cezbeder. Sefil ve sarhoş kocasının karşısında Stig'in gençliği ve masumiyeti Viola'yı da Stig'e yaklaştırır. Aralarında tutkulu ve yasak bir ilişki başlar fakat bu ilişki asla tahmin edemedikleri sonuçlara gebedir.
2. Jägarna (1996)
Kardeşinin yaşadığı kasabaya geri dönen bir polis memuru, kasabadaki yasadışı geyik avcılarını soruşturmaya başlar. Tüm kasaba halkı kendisine karşı karşı ayaklanır, kardeşi bile. Olaylar gittikçe içinden çıkılmaz bir hal almaya başlayacaktır.
3. Vi är bäst! (2013)
Punk müziğin asi ruhu ve ergenliğin yaşattığı karışık duygular, o yaşlarda olan herkes için ayrı bir anlam taşır. İşte 1980'lerde Stockholm'de yaşayan Bobo, Klara ve Hedvig adlı 3 arkadaş da dönemin havasıyla birlikte bu isyankar dünya görüşüne de sahiptirler. Garipsenen, tuhaf görünen ama bir yandan da cesur ve sert olabilen bu üç kafadar, küçük yaşlarına rağmen büyük zorluklara göğüs germişlerdir. Hayatlarının güçlüğüyle isyanlarını canlı tutan bu üçlü, herkesin 'Punk öldü' dediği dönemde bu düşünceyi reddederek bir punk grubu kurarlar. İşin ilginç yanı bu grupta enstrüman çalan kimse de yoktur.
4. Bröderna Lejonhjärta (1977)
Sihirli bir diyar olan Nangijala'da yaşayan iki kardeş, bu diyarı demir yumrukla yönetmekte olan Tengil'e karşı bir devrim başlatmaya karar verirler.
5. The Square (2017)
Christian, Stockholm’de bir modern sanat galerisinde çalışmaktadır ve projelerinden biri de The Square olarak adlandırılan alandır. Bu alan büyük bir toplumda farklı katmanlardan, farklı sosyal sınıflardan gelen insanların küçük bir yansımasıdır ve Christian ziyaretçileri insanlara güvenmeli mi güvenmemeli mi sorusu ile iki farklı yoldan birini seçmeye davet etmektedir ve bu soru bizi tüm film boyunca takip eder.
6. Force Majeure (2014)
Tomas, karısı Ebba ve çocukları Vera ile Harry kış tatili için bir haftalığına Fransız Alplerine giden İsveçli bir ailedir. Lüks bir otele yerleşen aile tatilin ikinci gününde, öğle yemeği yedikleri esnada kontrollü bir çığ vakasıyla karşılaşırlar. Karlar yemek yedikleri restoranın üzerine doğru inerken Tomas anlık bir refleksle karısını ve çocuklarını ardında bırakıp kaçmaya başlar. Olay sona erip her şey normale döndükten sonra Tomas, Ebba'da yarattığı hayal kırıklığına tanık olur. Evliliğinin zorlu bir dönemeçte olduğunu fark eden Tomas, aile hiyerarşisindeki yerini tekrar kazanmaya çalışırken trajikomik anlar yaşanacaktır.
7. En kärlekshistoria (1970)
Yaz tatilinde olan iki genç, küçümseyici ailelerinin baskılarına karşı çıkıp tutkulu bir aşk yaşamaya başlarlar.
8. Så som i himmelen (2014)
Dünyaca ünlü bir orkestra şefi olan Dareus, bir konser esnasında kalp krizi geçirir. Doktorunun tavsiyesi üzerine, stres dolu hayatını ardında bırakarak, çocukluğunu geçirdiği kasabaya gelir.Amacı biraz yalnız kalmak ve tek başına yaşamayı denemektir. Ama kısa sürede kasabanın en renkli kişiliklerinden biri olur. Samimi ilişkiler kurduğu kasaba halkı için bir şeyler yapmak isteyen Dareus, kasabanın korosunu çalıştırmaya başlar.Kasabadaki çoğunluk, şefin yaptıklarından memnun kalsa da, tutucu çevreler ve özellikle kilise için durum aynı değildir. Hepsi için yeni bir dönem başlamıştır.
9. Kvarteret Korpen (1963)
Bo Widerberg'in yazıp yönettiği film, 1964 yılında düzenlenen Oscar ödüllerinde En İyi Yabancı Film dalına aday gösterilmişti. Film, 1930'ların sonlarında işçi sınıfıyla birlikte yaşayan genç bir yazarın hikayesini anlatıyor.
10. Mitt liv som hund (1985)
Ingemar bir çocuktur. Ağabeyi, hastalıklarla boğuşan annesi ve çok sevdiği Sickan ile birlikte yaşamaktadır. Ağabeyi sürekli olarak onu hakir görmekte ve onunla eğlenmektedir. Ingemar da onunla pek anlaşamamaktadır. Yaz tatili esnasında annesinin yalnız kalmasının daha iyi olacağı düşünüldüğünden dayısının yanına yollanır. Ingemar içinde bulunduğu yepyeni ve taptaze ortamda kendi hayatının dönüşümünü seyretmeye başlayacaktır. Yaz biterken ise artık anlatacağı çok şeyi olacaktır.
11. En man som heter Ove (2015)
59 yaşındaki Ove mahallenin huysuz ihtiyarıdır ve birkaç sene önce apartman yöneticiliği görevinden de azledilmiştir ancak bunu hala kabullenmemekte ve mahalleyi bir demir yumrukla yönetmeye devam etmekt,edir. Hamile olan Parvaneh ve ailesi karşıdaki teraslı daireye taşınıp yanlışkla Ove’ın posta kutusunu kullanınca aralarında beklenmedik bir dostluk oluşur. Sevgi ve hayata dair gerekli şeyleri çevrende bulundurmanın önemi üzerine dramatik bir komedisi. Filmin yönetmenliğini Hannes Holm üstlenirken kadroda Rolf Lassgård, Bahar Pars ve Zozan Akgün yer alıyor.
12. Den goda viljan (1992)
1992 yapımı senaryosunu Ingmar Bergman'ın yazdığı ve yönetmenliğini Bille August'un yaptığı İsveç yapımı dram ve yarı oto-biyografik filmidir.
Film dört bölümlüm kısaltılmış versiyonu, İsveç televizyon kanallarında televizyon dizisi olarak sunulmuştur.
13. Lilya 4-Ever (2002)
16 yaşındaki Lilya, eski Sovyetler Birliği’nde varoşlarda yaşamaktadır. Annesi tarafından terkedilen genç kız, kendisine baskı uygulayan teyzesinin yanında kalmaktadır. Çıkış yolunu ise arkadaşlarıyla vakit geçirmekte bulur.
Andrei'ye aşık olup onun peşinden İsveç’e gitmeye karar verir. Eski iğrenç yaşamından kurtulup cennet ülkede yeni bir sayfa açmayı planlamaktadır. Fakat, yaşam onu bir seks köleliğine doğru itecek ve hayatın her yerde aynı olduğunu kavramasını sağlayacaktır.
14. Pelle erobreren (1987)
1987 yılında En İyi Yabancı Film Oscan Ödülü'nü alan film bir baba ve oğulun daha iyi bir hayat umuduyla İsveç'ten Danimarka'ya yaptıkları göç hikayesini anlatıyor. Ancak hayat orda da sandıkları kadar kolay olmayacaktır. En İyi Erkek Oyuncu dalında Oscar'a aday gösterilen Max Von Sydow'un muhteşem oyunculuğuyla Pelle The Conqueror, tutku, acı dolu mücadeleler sonucunda insan ruhunun kazandığı zafere dair etkileyici bir film.
15. Män som hatar kvinnor (2009)
İsveçli yazar Stieg Larsson’un Millennium Üçlemesi, tam 41 ülkede 21 milyon satarak rekor kıran, nefes nefese bir roman dizisi. İlk kitabı Türkçe’ye Ejderha Dövmeli Kız adıyla kazandırılan bu üçleme sinemaya da uyarlandı ve İskandinavya’da izleyici rekorları kırdı.
Ejderha Dövmeli Kız’da, hapse girmek üzere olan gazeteci Mikael Blomkvist ile ona yardım eden gizemli, asosyal, uyumsuz, dövmeli hacker kız Lisbeth Salander, kırk yıl önce ortadan kaybolan Harriet Vanger’in izini sürerken bir dizi cinayeti açığa çıkarır; üstelik katil aileden biridir. Ancak Vanger hanedanının gazabına uğrayınca avcıyken av konumuna düşerler.
16. Låt den rätte komma in (2008)
Sürekli hor görülen bir ergenin kankası vasıtasıyla hayattan, kaderden ve berbat okul arkadaşlarından hesap sormasının hikayesi 'Gir Kanıma'. Son dönem korku sineması örneklerinden klişe kullanmaması ve bir hayli özgün içeriğe sahip olmasıyla öne çıkan 'Låt den rätte komma in', Stockholm'ün varoşlarında annesiyle birlikte yaşayan küçük Oskar'ın tuhaf hikayesini anlatıyor. Kahramanımız Oskar, sık sık da şehir dışında yaşayan babasını ziyarete gitmektedir. Arkadaşları tarafından çoğu zaman aşağılanan ve sürekli alay edilen bir çocuk olan Oskar öç alacağı günlerin hayalleriyle yaşamaktadır. Bir gece soluk benizli bir kızla tanışan Oskar, Eli adındaki bu 'değişik' kızla çok yakın arkadaş olur. Birlikte güzel zaman geçirseler de Eli'ın bir sırrı vardır. Bir vampir olan Eli, Oskar'la arasındaki arkadaşlığa bunu yansıtmasa da zamanla ikilinin başına büyük dertler açılır. Son dönem Kuzey Avrupa sinemasından çıkan en çarpıcı yapıtlardan biri olan 'Gir Kanıma', sanat sinemasıyla vampir filmleri janrının başarıyla harmanlandığı yapımlardan biri.
17. Utvandrarna (1971)
19. yüzyılda İsveç'te yaşayan çiftçi bir aile, tarlalarının verimsizliğinden ve maddi sıkıntılarından bıkıp yeni bir umutla Amerika'ya göç etmeye karar verirler. Film, 5 dalda Oscar'a aday gösterilmişti.
18. Fanny och Alexander (1982)
Sakin İsveç kenti Uppsala'da münzevi bir yaşam süren mutlu bir ailenin trajik sonunu konu alan film hikayeyi iki küçük kardeşin gözünden aktarıyor. Alexander ve Fanny mutlu bir aileye sahip iki küçük kardeştir. Bu mutluluk babalarının ani ölümüne kadar devam eder. Kısa bir süre yakışıklı bir rahibin evlenme teklifini kabul eden anneleri, tüm aileyi mutsuzluğa sürükleyecektir. Rahibin evine taşınan aile, burada hapishane hayatı yaşamaya başlayan aile kaderlerini değiştirebilecekler midir?
İsveç sinemasının en önemli yönetmeni Ingmar Bergman imzalı olan film, yönetmenin Akademi Ödülleri'nde en başarılı performansına sahiptir. Altı kategoride Oscar'a aday gösterilen yapıt, En İyi Yabancı Film de olmak üzere dördünü kazanmıştır.
19. Persona (1966)
Persona, sessizliğe gömülen bir kadın ve ona refakat eden bir hemşirenin hikayesini anlatıyor. Dönemin en gözde tiyatro oyuncusu, güzeller güzeli Elisabeth Vogler, önemli bir piyes sırasında aniden susar. Şaşkına dönen insanlar ne olup bittiğini anlayabilmek için ellerinden geleni yapsalar da Vogler konuşmamaya devam eder. Son çare olarak bir kliniğe yatırılan kadın burada da dilsizliğine devam eder. Bedeninde tıbbi olarak hiçbir problem bulunamayan kadın, doktorun tavsiyesiyle gözden uzak bir yazlığa gönderilir. Bu esnada yanında gönderilen kişi genç hemşire Alma'dır. Yazlıkta da Vogler'in ağzını bıçak açmaz. Vogler sustukça Alma konuşur. Alma saatlerce, günlerce kendi hikayesini anlatır. Sonunda meydana gelen şey ise psikoloji biliminin en ilginç vakalarından birini oluşturur.
Sinema severler olarak İsveç'li aykırı yönetmen Ingmar Bergman'a çok fazla şey borçlu olduğumuz bir gerçek. Büyük ustanın en önemli yapıtı sayılan Persona, kendisinden sonra gelecek olan birçok yapıta ve yönetmene karşı her daim yol gösterici olmuştur.
20. Det sjunde inseglet (1957)
Yedinci Mühür, ilk planlarından itibaren kamerayı gökyüzüne çevirmesi ile metafiziğe yönelen yönetmen Ingmar Bergman'ın 3. dönem filmlerinden ilkidir. Savaştan bıkmış bir Orta Çağ şövalyesi, yanında bayraktarı ile Haçlı Seferi'nden dönmektedir. Vebanın kasıp kavurduğu Avrupa'yı gördükçe Tanrı'dan kuşku duymaya ve onun yolundan sapmaya başlayan şövalye, çok geçmeden ölümün eşiğine gelir. Ancak ölüme meydan okuyarak Ölüm'ü satranç oynamaya davet eden şövalye, kaybederse canını vermeye razıdır.
21. Smultronstället (1957)
Yaban Çilekleri, varoluşsal sorunların irdelendiği yapıtlardan biri. Huysuz ve inatçı profesör Isak Borg hayatta bir başına kalan, yıllarını bakteri bilimine veren 78 yaşında bir fizikçidir. Mezun olduğu Lund Üniversitesi’nden alacağı onur nişanesi için Stokholm’den Lund şehrine doğru yola çıkan profesör, bu yolculuk esnasında türlü kabuslar görecektir. Ölüme adım adım yaklaştığını hisseden adamın kabuslarında sorunlu geçmişi karşısına çıkacaktır. Film, İsveç topraklarından çıkan, sinema tarihinin en önemli yönetmenlerinen biri olan Ingmar Bergman’ın başyapıtlarından biri.
Bu içerikler de ilginizi çekebilir:
Kuzey Havası: Danimarka Sinemasından Az Bilinen 15 Nefis Film
Yorum Yazın
En yazılası filmlerden birini koymamışsın. Ondskan
Hayat İsveç filmleri için bile yaşanmaya değer.
İzleyelim bakalım.