Komşuda Umutlu Bekleyiş: 'Artık Top AB ve IMF'nin Sahasında'
Yunanistan Başbakanı Alexis Tsipras, hükümetinin sunduğu son planı 'Beklentileri fazlasıyla karşılıyor' sözleriyle yorumladı ve artık topun Avrupa Birliği (AB) ile Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) sahasında olduğunu vurguladı.
Pazartesi günü Brüksel'de toplanan acil Euro Bölgesi liderler zirvesinin ardından yapılan açıklamalarda Yunanistan'ın sunduğu son tasarruf planının olumlu bir adım olduğu ifade edilmişti.
AB Komisyonu'nun euro ve sosyal diyalogdan sorumlu Başkan Yardımcısı Valdis Dombrovskis, twitter hesabında, 'Yunanistan'ın önerilerinin hoş karşılanan bir adım olduğunu, ancak kurumlarla daha fazla çalışmaları gerektiğini' açıklamıştı. Dombrovskis, Euro Grubu'nun bu hafta yeniden bir araya geleceğini belirterek, 'Önümüzdeki günlerde bir anlaşmaya ihtiyacımız var' ifadesini kullanmıştı.
Hürriyet'ten Güven Özalp ve Yorgo Kırbaki'nin verdiği bilgiye göre, 30 Haziran’a kadar IMF’ye 1.7 milyar Euro ödeyemez ve kreditörler Avrupa Komisyonu, IMF ve Avrupa merkez bankası ile yeni yardım anlaşması imzalayamazsa iflas edecek olan Yunanistan için dün umutlar yeniden yeşerdi. Kreditörlerle aylardır yürütülen sonuçsuz müzakerelerin ardından dün komşu son şansını yeni tedbir paketi sunarak kullandı. Euro Bölgesi maliye ve ekonomi bakanlarına sunulan öneriler ‘zaman kıtlığı’ nedeniyle hemen kabul görmese de “ileriye doğru atılmış önemli bir adım” olarak değerlendirildi. Dünkü Eurogroup toplantısından karar çıkmadı ama önerilerin bu hafta içindeki toplantıda yeni anlaşmanın temelini oluşturabileceği belirtildi. Yunanistan birkaç gün daha bekleyecek. Tüm bu gelişmeler Yunanistan borsasının yüzde 9 yükselmesi, tahvil faizlerinin gerilemesi sonucunu doğurdu.
Tsipras hükümetinin önerdiği yeni 'reçete'
Avrupa Birliği (AB) ve Uluslararası Para Fonu'yla (IMF) bir türlü uzlaşmaya varamayan ve iflasın eşiğine gelen Yunanistan son önlem paketi önerisini Pazar akşamı geç saatlerde Brüksel'e iletmişti.
Yunan basını Tsipras hükümetinin kreditörlere gönderdiği ve müzakere zemini olarak 'olumlu' karşılanan yeni önlemler listesini yayınladı.
Eskilerine göre yeni tasarruf ve önlemler paketi, 900 milyon avroluk ek tedbirler içeriyor. Bir çok alanda vatandaşa pahalılık ve vergi artışı olarak yansıyacak Tsipras hükümetinin hayata geçirmeyi önerdiği acı reçete, şunlardan oluşuyor:
KDV: 3 farklı kademe olacak. En düşük oran yüzde 6 ya da 6,5 ilaçlar için uygulanacak. Elektrik ve su için KDV oranı yüzde 13 olacak. Çoğu ürün ve hizmet en yüksek oran olan yüzde 23'e kaydırılacak. En az 1,5 milyar avro ilave gelir elde edilecek.
Büyük Ege adaları için uygulanan yüzde 30'luk KDV indirimi iptal edilecek.
2014 yılında 500 bin avro net kâr elde eden şirketler, 2015 ve 2016 yıllarında özel vergiye tabi tutulacak.
TV reklamlarına vergi konulacak. 2015 ve 2016 yılları için hedeflenen gelir 200 milyon avro.
Elektronik kumara uygulanacak vergiden 2015 için 35 milyon, 2016 için ise 225 milyon avro gelir öngörülüyor.
10 metreden uzun tatil tekneleri ve 2500 cc üstü otomobiller için vergi oranı yüzde 10'dan 13'e çıkarılacak.
Savunma harcamaları 200 milyon avro azaltılacak.
Muayenesi yapılmamış ya da sigortasız araçlara yüksek cezalar kesilecek.
Vergi kaçıranlar için kanuni düzenlemeler sertleştirilecek.
Vergi konusunda hukuki süreç başlatılmayanlar için tahsilatı kolaylaştıracak düzenlemeye gidilecek.
Şirketlere uygulanan vergi oranı yüzde 26'dan yüzde 29'a çıkarılacak. 2016'da 450 milyon avro gelir elde edilecek.
2000-2014 yılları arası bütün banka hesapları kontrol edilecek. Beyan edilmeyen gelir olup olmadığı tespit edilecek.
Kaçak yakıt ile mücadele önlemleri alınacak.
Erken emeklilik sona erecek.
Silahlı kuvvetlerde 45 olan erken emeklilik yaşı 58 olacak.
Yüksek tazminatlar iptal edilecek.
12 milyon avro gelir beyan edenlerden yüzde 0,7, 500 bin avro gelir beyan edenlerden ise yüzde 8 gelir vergisi alınacak.
Kamuda her 2 kişinin işten ayrılmasına karşılık 1 kişi istihdam edilecek.
Yunanistan ve Euro Bölgesi liderlerinin Brüksel'deki toplantısı öncesinde, dün Atina'da toplanan binlerce kişilik kalabalık gösterici grubu gece geç saatlere kadar Syriza hükümetinin taviz vermemesi gerektiğini dile getirdi.
Yunanistan borç krizinin başladığı yıl olan 2010'dan bu yana ülkenin büyük bir kemer sıkma programı altında ezildiğini düşünen göstericiler, daha fazla harcama kesintisine ve vergi artışına karşı çıkıyor.
Atina ve Brüksel’de de binlerce kişi Yunanistan’a destek için sokağa çıktı.
IMF ve AB ise yardım paketinin Atina'ya gönderilmesinden önce 'ikna edici' bir kemer sıkma paketinin sunulmasında ısrar ediyor.
Zirvenin ardından konuşan Yunanistan Başbakanı Tsipras, IMF'nin ülkesi için belirlediği bütçe açığı oranlarını da fazla fazla tutturacakları taahhüdünü verdi.
Tsipras'ın Avrupa Komisyonu Jean Claude Juncker'e yazdığı bir mektuba ulaşan Fransız haber ajansı AFP, mektupta faiz dışı bütçe fazlası hedeflerinin fazlasıyla yerine getirileceği sözünün yer aldığınu aktardı.
'Beklentilere uygun'
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, Yunanistan hükümetinin ülkedeki borç kriziyle ilgili müzakerelerde sunduğu teklifin uluslararası kreditörlerin 'beklentilerine uygun olduğunu' belirtti.
AB Komisyonu Başkanı Juncker, Yunanistan hükümetinin mali krizin çözümüne yönelik Euro Bölgesi’ne sunduğu teklifi “büyük bir adım” olarak nitelendirdi ve 'çözüme hiç olmadığımız kadar yakınız' ifadesini kullandı.
Söz konusu teklifin geciktiğini belirten Juncker, “Yunanistan hükümeti, teklifini geç sunmasına rağmen, uluslararası kreditörlerinin beklentilerine uygun” ifadesini kullandı.
'Memnuniyetle karşıladık'
Euro Grubu Başkanı Jeroen Dijsselbloem buluşma sonrasında yaptığı açıklamada Yunan hükümetinin önerilerinin masaya geç geldiğini ve sürenin kısıtlı olması nedeniyle bir sonuca varamadıklarını söyledi.
Hollanda Maliye Bakanı Dijsselbloem “Bu çok kısa bir basın toplantısı olacak, çok kısa bir Euro Grubu buluşması gerçekleştirdik” dedi. Yunan hükümetinin sabah saatlerinde bir öneri yaptığını belirten Dijsselbloem “Bunu memnuniyetle karşıladık ve bunun doğru yönde atılmış pozitif bir adım olduğunu görüyoruz” diye konuştu. Dijsselbloem Uluslararası Para Fonu (IMF), Avrupa Merkez Bankası ve Avrupa Birliği Komisyonu yetkililerinin bu öneriyi değerlendirmek için yeterince vakti olmadığını ancak önerinin incelenmesine başlandığını belirtti.
'Yunanistan'ın önerdiği teklifler bir miktar ilerlemeye işaret ediyor'
Zirvenin ardından konuşan Almanya Başbakanı Angela Merkel, 'Yunanistan'ın önerdiği teklifler bir miktar ilerlemeye işaret ediyor. Ancak konuşmalarımızdan çıkan sonuç çok fazla şeyin yapılması gerektiği ve zamanın da kısıtlı olduğu' dedi.
Zirveye katılan bir diğer lider olan Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande da Yunanistan ve alacaklılarının bir uzlaşmaya doğru ilerlediğini ifade etti.
'Anlaşma çıkmaması delilik olur'
BBC'ye konuşan Yunanistan'ın en büyük finans kuruluşu National Bank of Greece CEO'su Louka Katseli, anlaşmaya varılamazsa bunun 'tam bir delilik' olacağını ifade etmişti.
Yunan bankacılık sisteminin şu an için bir krizin içinde olmadığını ifade eden Katseli, anlaşma olmaması halinde durumun kötüye gidişinin kaçınılmaz olduğunu vurguladı.
Artan belirsizlik yüzünden Yunan mevduat sahiplerinin bankalardaki birikimlerini çekmeye gitmesi üzerine sadece son 1 haftada bankacılık sisteminden 4 milyar euroluk mevduat çıkışı yaşanmıştı.
Öte yandan perşembe günü başlayacak ve iki gün sürecek AB liderleri zirvesine kadar Yunanistan'daki mali krizin çözümüne yönelik bir anlaşma sağlanabileceği yorumları yapılıyor.
BBC Türkçe, BirGün, Reuters ve Hürriyet